Չաթանուգա
Չաթանուգա[2] (անգլ.՝ Chattanooga), քաղաք ԱՄՆ-ի հարավ-արևելքում, Համիլտոն շրջանի վարչական կենտրոնը։ Ըստ 2008 թվականի մարդահամարի տվյալների՝ քաղաքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 170 հազար մարդ։ Չաթանուգան Թենեսիի մեծությամբ չորրորդ քաղաքն է (Մեմֆիսից, Նաշվիլից և Նոկսվիլից հետո)։ Քաղաքում գործում է համալսարան, մետաղագործական, մեքենաշինական և քիմիական արդյունաբերության ձեռնարկություններ։ Քաղաքի մոտ տեղակայված է խոշոր հիդրոէլեկտրակայան և ատոմակայան։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Չաթանուգա | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  ԱՄՆ | ||||
| Հիմնադրված է | 1839 թ. | ||||
| Մակերես | 390,503997 կմ², 374,375946 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 206±1 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▲181 099 մարդ (ապրիլի 1, 2020)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | EDT? | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 423 | ||||
| Փոստային դասիչ | 37401–37450, 37401, 37403, 37405, 37409, 37411, 37412, 37415, 37417, 37420, 37423, 37427, 37429, 37433, 37437, 37440, 37443, 37445, 37448 և 37450 | ||||
| Պաշտոնական կայք | chattanooga.gov(անգլ.) | ||||
| |||||
Աշխարհագրություն խմբագրել
Քաղաքը գտնվում է Թենեսիի հարավ-արևելքում՝ Չիկամոգա և Նիկաջեկ լճերի շրջակայքում, որոնք համարվում են Թենեսի գետի հատվածները։ Չաթանուգայից մինչև Ատլանտա հեռավորությունը կազմում է 190 կիլոմետր հյուսիս-արևմուտք, իսկ մինչև Բիրմինգհեմ՝ մոտավորապես 235 կիլոմետր հյուսիս-արևելք։ Չաթանուգան սահմանակցում է Ջորջիայի հետ։
Համաձայն ԱՄՆ-ի վիճակագրության բյուրոյի տվյալների՝ քաղաքի ընդհանուր մակերերը 371 կմ² է, որոնցից 350 կմ²-ն ցամաք է, 21 կմ²-ը՝ ներքին ջրեր։ Քաղաքի ընդհանուր մակերեսի 5,56 %-ը կազմում են ներքին ջրային տարածությունները։
Կլիմա խմբագրել
Չաթանուգան, ինչպես Թենեսի նահանգի բնակավայրերի մեծ մասը, ունի խոնավ մերձարևադարձային կլիմա՝ միմյանցից սահմանազատված չորս տարվա եղանակներով։ Ձմեռները առավելապես մեղմ են, բայց տարվա մի քանի օրվա ընթացքում հնարավոր է ջերմաստիճանի նվազեցում մինչև 0 C° և ցածր, և նման եղանակը կարող է ահպանվել ամբողջ օրվա ընթացքում։
| Chattanooga Metropolitan Airport, Tennessee (1981–2010 normals,[Ն 1] extremes 1879–present[Ն 2])ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °F (°C) | 78 (26) |
81 (27) |
89 (32) |
93 (34) |
99 (37) |
107 (42) |
107 (42) |
105 (41) |
104 (40) |
94 (34) |
86 (30) |
78 (26) |
107 (42) |
| Միջին բարձր °F (°C) | 50.2 (10.1) |
54.8 (12.7) |
63.7 (17.6) |
72.7 (22.6) |
79.9 (26.6) |
87.1 (30.6) |
90.2 (32.3) |
89.6 (32) |
83.2 (28.4) |
73.1 (22.8) |
62.3 (16.8) |
52.1 (11.2) |
71.6 (22) |
| Միջին ցածր °F (°C) | 30.7 (−0.7) |
34.0 (1.1) |
40.7 (4.8) |
48.3 (9.1) |
57.3 (14.1) |
65.8 (18.8) |
69.7 (20.9) |
69.2 (20.7) |
61.8 (16.6) |
49.9 (9.9) |
40.2 (4.6) |
33.1 (0.6) |
50.1 (10.1) |
| Ռեկորդային ցածր °F (°C) | −10 (−23) |
−10 (−23) |
2 (−17) |
25 (−4) |
34 (1) |
39 (4) |
51 (11) |
50 (10) |
36 (2) |
22 (−6) |
4 (−16) |
−2 (−19) |
−10 (−23) |
| Տեղումներ դյույմ (մմ) | 4.91 (124.7) |
4.84 (122.9) |
4.98 (126.5) |
3.99 (101.3) |
4.10 (104.1) |
4.05 (102.9) |
4.91 (124.7) |
3.48 (88.4) |
4.04 (102.6) |
3.28 (83.3) |
5.00 (127) |
4.90 (124.5) |
52,48 (1333) |
| Ձյան տեղումներ դյույմ (սմ) | 1.7 (4.3) |
0.6 (1.5) |
1.2 (3) |
0.1 (0.3) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
trace | 0.3 (0.8) |
3.9 (9.9) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.01 in) | 10.7 | 10.2 | 10.7 | 9.5 | 10.6 | 10.4 | 11.7 | 9.4 | 8.0 | 7.7 | 9.6 | 11.1 | 119.6 |
| Միջ. ձնառատ օրեր (≥ 0.1 in) | 1.0 | 0.9 | 0.3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.1 | 0.4 | 2.7 |
| % խոնավություն | 71.2 | 68.2 | 65.9 | 63.8 | 71.5 | 73.1 | 74.9 | 76.0 | 77.0 | 74.6 | 73.5 | 72.9 | 71.9 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 147.0 | 155.6 | 200.5 | 240.2 | 275.6 | 275.5 | 265.2 | 256.8 | 227.9 | 218.8 | 158.7 | 140.4 | 2562,2 |
| Տոկոս հնարավոր արևի լույս | 47 | 51 | 54 | 61 | 64 | 63 | 60 | 62 | 61 | 63 | 51 | 46 | 58 |
| աղբյուր: NOAA (relative humidity and sun 1961–1990)[4][5][6] | |||||||||||||
Քաղաքում տեղացող ձյունը հազվադեպ երևույթ է։ 1971 թվականից մինչև 2000 թվականը ձյան միջին սեզոնային չափաքանակը կազմում էր 1,5 սանտիմետր։ Ամառը սովորաբար շոգ է և խոնավ, տարբա ընթացքում 32C° և բարձր ջերմաստիճանով օրեր հանդիպում են գրեթե 45 անգամ։
- Տարեկան միջին ջերմաստիճան՝ +16,0 C°
- Տարեկան միջին քամու արագություն՝ 2,1 մ/վ
- Տարեկան միջին Օդի խոնավություն՝ 71 %
Տնտեսություն խմբագրել
Քաղաքում գործում է «Covenant Transport» ընկերության ղեկավար կայանը։
Հարևան քաղաքներ խմբագրել
Նշումներ խմբագրել
- ↑ Mean monthly maxima and minima (i.e. the expected highest and lowest temperature readings at any point during the year or given month) calculated based on data at said location from 1981 to 2010.
- ↑ Official records for Chattanooga kept at the Weather Bureau downtown from January 1879 to June 1940 and at Lovell Field since July 1940.[3]
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար / United States Census Bureau
- ↑ Արտասահմանյան երկրների աշխարհագրական անվանումների բառարան / խմբ․ Ա․ Մ․ Կոմիկով. — 3֊րդ հրատարակություն. — Մոսկվա: Նեդրա, 1986. — С. 424.
- ↑ «Threaded Extremes». threadex.rcc-acis.org.
- ↑ «NowData – NOAA Online Weather Data». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
- ↑ «Station Name: TN CHATTANOOGA LOVELL AP». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 11-ին.
- ↑ «WMO Climate Normals for CHATTANOOGA/LOVELL FIELD, TN 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 10-ին.