Չաթանուգա[2] (անգլ.՝ Chattanooga), քաղաք ԱՄՆ-ի հարավ-արևելքում, Համիլտոն շրջանի վարչական կենտրոնը։ Ըստ 2008 թվականի մարդահամարի տվյալների՝ քաղաքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 170 հազար մարդ։ Չաթանուգան Թենեսիի մեծությամբ չորրորդ քաղաքն է (Մեմֆիսից, Նաշվիլից և Նոկսվիլից հետո)։ Քաղաքում գործում է համալսարան, մետաղագործական, մեքենաշինական և քիմիական արդյունաբերության ձեռնարկություններ։ Քաղաքի մոտ տեղակայված է խոշոր հիդրոէլեկտրակայան և ատոմակայան։

Բնակավայր
Դրոշ Զինանշան
Flag of Chattanooga, Tennessee.svg Seal of Chattanooga, Tennessee.svg

Chattanooga, Tennessee Skyline.JPG
ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Հիմնադրված է1839 թ.
Մակերես390,503997 կմ², 374,375946 կմ²
ԲԾՄ206±1 մետր
Բնակչություն181 099 մարդ (ապրիլի 1, 2020)[1]
Ժամային գոտիEDT?
Հեռախոսային կոդ423
Փոստային դասիչ37401–37450, 37401, 37403, 37405, 37409, 37411, 37412, 37415, 37417, 37420, 37423, 37427, 37429, 37433, 37437, 37440, 37443, 37445, 37448 և 37450
Պաշտոնական կայքchattanooga.gov(անգլ.)
##Չաթանուգա (ԱՄՆ)
Red pog.png
ChattanoogaTN.jpg

ԱշխարհագրությունԽմբագրել

Քաղաքը գտնվում է Թենեսիի հարավ-արևելքում՝ Չիկամոգա և Նիկաջեկ լճերի շրջակայքում, որոնք համարվում են Թենեսի գետի հատվածները։ Չաթանուգայից մինչև Ատլանտա հեռավորությունը կազմում է 190 կիլոմետր հյուսիս-արևմուտք, իսկ մինչև Բիրմինգհեմ՝ մոտավորապես 235 կիլոմետր հյուսիս-արևելք։ Չաթանուգան սահմանակցում է Ջորջիայի հետ։

Համաձայն ԱՄՆ-ի վիճակագրության բյուրոյի տվյալների՝ քաղաքի ընդհանուր մակերերը 371 կմ² է, որոնցից 350 կմ²-ն ցամաք է, 21 կմ²-ը՝ ներքին ջրեր։ Քաղաքի ընդհանուր մակերեսի 5,56 %-ը կազմում են ներքին ջրային տարածությունները։

ԿլիմաԽմբագրել

Չաթանուգան, ինչպես Թենեսի նահանգի բնակավայրերի մեծ մասը, ունի խոնավ մերձարևադարձային կլիմա՝ միմյանցից սահմանազատված չորս տարվա եղանակներով։ Ձմեռները առավելապես մեղմ են, բայց տարվա մի քանի օրվա ընթացքում հնարավոր է ջերմաստիճանի նվազեցում մինչև 0 C° և ցածր, և նման եղանակը կարող է ահպանվել ամբողջ օրվա ընթացքում։

Chattanooga Metropolitan Airport, Tennessee (1981–2010 normals,[Ն 1] extremes 1879–present[Ն 2])ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °F (°C) 78
(26)
81
(27)
89
(32)
93
(34)
99
(37)
107
(42)
107
(42)
105
(41)
104
(40)
94
(34)
86
(30)
78
(26)
107
(42)
Միջին բարձր °F (°C) 50.2
(10.1)
54.8
(12.7)
63.7
(17.6)
72.7
(22.6)
79.9
(26.6)
87.1
(30.6)
90.2
(32.3)
89.6
(32)
83.2
(28.4)
73.1
(22.8)
62.3
(16.8)
52.1
(11.2)
71.6
(22)
Միջին ցածր °F (°C) 30.7
(−0.7)
34.0
(1.1)
40.7
(4.8)
48.3
(9.1)
57.3
(14.1)
65.8
(18.8)
69.7
(20.9)
69.2
(20.7)
61.8
(16.6)
49.9
(9.9)
40.2
(4.6)
33.1
(0.6)
50.1
(10.1)
Ռեկորդային ցածր °F (°C) −10
(−23)
−10
(−23)
2
(−17)
25
(−4)
34
(1)
39
(4)
51
(11)
50
(10)
36
(2)
22
(−6)
4
(−16)
−2
(−19)
−10
(−23)
Տեղումներ դյույմ (մմ) 4.91
(124.7)
4.84
(122.9)
4.98
(126.5)
3.99
(101.3)
4.10
(104.1)
4.05
(102.9)
4.91
(124.7)
3.48
(88.4)
4.04
(102.6)
3.28
(83.3)
5.00
(127)
4.90
(124.5)
52,48
(1333)
Ձյան տեղումներ դյույմ (սմ) 1.7
(4.3)
0.6
(1.5)
1.2
(3)
0.1
(0.3)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
0
(0)
trace 0.3
(0.8)
3.9
(9.9)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.01 in) 10.7 10.2 10.7 9.5 10.6 10.4 11.7 9.4 8.0 7.7 9.6 11.1 119.6
Միջ. ձնառատ օրեր (≥ 0.1 in) 1.0 0.9 0.3 0 0 0 0 0 0 0 0.1 0.4 2.7
% խոնավություն 71.2 68.2 65.9 63.8 71.5 73.1 74.9 76.0 77.0 74.6 73.5 72.9 71.9
Միջին ամսական արևային ժամ 147.0 155.6 200.5 240.2 275.6 275.5 265.2 256.8 227.9 218.8 158.7 140.4 2562,2
Տոկոս հնարավոր արևի լույս 47 51 54 61 64 63 60 62 61 63 51 46 58
աղբյուր: NOAA (relative humidity and sun 1961–1990)[4][5][6]

Քաղաքում տեղացող ձյունը հազվադեպ երևույթ է։ 1971 թվականից մինչև 2000 թվականը ձյան միջին սեզոնային չափաքանակը կազմում էր 1,5 սանտիմետր։ Ամառը սովորաբար շոգ է և խոնավ, տարբա ընթացքում 32C° և բարձր ջերմաստիճանով օրեր հանդիպում են գրեթե 45 անգամ։

ՏնտեսությունԽմբագրել

Քաղաքում գործում է «Covenant Transport» ընկերության ղեկավար կայանը։

Հարևան քաղաքներԽմբագրել

ՆշումներԽմբագրել

  1. Mean monthly maxima and minima (i.e. the expected highest and lowest temperature readings at any point during the year or given month) calculated based on data at said location from 1981 to 2010.
  2. Official records for Chattanooga kept at the Weather Bureau downtown from January 1879 to June 1940 and at Lovell Field since July 1940.[3]

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 2020 United States Census / United States Census Bureau
  2. Արտասահմանյան երկրների աշխարհագրական անվանումների բառարան / խմբ․ Ա․ Մ․ Կոմիկով. — 3֊րդ հրատարակություն. — Մոսկվա: Նեդրա, 1986. — С. 424.
  3. «Threaded Extremes»։ threadex.rcc-acis.org 
  4. «NowData – NOAA Online Weather Data»։ National Oceanic and Atmospheric Administration։ Վերցված է 2016-11-03 
  5. «Station Name: TN CHATTANOOGA LOVELL AP»։ National Oceanic and Atmospheric Administration։ Վերցված է 2014-06-11 
  6. «WMO Climate Normals for CHATTANOOGA/LOVELL FIELD, TN 1961–1990»։ National Oceanic and Atmospheric Administration։ Վերցված է 2014-03-10 

Արտաքին հղումներԽմբագրել