Թենեսի
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Թենեսի (այլ կիրառումներ)
Թենեսի (անգլերեն՝ 
Tennessee), նահանգ ԱՄՆ-ի հարավային մասում։ Թենեսին 36-րդ ամենամեծ և 16-րդ ամենաաղքատ նահանգն է։ Թենեսին սահմանակից է Կենտուկի և Վիրջինիա նահանգներին։ Արևելյան մասը գրավում են Ապալաչյան լեռները, արևմուտքում Միսսիսիպիի դաշտավայրն է։ Նեշվիլն նահանգի խոշորագույն քաղաքն է, մոտ 660,388 բնակչությամբ։ Թենեսիի երկրորդ խոշորագույն քաղաքը Մեմֆիսն է, որը բնակչությունը 652.717 է[2]։
 անգլ.՝ Tennessee | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
.jpg) | ||||
| Երկիր |  ԱՄՆ | |||
| Մասն է | Մայրցամաքային նահանգներ | |||
| Կարգավիճակ | ԱՄՆ-ի նահանգ | |||
| Մտնում է | ԱՄՆ | |||
| Վարչկենտրոն | Նաշվիլ | |||
| Ամենաբարձր կետ | Kuwohi? | |||
| ԲԾՄ | 280 մետր | |||
| Օրենսդրական մարմին | Tennessee General Assembly? | |||
| Դատական մարմին | Tennessee Supreme Court? | |||
| Նահանգապետ | Մայք Բիբի | |||
| Միության մուտք | հունիսի 1, 1796 (16-րդ) | |||
| Պաշտոնական լեզուներ | անգլերեն | |||
| Բնակչություն | ▲6 910 840 մարդ (ապրիլի 1, 2020)[1] (17 տեղ) | |||
| Տարածք | 109 247 կմ² (36 տեղ) | |||
 | ||||
| Հիմնադրված է | հունիսի 1, 1796 թ. | |||
| Սահմանակցում է | Արկանզաս, Միսսուրի, Կենտուկի, Վիրջինիա, Հյուսիսային Կարոլինա, Ջորջիա, Ալաբամա և Միսսիսիպի | |||
| Ժամային գոտի | EDT? և CDT? | |||
| Հապավում | TN և Tenn. | |||
| Փոխարինեց | Southwest Territory? | |||
| ISO 3166-2 կոդ | US-TN | |||
| Անվանված է | Tanasi? | |||
| Մականուն | The Volunteer State | |||
| Միության մուտք | հունիսի 1, 1796 (16-րդ) | |||
| tn.gov(անգլ.) | ||||
Թենեսի նահանգը գտնվում է Վատաագայի Ասոցիացիայում, 1772 սահմանային իրավունքը, ընդհանուր առմամբ, համարվում է որպես առաջին սահմանադրական արևմտյան Appalachians-ի կառավարությունը[3]։ Թենեսին նախապես Հյուսիսային Կարոլինայի, իսկ ավելի ուշ, հարավարևմտյան Տարածքների մի մաս է։ Թենեսին ընդունվել է Միության կողմից, որպես 16-րդ նահանգ, 1796 թվականի հունիսի 1-ին։ Թենեսին վերջին նահանգն էր, որը թողնելով Միությունը, միացավ Կոնֆեդերացիային, 1861 թվականի Ամերիկյան քաղաքացիական պատերազմի բռնկման ժամանակ։ 1862 թվականին, Թենեսին կրկին միացավ Միությանը[4]։
Անվանումն առաջացել է Թենեսի գետից[5]։
Աշխարհագրություն
խմբագրելԹենեսի նահանգը սահմանակից է ութ այլ նահանգների հետ՝ Կենտաուկկի և Վիրժինյա հյուսիսից, Հյուսիսային Կարոլինա արևելքից, Ջորջիա, Ալաբամա և Միսիսիպի հարավից, Արկանզաս և Միսսուրի՝ Միսիսիպի գետի վրա-արևմուտքից։ Թենեսը քարանձավների քանակությամբ ԱՄՆ-ի ամենամեծ նահանգն է, որտեղ մինչ օրս գրանցվել են ավելի քան 8350 քարանձավ։ Թենեսի գետը նահանգը բաժանում է երեք մասի՝ Արևելյան, Միջին և Արևմտյան Թենեսի։ Արևելյան Թենեսին գտնվում է լեռնային տարածքում, որտեղ էլ գտնվում է երկրի ամենաբարձր կետը՝ Քլինգմենս-Դոմ լեռը (2025 մ)։ հենց այնտեղ կա պետության ամենաբարձր կետը `Քլինգմենս լեռը (2025 մ)։ Այստեղից է սկիզբ առնում Թենեսի գետը։ Այս տարածքը ծածկված է բերրի հովիտներով, առանձնացված անտառապատ լեռնաշղթաներով։ Արևելյան Թենեսիում են գտնվում Նոսկվիլ և Չատանուգա քաղաքները։
Կենտրոնական Թենեսին գտնվում է Cumberland Plateau- ում, որի միջին բարձրությունը ծովի մակարդակից 450-500 մետր է։
Վիսկի Թենեսի
խմբագրելԹենեսին ԱՄՆ-ի միակ նահանգն է, որտեղ պաշտոնապես թույլատրվում է ամերիկյան հատուկ տեսակի եգիպտացորենի վիսկիի արտադրությունը, որն, իր նահանգի անվան համաձայն անվանում են Թենեսի վիսկի։ Bourbon-ից (հիմնականում արտադրվում է Կենտուկիի նահանգում) Tennessee- ն առանձնանում է շաքարավազի փայտածուխի մանրակրկիտ մշակման շնորհիվ։
Թորման միջոցով ստացված ալկոհոլը կաթիլներով ֆիլտրվում է երեք մետրից ավելի բարձրությամբ փեղկավոր փայտածածկով։ Արդյունքում ստացվում է յուրահատուկ փափուկ վիսկի։ Ամենահայտնի վիսկին համարվում է Jack Daniel’s-ը, որն իր անվանումն ստացել է տեխնոլոգիայի հեղինակի պատվին։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 2020 թվականի ԱՄՆ մարդահամար / United States Census Bureau
- ↑ «Annual Estimates of the Resident Population for Incorporated Places: April 1, 2010 to July 1, 2015». 2015 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. Արխիվացված է օրիգինալից (CSV) 2016 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ John Finger, Tennessee Frontiers: Three Regions in Transition (Bloomington, Ind.: Indiana University Press, 2001), pp. 46–47.
- ↑ «Tennessee's Civil War Heritage Trail» (PDF). The University of Southern Mississippi. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
- ↑ Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 169.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Tennessee.gov – Պաշտոնական կայք
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թենեսի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 169)։ 
|