Շամբերի (ֆր.՝ Chambéry), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավարևելյան մասում՝ Օվերն-Ռոն-Ալպեր մարզում, որի կազմում ընդգրկված Սավոյ դեպարտամենտի վարչական կենտրոնն է և գլխավոր բնակավայրը։ Ընկած է Հարավային Ալպերում՝ Բուրժե լճից 9 կիլոմետր դեպի հարավ, լեռներով շրջապատված գեղատեսիլ հովտում, երկրի մայրաքաղաք Փարիզից մոտավորապես 460, մերձակա խոշոր բնակավայրից՝ Լիոն քաղաքից 90 կիլոմետր հեռավորության վրա[4]։ Ծովի մակերևույթից միջին բարձրությունը 270 մետր է։ Ունի օդանավակայան։ Համալսարանական քաղաք է։ Շամբերիից ոչ հեռու գտնվում են բնության «Մասիֆ դը Բոժ» և «Մասիֆ դը լյա Շարտրյոզ» տարածաշրջանային պարկերը։ Քաղաքն ընդգրկված է Ալպիական աղեղի բնակավայրերի կայուն զարգացման ծրագրում։ 2006 թվականին ճանաչվել է «Տարվա ալպիական քաղաք»։ 2011 թվականի տվյալներով նրա բնակչության թվաքանակը եղել է 58.437[5]:

Բնակավայր
ֆր.՝ Chambéry[1]
Դրոշ Զինանշան
Flag of Chambéry.svg Blason de Chambéry.svg

Chambéry depuis les Monts.JPG
ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
Մակերես20,99 կմ²
ԲԾՄ270 մետր
Բնակչություն59 172 մարդ (հունվարի 1, 2020)[2]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ73000[3]
Պաշտոնական կայքchambery.fr
##Շամբերի (Ֆրանսիա)
Red pog.png

ՊատմությունԽմբագրել

Քաղաքի ներկայիս տարածքում դեռևս հինհռոմեական ժամանակներում եղել է Lemencum բնակավայրը։

XI դարում այն հիշատակվել է Camberiacum անունով։ XII—XIII դարերում եղել է առանձին կոմսություն։

1232 թվականին միացվել է Սավոյային և դարձել Սավոյայի դուքսերի աթոռանիստը։

Նորագույն ժամանակներում մինչև 2015 թվականը համայնքը գտնվել է Ռոն-Ալպեր մարզի կազմում, 2016 թվականից ներառվել է նորակազմ, միավորյալ Օվերն-Ռոն-Ալպեր մարզում[6]։

ԺողովրդագրությունԽմբագրել

Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները [7]

ԿլիմաԽմբագրել

Շամբերիի օդանավակայան (1981–2010 averages)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 17.9
(64.2)
20.7
(69.3)
25.1
(77.2)
29.5
(85.1)
32.7
(90.9)
36.1
(97)
38.8
(101.8)
38.8
(101.8)
32.0
(89.6)
29.0
(84.2)
23.3
(73.9)
22.7
(72.9)
38.8
(101.8)
Միջին բարձր °C (°F) 5.8
(42.4)
7.9
(46.2)
12.6
(54.7)
16.3
(61.3)
20.8
(69.4)
24.6
(76.3)
27.4
(81.3)
26.6
(79.9)
22.0
(71.6)
16.7
(62.1)
10.1
(50.2)
6.4
(43.5)
16.5
(61.7)
Միջին օրական °C (°F) 2.2
(36)
3.6
(38.5)
7.4
(45.3)
10.7
(51.3)
15.2
(59.4)
18.7
(65.7)
21.0
(69.8)
20.4
(68.7)
16.5
(61.7)
12.1
(53.8)
6.3
(43.3)
3.1
(37.6)
11.5
(52.7)
Միջին ցածր °C (°F) −1.4
(29.5)
−0.7
(30.7)
2.1
(35.8)
5.1
(41.2)
9.7
(49.5)
12.8
(55)
14.7
(58.5)
14.2
(57.6)
11.0
(51.8)
7.4
(45.3)
2.5
(36.5)
−0.2
(31.6)
6.5
(43.7)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −19.0
(−2.2)
−14.4
(6.1)
−10.3
(13.5)
−4.6
(23.7)
−1.4
(29.5)
2.8
(37)
5.4
(41.7)
5.0
(41)
1.0
(33.8)
−4.3
(24.3)
−10.8
(12.6)
−13.5
(7.7)
−19.0
(−2.2)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 102.6
(4.039)
91.5
(3.602)
100.0
(3.937)
92.2
(3.63)
104.2
(4.102)
94.8
(3.732)
86.6
(3.409)
91.7
(3.61)
111.8
(4.402)
122.6
(4.827)
105.0
(4.134)
118.0
(4.646)
1221
(48,07)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) 9.8 8.2 10.4 10.3 11.5 9.7 7.9 8.9 8.6 10.8 10.0 10.5 116.6
Միջ. ձնառատ օրեր 5.4 4.6 2.2 1.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1.7 3.2 18.3
Միջին ամսական արևային ժամ 77.7 104.4 156.7 172.8 202.5 234.0 260.1 232.5 176.3 121.4 71.2 60.6 1870,3
աղբյուր: Météo France[8]

ՊատկերասրահԽմբագրել

Քույր քաղաքներԽմբագրել

Շամբերին բարեկամական ու գործընկերային սերտ հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ[9].

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. Code officiel géographique
  2. Populations légales 2020The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2022.
  3. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  4. Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів
  5. «Кількість населення у 2011 році»։ INSEE։ Վերցված է 28 вересня 2014 (ֆր.)
  6. Виписка з протоколу Ради міністрів 18.06.2014 Національних зборів Франції(ֆր.)
  7. INSEE (ZIP 2,2 MB)
  8. «Données climatiques de la station de Chambéry» (ֆրանսերեն)։ Meteo France։ Վերցված է 26 December 2015 
  9. «Villes en coopération»։ chambery.fr (ֆրանսերեն)։ Chambéry։ Վերցված է 2019-11-20 

ԳրականությունԽմբագրել

* «Շամբերի»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907 

Արտաքին հղումներԽմբագրել