Նորաբաց

Նորաբաց
Գյուղ
	Նորաբաց
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Արարատի
Համայնքի ղեկավար	Գալուստ Գալստյան
Հիմնադրված է	1897 թ.
Մակերես	2,92 կմ²
ԲԾՄ	855 մետր
Պաշտոնական լեզու	հայերեն
Բնակչություն	▼2155 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Ժամային գոտի	UTC+4
	Նորաբաց (Հայաստան)
	Նորաբաց (Հայաստան)
	Նորաբաց Վիքիպահեստում

Նորաբաց (մինչև 1978 թ.` Ենգիջա), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի Մասիսի տարածաշրջանում, Մասիս քաղաքից 4 կմ հյուսիս, մարզկենտրոնից` 25 կմ հեռավորության վրա։

Պատմություն խմբագրել

Գյուղը հիմնադրվել է 1897 թվականին։ Նախկինում ունեցել է Ենգիջա անվանումը և Նորաբաց է վերանվանվել 1978 թ. հունվարի 25-ին^[3]։ Գյուղի շրջակայքում գտնվում է նոր քարեդարի բնակավայր` մ.թ.ա 6-4 հազարամյակ։

Գյուղը գտնվում է Արարատյան դաշտում, ծովի մակարդակից 855 մ բարձրության վրա։ 2014 թվականին գյուղում բացվել է Սուրբ Մաիրամ Աստվածածին եկեղեցին։ Գյուղում կառուցվում է այգի, իրականացվում են կանաչապատման աշխատանքներ։

Կլիման խմբագրել

Կլիման չոր, խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -3-ից -5 °C։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250 - 300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսաանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վերածվել են կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։

Բնակչություն խմբագրել

Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Նորաբացի մշտական բնակչությունը կազմել է 2155, առկա բնակչությունը՝ 1935 մարդ^[4], բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև.

Տարի	Բնակչություն
1897	27 մարդ	^[5]
1926	194 մարդ	^[5]
1939	446 մարդ	^[5]
1970	1469 մարդ	^[5]
1979	1590 մարդ	^[5]
1989	1881 մարդ	^[5]
2001	2193 մարդ	^[5]
2011	2155 մարդ	^[2]

Տնտեսություն խմբագրել

Գյուղն ունի առկա 740 տնտեսություն, դպրոց, մանկապարտեզ, բուժկետ, կապի հանգույց։ Համայնքի տնտեսության մասնագիտացման ճյուղը գյուղատնտեսությունն է, համախառն բերքի մեծ մասը տալիս է բուսաբուծությունը։ Գյուղատնտեսական նշանակության հողերը կազմում են 185 հա։ Համայնքի հողերի հիմնական մասը օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ զբաղեցնելով մոտ 115 հա։ Ունի պտղատու և խաղողի այգիներ, համապատասխանաբար կազմելով 16 հա և 36 հա։ Զբաղվում են այգեգործությամբ, խաղողագործությամբ, դաշտավարությամբ, բանջարաբուծությամբ։ Մշակում են ջերմասեր բանջարաբոստային կուլտուրաներ, ինչպես նաև հացահատիկ։ Արդյունաբերություն չունի։