Նիկո Լորթքիփանիձե (վրաց.՝ ნიკო ლორთქიფანიძე, սեպտեմբերի 17 (29), 1880, Չունեշ (Ծղալտուբո), Քութայիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 25, 1944(1944-05-25)[1], Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), խորհրդային շրջանի վրացի գրող։

Նիկո Լորթքիփանիձե
վրաց.՝ ნიკო ლორთქიფანიძე
Ծնվել էսեպտեմբերի 17 (29), 1880
ԾննդավայրՉունեշ (Ծղալտուբո), Քութայիսի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էմայիսի 25, 1944(1944-05-25)[1] (63 տարեկան)
Վախճանի վայրԹբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
ԳերեզմանԴիդուբեի պանթեոն
Մասնագիտությունհրապարակախոս, լրագրող, արձակագիր և գրող
Լեզուվրացերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՔութայիսի դասական գիմնազիա
Ժանրերվիպակ և արձակ
Ուշագրավ աշխատանքներQ28016123? և Q28016126?
ԱմուսինTamar Chkheidze?
Նիկո Լորթքիփանիձե Վիքիդարանում
 Niko Lortkipanidze Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է տոհմիկ ազնվականի ընտանիքում։ Նախնական կրթությունն ստանալուց հետո սովորել է Քութայիսի դասական գիմնազիայում, որից հետո ավարտել է Վլադիկավկազի գիմնազիան[2] Սովորել է Խարկովի համալսարանում, այնուհետև՝ Ավստրիայում, Գերմանիայում։ 1907 թվականին ավարտել է Լեոբենի (Ավստրիա) լեռնային ակադեմիան և վերադարձել հայրենիք։ 1907-1912 թվականներին Քութայիսիի գիմնազիայում դասավանդել է գերմաներեն, 1923 թվականից մինչև կյանքի վերջը մանկավարժական գործունեությունը շարունակել է Թբիլիսիի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում՝ որպես օտար լեզուների ամբիոնի վարիչ[2]։ 1921-1924 թվականներին եղել է Վրաստանի արվեստի աշխատողների միության նախագահը։

«Վրաստանը վաճառվում է» (1910), «Ահեղ տիրակալ» (1912), «Ասպետներ» (1912) պատմվածքներում և «Խառնակ ժամանակներ» (1914-1919) վիպակում Նիկոն խարազանել է բուրժուազիայի և ավատական արիստոկրատիայի բարքերը։ «Քանդված բներ» (1916) նովելների շարքը պատկերում է այլասերվող ազնվականության կյանքը։ «Արահետներից՝ ռելսերի վրա» (1928) պատմահեղափոխական վիպակն ազատության համար վրաց. ժողովրդի պայքարն է։ Հայրենական պատերազմում սովետական մարդկանց հերոսության մասին են «Չնվաճվածները» (1943) և «Նախկին գերու վերադարձը» (1944) վիպակները։

Նիկո Լորթքիփանիձեն հայերեն խմբագրել

Մամուլ խմբագրել

  • Հոգեհանգիստ։ Կամուրջ, Թբիլիսի, Վրաստանի գրողների ստեղծագործական միություն, 2009, էջ 353-355։ Վրացերենից թարգմ.՝ Հրաչյա Բայրամյան։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Лордкипанидзе Нико // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 Կամուրջ, Թբիլիսի, Վրաստանի գրողների ստեղծագործական միություն, 2009, էջ 353։
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկո Լորթքիփանիձե» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկո Լորթքիփանիձե» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 668