Նիգերիայի պրոտեկտորատ
Նիգերիայի պրոտեկտորատ (անգլ.՝ Protectorate of Nigeria), բրիտանական թագի գաղութային տարածք Արևմտյան Աֆրիկայում, որը գոյություն է ունեցել 1914-1954 թվականներին։
| ||||
| ||||
| Քարտեզ | ||||
|
| ||||
| Ընդհանուր տեղեկանք | ||||
| Մայրաքաղաք | Լագոս (ամենամեծ քաղաք) | |||
| Լեզու | Անգլերեն | |||
| Հիմն | «Աստված, պահպանիր թագուհուն» | |||
| Արժույթ | Արևմտաաֆրիկյան ֆունտ նիգերական ֆունտ | |||
| Իշխանություն | ||||
| Պետական կարգ | Պրոտեկտորատ | |||
| Պետության գլուխ | Բրիտանիայի միապետ | |||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg)
Նիգերիայում բրիտանական պրոտեկտորատը հաստատվել է 1914 թվականին՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկզբնական շրջանում։
Պատմություն խմբագրել
Առաջին համաշխարհային պատերազմը միավորման խթան հանդիսացավ Բրիտանական թագի գաղութ հանդիսացող Հարավային և Հյուսիսային նիգերական պրոտեկտորատների համար։ Նույն թվականին առանց որևէ ռազմական միջամտության նրանք միավորվեցին՝ ձևավորելով Նիգերիայի բրիտանական գաղութը։
Ատաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին Նիգերիայի պրոտեկտորատը ունեցել է ռազմավարական կարևոր նշանակություն և Անտանտի դաշնակցային զորքերի համար ծառայել է, որպես Կամերունը ռմբակոծող կայանք։ Կամերունական արշավանքի ընթացքում անգլիական և ֆրանսիական, հետագայում նաև բելգիական զորքերը գերմանական Կամերունի վրա նախահարձակ եղան Նիգերիայից։
Բրիտանական Նիգերիայի ընդերքը հարուստ էր օգտակար հանածոներով։ Գաղութն ուներ բնակչության բարձր խտություն, ինչը վերջինիս դարձնում էր Բրիտանական թագի մարգարիտներից մեկը[1]։ Նիգերիան կարևոր նշանակություն է ունեցել Բրիտանական կայսրության տնտեսության զարգացման գործում։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ևս Նիգերիայի տնտեսությունը շարունակել է զարգանալ արագ տեմպերով։ Դա պայմանավորված էր այն հանգամանքով, որ Նիգերիայի պրոտեկտորատը անմիջականորեն չէր հանդիսանում պատերազմական գործողությունների թատերաբեմ և այստեղ ռազմական բախումներ գրեթե չէին լինում։ Նիգերիայի համար իրական վտանգ կարող էր հանդիսանալ միայն գերմանական ծովային հարձակումները[1]։
Պատերազմից հետո թուլացած Բրիտանական կայսրությունը ստիպված է լինում 1954 թվականին Նիգերիան ճանաչել որպես դաշնային հանրապետություն։ 1960 թվականին երկիրը ձեռք է բերում իր բացարձակ անկախությունը[1]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Բրիտանական կայսրության գաղութային տարածքներ. Աֆրիկա` Նիգերիայի պրոտեկտորատ և գաղութ» (անգլերեն). britishempire.co.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 23-ին.