Միխայիլ Կալատոզով
Միխայիլ Կոնստանտինի Կալատոզով (ռուս.՝ Михаи́л Константи́нович Калато́зов, դեկտեմբերի 28, 1903, Թիֆլիս - մարտի 27, 1973, Մոսկվա), խորհրդային կինոռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1969), ԽՄԿԿ անդամ 1939 թվականից։
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 15 (28), 1903[1] |
| Ծննդավայր | Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[2] |
| Մահացել է | մարտի 27, 1973[3][1][4][…] (69 տարեկան) կամ մարտի 26, 1973[5] (69 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի պետական թատերական արվեստի ակադեմիա |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտացում | կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դիվանագետ, օպերատոր-բեմադրիչ և կինոօպերատոր |
| Ոճ(եր) | սոցիալիստական ռեալիզմ |
| Պարգևներ | Ստալինյան մրցանակ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան, «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ, Կարմիր Աստղի շքանշան, ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, Մոսկվայի 800-րդ ամյակին նվիրված մեդալ և Ոսկե արմավենի |
| IMDb | ID ID 0435563 |
Կյանքը և ստեղծագործությունըԽմբագրել
Ծնվել է 1903 թվականի դեկտեմբերի 15-ին, Թիֆլիսում։ Տասնչորս տարեկանից աշխատել է որպես փականագործ, իսկ 1923 թվականին կինոցուցադրող, լաբորանտ, օպերատոր։ Նկարել է մի շարքփաստավավերագրական և գեղարվեստական ֆիլմեր։ Առաջին ռեժիսորական աշխատանքը «Նրանց թագավորությունը» (1928) ֆիլմն է, որին հաջորդում է դարեր շարունակ արտաքին աշխարհից կտրված սվանների կյանքը պատկերող «Սվանեթի աղը» (1930) և «Մեխը սապոգի մեջ»։ 1933 թվականին Կալատոզովը մեկնում է Լենինգրադ՝ ուսանելու։ Կալատոզովի ստեղծագործության լավագույն գծերը դրսևորվել են «Վալերի Չկալով» (1941), «Դատապարտվածների դավադրությունը» (1950), 1954 թվականին Կարլովի Վարիում մրցանակի արժանացած՝ նուրբ հումորով հագեցած, քնարական-կատակերգական «Հավատարիմ ընկերները» (1954), խոպանը նվաճող երիտասարդությանը նվիրված «Առաջին էշելոնը» (1956), «Չուղարկված նամակ» (1960) ֆիլմերում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Արևելյան ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) տարիներին Կալատոզովը Սերգեյ Գերասիմովի հետ նկարահանել է «Անպարտելիները»։ Համաշխարհային ճանաչման է արժանացել Կալատոզովի «Թռչում են կռունկները» (1957) կինոնկարը, որը 1958 թվականին Կաննում արժանացավ «Ոսկյա արմավենի» գլխավոր մրցանակին։ Դրամատիկական խոր հագեցվածությամբ ստեղծագործություն է «Չուղարկված նամակ» (1960) կինոնկարը։ «Ես Կուբան եմ» (1964) բեմադրելուց հետո ռեժիսորը նկարահանեց «Կարմիր վրան»-ը (1970, իտալա-խորհրդային համատեղ արտադրություն)։
Մահացել է 1973 թ, մարտի 27-ին, Մոսկվայում։
ՄրցանակներԽմբագրել
ԽՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր (1951)։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Калатозов Михаил Константинович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Internet Movie Database — 1990.
- ↑ Munzinger-Archiv (գերմ.) — 1913.
- ↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 169)։ 
|