Մարկ Պիտեր Գերտրուդ Անդրեաս Վան Բոմել (հոլ.՝ Mark Peter Gertruda Andreas van Bommel, ապրիլի 22, 1977(1977-04-22)[1][2][3][…], Maasbracht, Լիմբուրխ, Նիդերլանդներ, արտասանություն [ˈmɑr(ə)k fɑmˈbɔməl], ազգանվան առանձին արտասանություն։ [vɑmˈbɔməl]), նիդերլանդցի ֆուտբոլիստ, հանդես է եկել կիսապաշտպանի դիրքում, մարզիչ, երկար ժամանակ եղել է Նիդերլանդների ֆուտբոլի ազգային հավաքականի ավագը։

Մարկ վան Բոմել
հոլ.՝ Mark van Bommel
Քաղաքացիությունը  Նիդերլանդների Թագավորություն
Ծննդյան ամսաթիվ ապրիլի 22, 1977(1977-04-22)[1][2][3][…] (47 տարեկան)
Ծննդավայր Maasbracht, Լիմբուրխ, Նիդերլանդներ
Հասակ 186 սանտիմետր
Քաշ 86 կիլոգրամ
Դիրք կիսապաշտպան

Խաղային կարիերա խմբագրել

«Ֆորտունա» խմբագրել

Մարկ վան Բոմելը մանկուց երազել է խաղալ «Բարսելոնայում»։ Բայց միևնույն ժամանակ հասկացել է, որ «Բարսելոնա» տանող ճանապարհը պարտականություն է և փշոտ, նախ պետք է հաջողության հասնել հայրենիքում։ Վան Բոմելը սկսել է ֆուտբոլ խաղալ իր քաղաքի «ՌԿՎՎ Մասբրախտ» ակումբում։ 1992 թվականին նա կնքել է իր առաջին պրոֆեսիոնալ պայմանագիրը «Ֆորտունա» ակումբի հետ։ Այդ թիմում նրա խաղընկերները՝ Վիլֆրեդ Բաուման և Քևին Հոֆլանդը, հետագայում ևս տեղափոխվել են ՊՍՎ, չնայած «Ֆորտունան», նույնիսկ այդպիսի տաղանդավոր խաղացողներով, հեռու էր չեմպիոնական հավակնություններից։ Հենց Վան Մարվեյքն էր, որ տղայի մոտ տեսել է կիսապաշտպանի հակումները և նրան տեղափոխել միջին գիծ։

Երբ Վան Բոմելի հետևից են եկել «Այաքսից» նա մերժել է։ Պատճառը ֆուտբոլի հետ կապված չէր․ Մարկն ամուսնացել էր իր մարզչի դստեր հետ։ Ավելի ուշ Վան Մարվեյքի ֆուտբոլային (բայց ոչ ընտանեկան) ճանապարհները բաժանվել են։ Այնուամենայնիվ, հետագայում նրանք կրկին վերամիավորվել են Նիդեռլանդների ազգային հավաքականում, ուր վերադարձել է Մարկը։

ՊՍՎ խմբագրել

Կիսապաշտպանության կենտրոնում Վան Բոմելի հաջող խաղը գրավել է հոլանդական ֆուտբոլային հսկա ՊՍՎ-ի ուշադրությունը, և 1999 թվականին նա տեղափոխվել է այս ակումբ, որի հետ նվաճել է երեք չեմպիոնական տիտղոս։ 2001 և 2003 թվականներին իր խաղի ընթացքում նա Նիդեռլանդներում ստացել է տարվա խաղացողի կոչում։ Նրա նորամուտը Նիդերլանդների ազգային հավաքականում տեղի է ունեցել 2000 թվականի հոկտեմբերի 7-ին Կիպրոսի դեմ խաղում, որը նրա թիմը վստահորեն հաղթել է 4-0 հաշվով։ ՊՍՎ-ում Վան Բոմելը մեկ այլ կենտրոնական կիսապաշտպանի՝ շվեյցարացի Յոհան Ֆոգելի հետ միասին ձևավորել հզոր տանդեմ, որը ՊՍՎ-ին թույլ է տվել այս ժամանակահատվածում ներքին մակարդակով գերազանցել մեկ այլ հոլանդական սուպերակումբի՝ «Այաքս»-ին։ Նրա թիմը չի կարողացել հասնել 2002 թվականի աշխարհի գավաթի խաղարկությանը, իսկ հետո վնասվածքը թույլ չի տվել նրան խաղալ Պորտուգալիայում Եվրո 2004-ում։ ՊՍՎ-ում իր վերջին մրցաշրջանում Վան Բոմելը օգնել է թիմին հաղթել Նիդերլանդների առաջնությունում և հասնել Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակիչ։

«Բարսելոնա» խմբագրել

Հունվարին Վան Բոմելը պատրաստվում էր տեղափոխվել աներոջ՝ Բերտ վան Մարվեյքի թիմ՝ «Բորուսիա Դորտմունդ», սակայն վերջին պահին որոշել է մրցաշրջանն ավարտել ՊՍՎ-ում։ Արդյունքում հաջող մրցաշրջանից հետո Վան Բոմելի նկատմամբ հետաքրքրությունը հայտնի ակումբներից զգալիորեն աճել է, և 2005 թվականի մայիսին նա տեղափոխվել է իսպանական «Բարսելոնա»։ Հաջորդ մրցաշրջանն ամենահաջողն էր նրա կարիերայում. թիմը նվաճել է երկրորդ անընդմեջ չեմպիոնական տիտղոսը, ինչպես նաև Չեմպիոնների լիգան, իսկ Վան Բոմելը վերջապես մասնակցել է խոշոր միջազգային մրցաշարի՝ 2006 թվականի աշխարհի առաջնությանը, որտեղ նրա թիմը հասել է 1/8 եզրափակիչ։ Բայց «Բարսելոնայում» խաղալիս նա հաճախ էր վնասվածքներ ստանում։ Մրցաշարից հետո Մարկը հրաժարվեց հանդես գալ հավաքականում, քանի դեռ այն ղեկավարում է Մարկո վան Բաստենը։ Բերտ վան Մարվեյքի՝ որպես մարզիչ գալուց հետո Վան Բոմելը վերադարձել է թիմ։

«Բավարիա» խմբագրել

2006 թվականի օգոստոսի 26-ին «Բավարիայի» գլխավոր մարզիչ Ուլի Հյոնեսը հայտարարել է Վան Բոմելի տեղափոխության մասին մյունխենյան ակումբ։ Մամուլը այդ տեղափոխությունը համարել է Օուեն Հարգրիվզի հարկադիր փոխարինում, որն ի վերջո այդպես էլ չի հեռացել ակումբից։ «Բավարիան» 7,7 միլիոն դոլար է վճարել «Բարսելոնային» հոլանդացի կիսապաշտպանի համար։ Առաջին իսկ մրցաշրջանում Մարկը արժանացել է ակումբի երկրպագուների հարգանքին՝ տարվա լավագույն խաղացողի կոչման հարցումում առաջ անցնելով վետերաններ Ռոյ Մակայից և Մեհմեթ Շոլից։ Չնայած այն հանգամանքին, որ թիմը շատ է թարմացվել, նա գերմանական սուպեր ակումբի առանցքային խաղացողներից մեկն էր։ Ավելի ուշ Վան Բոմելը դարձել է «Բավարիայի» ավագը։ 2010 թվականի մարտի 17-ին Մարկը երկարաձգել է պայմանագիրը «Բավարիայի» հետ մինչև 2011 թվականի հունիսի 30-ը[4]։

«Միլան» խմբագրել

2011 թվականի հունվարի 25-ին Վան Բոմելը ժամանակից շուտ խզել է պայմանագիրը «Բավարիայի» հետ և պայմանագիր կնքել իտալական «Միլանի» հետ մինչև Սերիա A 2010-11-ի ավարտը[5][6]։ 2011 թվականի հունվարի 26-ին իր նորամուտն է նշել «Միլանի» կազմում Իտալիայի գավաթի 2010/11 խաղարկության 1/4 եզրափակչի «Սամպդորիայի» դեմ արտագնա խաղում[7]։ Հունվարի 29-ին «Կատանիայի» դեմ արտագնա խաղում ստացել է իր առաջին կարմիր քարտը «Միլանի» կազմում։

Առաջին իսկ մրցաշրջանում Վան Բոմելը դարձել է «Միլանի» հիմնական հենակետային կիսապաշտպանը՝ խաղալով սերիա 2010/11 չեմպիոնական տիտղոսը նվաճելու առանցքային դերերից մեկը[8]։

Վերադարձ ՊՍՎ խմբագրել

2012 թվականի մայիսի 15-ին Վան Բոմելը հեռացել է «Միլանից» և մեկ տարվա պայմանագիր կնքել իր նախկին ակումբի՝ Էյնդհովենի ՊՍՎ-ի հետ։ Հուլիսի 15-ին նշանակվել է թիմի ավագ։

Մարզչական կարիերա խմբագրել

2021 թվականի հունիսի 2-ին նշանակվել է «Վոլֆսբուրգի» գլխավոր մարզիչ՝ ակումբի հետ կնքելով երկու տարվա պայմանագիր[9]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Վան Բոմելն ամուսնացած է մարզիչ Բերտ վան Մարվեյկի դստեր՝ Անդրեի հետ։ Նրանք ունեն երեք որդի՝ Թոմասը, Ռյուբենը և Ռենեն[10]։

Ձեռքբերումներ խմբագրել

Թիմային խմբագրել

ՊՍՎ
«Բարսելոնա»
«Բավարիա»
«Միլան»
  • Իտալիայի չոմպիոն՝ 2010/11
  • Իտալիայի սուպերգավաթի գավաթակիր՝ 2011
Նիդերլանդների Հավաքական
  • Աշխարհի առաջնության արծաթե մեդալակիր՝ 2010

Մարզչական խմբագրել

«Անտվերպեն»
  • Բելգիայի չեմպիոն՝ 2022/23
  • Բելգիայի գավաթի գավաթակիր՝ 2022/23
  • Բելգիայի Սուպերգավաթի գավաթակիր՝ 2023

Անձնական խմբագրել

  • Նիդերլանդների տարվա ֆուտբոլիստ (2)՝ 2001, 2005
  • Ընդգրկվել է տարվա խորհրդանշական հավաքականում՝ Ըստ European Sports Media-ի՝ 2004/05
  • Ընդգրկված է ՖԻՖԱ-ի վարկածով 2010 թվականի աշխարհի առաջնության խորհրդանշական հավաքականում[11]

Վիճակագրություն խմբագրել

Ակումբային[12] խմբագրել

Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Ազգային գավաթ ՈՒԵՖԱ Այլ Ընդամենը
Դիվիզիոն Խաղեր Գոլոր Խաղեր Գոլոր Խաղեր Գոլոր Խաղեր Գոլոր Խաղեր Գոլոր
Ֆորթունա Սիթարդ 1992–93 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 1 0 0 0 0 1 0
1993–94 Eerste Divisie 13 0 0 0 0 13 0
1994–95 Eerste Divisie 31 7 1 0 0 31 8
1995–96 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 27 0 0 0 0 27 0
1996–97 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 19 0 0 0 0 19 0
1997–98 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 31 1 0 0 0 31 1
1998–99 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 31 5 2 4 0 35 7
Ընդամենը 153 13 3 4 0 157 16
ՊՍՎ Էյնդհովեն 1999–2000 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 33 6 0 4 0 37 6
2000–01 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 32 7 4 0 11 2 1 0 48 9
2001–02 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 23 4 3 0 7 2 1 0 34 6
2002–03 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 28 9 3 0 6 0 1 0 38 9
2003–04 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 23 6 1 0 8 1 1 1 33 8
2004–05 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 30 14 3 1 14 2 47 17
Ընդամենը 169 46 14 1 50 7 4 1 237 55
Բարսելոնա 2005–06 Լա Լիգա 24 2 4 1 9 1 1 0 38 4
Բավարիա 2006–07 Բունդեսլիգա 29 6 3 1 8 1 0 0 40 8
2007–08 Բունդեսլիգա 27 2 6 0 13 1 2 0 48 3
2008–09 Բունդեսլիգա 29 2 3 0 9 1 41 3
2009–10 Բունդեսլիգա 25 1 4 0 9 1 38 2
2010–11 Բունդեսլիգա 13 0 2 0 3 0 0 0 18 0
Ընդամենը 123 11 18 1 42 4 2 0 185 16
Միլան 2010–11 Սերիա A 14 0 2 0 0 0 16 0
2011–12 Սերիա A 25 0 2 0 6 0 1 0 34 0
Ընդամենը 39 0 4 0 6 0 1 0 50 0
ՊՍՎ 2012–13 Նիդերլանդների ֆուտբոլի առաջնություն 28 6 3 1 3 1 1 0 35 8
Ընդամենը կարիերայի ընթացքում 536 78 43 7 114 13 9 1 702 99

Մարզչական խմբագրել

Թիմ Աշխատանքի սկիզբ Աշխատանքի ավարտ Ցուցանիշներ
Մ Հ Ոչ ոքի Պ % հաղթանակ
  ՊՍՎ 1 հուլիսի 2018 16 դեկտեմբերի 2019 75 44 14 17 58,67
  Վոլսբուրգ 1 հուլիսի 2021 24 հոկտեմբերի 2021 13 4 3 6 30,77
  Անտվերպեն 1 հուլիսի 2022 մինչ օրս 58 37 11 10 63,79
Ընդամենը

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
  2. 2,0 2,1 Enciclopèdia de l'esport català (կատ.)Grup Enciclopèdia, 2012.
  3. 3,0 3,1 Արգենտինական ֆուտբոլի տվյալների շտեմարան (իսպ.)
  4. «Ван Боммель продлил контракт с «Баварией»». Чемпионат.ру. 17.03.2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 17-ին.
  5. «Mark van Bommel wechselt zum AC Mailand» (գերմաներեն). Offizielle Website des FC Bayern München. 25.01.2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 25-ին.
  6. «MVB, iniziali "DOC"» (իտալերեն). Sito ufficiale dell'AC Milan. 25.01.2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 25-ին.
  7. «Doppietta e semifinale!» (իտալերեն). Sito ufficiale dell'AC Milan. 26.01.2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 26-ին.
  8. «Van Bommel wants Milan extension». ESPN. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 28-ին.
  9. «Марк ван Боммел стал главным тренером "Вольфсбурга"». Спорт РИА Новости (ռուսերեն). 20210602T1346. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 2-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 2-ին.
  10. «Mark van Bommel». fcbayern.de. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 22-ին.
  11. «World Cup 2010: FIFA All-Star Team Announced». goal.com. 2010 թ․ հուլիսի 15. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 20-ին.
  12. «Mark van Bommel» (գերմաներեն). weltfussball.de. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 21-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարկ վան Բոմել» հոդվածին։