Հուանհե[1] (չինարեն ավանդ. 黃河, հեշտ. 黄河 , պինին: Huáng hé), գետ Չինաստանի արևելքում։

Հուանհե
Հուանհե
Բնութագիր
Երկարություն5464
Ավազանի մակերես752 000 կմ²
Ջրի ծախս2571
Ջրահոսք
Ակունքի տեղակայումՏիբեթյան լեռնաշխարհ
Բարձրություն4500 մ
ԳետաբերանԴեղին ծով
Գետաբերանի տեղակայումBohai Sea?
Կոորդինատներ
Տեղակայում
Հոսող հոսքերDuo Qu?, Bai He?, Black River (in Sichuan)?, Qushian River?, Daxia River?, Huangshui River?, Datong River?, Tao River?, Zhuanglang He?, Zuli He?, Qingshui River?, Dustin He?, Wujia River?, Daheihe?, Wuding River?, Yan River?, Fen River?, Sushui He?, Wei River?, Qin He?, Yiluo River?, Daqing River?, Dawen River?, Jishui?, Q20019976? և Jindi He?
Ջրի մարմիններCocha Lakes?, Gyaring Lake?, Ngoring Lake? և Hukou Waterfall?
ԵրկիրՉինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան
ԵրկրամասՑինհայ, Սիչուան, Գանսու, Նինսյա-Խուեյ, Ներքին Մոնղոլիա, Շենսի, Շանսի, Հենան և Շանդուն
ՋրահավաքYellow River Basin?
Գետը Վիքիպահեստում

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Սկիզբ է առնում Տիբեթի բարձրավանդակի արևելքից, հոսում Հետաո հարթավայրով, Լյոսային սարավանդով, Չինական մեծ հարթավայրով և թափվում Դեղին ծովի Բոհայվան ծոցը՝ առաջացնելով դելտա։ Երկարությունը 4845 կմ է, առանձին հատվածներում նավարկելի։

Տարեկան տեղափոխում է շուրջ 1300 միլիոն տոննա ջրաբերում (այս ցուցանիշով աշխարհի խոշոր գետերի մեջ գրավում է առաջին տեղը)։ Հուանհեի ափին գտնվող խոշոր քաղաքները՝ Լանչժոու, Բաոտոու, Լոյան, Չժենչժոու, Կայֆին, Ցզինան։

Անվանումը

խմբագրել

Անվանումը չինարենից բառացի նշանակում է Դեղին գետ. կազմված է հուան «դեղին» և հե «գետ» բառերից։ Անվանումն ստացել է ջրի գույնից. անցնելով Լյոսային սարավանդով, իր մեջ լուծում է մեծ քանակությամբ լյոս, որը դեղին երանգ է տալիս գետի ջրերին[2]։

Աղբյուրներ

խմբագրել
  1. Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 55. ISBN 99941-56-03-9.
  2. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս». էջ 132.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հուանհե» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 634