Կարլ Լյուգեր (գերմ.՝ Karl Lueger, հոկտեմբերի 24, 1844(1844-10-24)[1][2][3][…], Main building of the TU Wien, Վիդեն, Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն - մարտի 10, 1910(1910-03-10)[1][2][3][…], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3][4]), Վիեննայի քաղաքապետ (1897—1910), քրիստոնյա- սոցիալիստների ղեկավար, որը բացի այդ հակասեմական գաղափարների հետևորդ էր։

Կարլ Լյուգեր
գերմ.՝ Karl Lueger
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 24, 1844(1844-10-24)[1][2][3][…]
ԾննդավայրMain building of the TU Wien, Վիդեն, Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն
Մահացել էմարտի 10, 1910(1910-03-10)[1][2][3][…] (65 տարեկան)
Մահվան վայրՎիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3][4]
ԳերեզմանSaint Charles Borromeo Church
Քաղաքացիություն Ավստրո-Հունգարիա
ԿրոնՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի[5]
ԿրթությունՎիեննայի համալսարան և Թերեզիանում
Գիտական աստիճաներկու իրավունքների դոկտոր
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, փաստաբան և social politician
Զբաղեցրած պաշտոններՍտորին Ավստրիայի Լանթագի անդամ, mayor of Vienna? և Աբգեորդնեթենհաուսի անդամ
ԿուսակցությունՔրիստոնեա-սոցիալական կուսակցություն
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունKaV Նորիկա Վիենա
 Karl Lueger Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

20–րդ դարի սկզբին Լյուգերը մեծ ներդրում ունեցավ Վիեննայի զարգացման գործում։ Նրա անունն էր կրում Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանատանը գտնվող ամենամեծ եկեղեցին («Կարլ Լյուգերի հուշային եկեղեցին»)։ Վիեննայի Ռինգշտրասե փողոցի ծառուղիներից մեկը կոչվել է նրա անունով։ Սակայն 2012 թվականի ապրիլի 19–ին այն անվանափոխվել է «Համալսարանային ծառուղու»։ Քաղաքապետարանը համարում էր, որ Լյուգերի անունը արատավորվել էր նրա հակասեմականությամբ[6]։ Վիճելի է Կ․ Լյուգերի ազդեցության հարցը Վիեննայում բնակվող երիտասարդ Հիտլերի հայացքների վրա։

Կարլ Լյուգերի կերպարը կինոյում խմբագրել

  • «Հիտլեր․ Սատանայի ծագումը» / «Hitler: The Rise of Evil» (Կանադա, ԱՄՆ, 2003) ռեժիսոր Կրիստիան Դյուգե, Կառլ Լյուգերի դերում` Ռիչարդ Խաս։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  4. 4,0 4,1 4,2 http://library.fes.de/cgi-bin/ihg2pdf.pl?vol=2&f=132&l=132 (գերմ.)
  5. Wer ist Wer
  6. «Мэра-антисемита изгнали из Вены». jewish.ru. 20.04.2012. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 30-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Leopold Tomola: Unser Bürgermeister Dr. Karl Lueger. Festschrift. Gerlach & Wiedling, Wien 1904
  • Felix Salten: Das österreichische Antlitz. Essays. S.Fischer 1910
  • Richard Kralik: Karl Lueger und der christliche Sozialismus. Vogelsang, Wien 1923
  • Richard Soukup: Lueger und sein Wien. ÖVP, Wien 1953
  • Rudolf Kuppe: Karl Lueger und seine Zeit. Österreichische Volksschriften, Wien 1933
  • Rudolf Kuppe: Karl Lueger. Persönlichkeit und Wirken. Hollinek, Wien 1947
  • Kurt Skalnik: Dr. Karl Lueger. Der Mann zwischen den Zeiten. 1954
  • Heinrich Schnee: Karl Lueger. Leben und Wirken eines großen Sozial- und Kommunalpolitikers. Umrisse einer politischen Biographie. Duncker & Humblot, Berlin 1960 (zuerst als: ders., Karl Lueger. Leben und Wirken eines großen Deutschen. Paderborn 1936.)
  • Felix Czeike: Liberale, christlichsoziale und sozialdemokratische Kommunalpolitik (1861—1934). 1962
  • John W. Boyer: Political Radicalism in the Late Imperial Vienna. Origins of the Christian-Social Movement 1848—1897, Chicago 1981; ND Chicago 1995.
  • Helmut Andics: Luegerzeit. 1984
  • Rudolf Spitzer: Des Bürgermeisters Lueger Lumpen und Steuerträger. Wien 1988
  • Brigitte Hamann: Hitlers Wien. Lehrjahre eines Diktators. Piper, München 1996 ISBN 3-492-03598-1
  • Johannes Hawlik: Der Bürgerkaiser. Karl Lueger und seine Zeit. Herold, Wien 1985 ISBN 3-7008-0286-2
  • Robert S. Wistrich: Karl Lueger and the Ambiguities of Viennese Antisemitism. In: Jewish Social Studies. 45. 1983, S. 251—262
  • Anna Ehrlich: Karl Lueger — Die zwei Gesichter der Macht. Amalthea, Wien 2010, ISBN 978-3-85002-700-7.
  • John W. Boyer: Karl Lueger (1844—1910). Christlichsoziale Politik als Beruf. Böhlau, Wien 2010, ISBN 978-3-205-78366-4.