Կառլ Բյուխեր (գերմ.՝ Karl Wilhelm Bücher, փետրվարի 16, 1847(1847-02-16)[1][2], Կիրբերգ, Hünfelden, Լիմբուրգ Վայլբուրգ, Գիսսեն, Հեսսեն, Գերմանիա - նոյեմբերի 12, 1930(1930-11-12), Լայպցիգ, Սաքսոնիա, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն[3]), գերմանացի տնտեսագետ, ազգային տնտեսության պատմաբան և վիճակագրագետ, նոր պատմական դպրոցի ներկայացուցիչ քաղաքական տնտեսագիտության մեջ։ Քաղաքական տնտեսության պրոֆեսոր Լայպցիգի համալսարանում (1892—1917)։

Կառլ Բյուխեր
Karl Bücher
Ծնվել էփետրվարի 16, 1847(1847-02-16)[1][2]
Կիրբերգ, Hünfelden, Լիմբուրգ Վայլբուրգ, Գիսսեն, Հեսսեն, Գերմանիա
Մահացել էնոյեմբերի 12, 1930(1930-11-12) (83 տարեկան)
Լայպցիգ, Սաքսոնիա, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն[3]
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Մասնագիտությունտնտեսագետ, համալսարանի դասախոս, սոցիոլոգ, վիճակագրագետ և տնտեսության պատմաբան
Հաստատություն(ներ)Լայպցիգի համալսարան, Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Բազելի համալսարան, Կարլսրուեի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Տարտուի համալսարան
Գործունեության ոլորտտնտեսագիտություն[4], Վիճակագրություն[4], հասարակագիտություն[4] և մանկավարժություն[4]
ԱնդամակցությունՍաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԲոննի համալսարան
Գիտական աստիճանդոկտորի աստիճան[3]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1][4]
Գիտական ղեկավարArnold Dietrich Schaefer?[5]
Եղել է գիտական ղեկավարԳուստավ Շտրեսեման
Հայտնի աշակերտներEugen Schmalenbach?[5]
 Karl Bücher Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Կառլ Բյուխերը ծնվել է 1847 թ. հաշվապահ Ֆրիդրիխ Բյուխերի և իր կնոջ՝ Քրիստիանայի ընտանիքում, որոնք զբաղվում էին գյուղատնտեսությամբ Կիրբուրգ քաղաքում[6]։ 1863-1866 թվականներին տղան հաճախել է Հադամարի ավագ դպրոցը, որից հետո՝ 1866-1869 թվականներին սովորել է պատմություն և փիլիսոփայություն Բոննի և Գյոթինգենի համալսարաններում[6][7]։ 1870 թ. նա ստացավ գիտությունների թեկնածուի աստիճան՝ Բոննի համալսարանում պաշտպանելով իր «Quaestionum Amphictyonicarum specimen. De gente Aetolica Amphictyonicae participe» աշխատանքը[7]։

Կրթություն ստանալով՝ Կառլը աշխատել է որպես տնային և ավագ դպրոցի ուսուցիչ[6], իսկ 1878-1880 թթ.՝ խմբագիր «Frankfurter Zeitung» թերթի տնտեսական և սոցիալական քաղաքականություն բաժնում։

1881 թ. Բյուխերը դարձավ քաղաքական տնտեսության և վիճակագրության դոցենտ Մյունխենում[6][7]։ 1882 թ. ամռանը նշանակվել է վիճակագրության պրոֆեսոր Դորպատի համալսարանում[6][7] և նույն տարում ամուսնացել է Էմիլյա Միթերմայերի հետ[6]։

1883 թ. աշնանը Կառլ Բյուխերը ստացավ Բազելի համալսարանի քաղաքական տնտեսության և ֆինանսների ամբիոնը[6][7], իսկ 1890 թվականի աշնանը դարձավ ազգային գյուղատնտեսության պրոֆեսոր Կառլսուրեի պոլիտեխնիկում[6]։ 2 տարի անց՝ 1892 թ., Կառլ Բյուխերը դարձավ Լայպցիգի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետի ազգային տնտեսության պրոֆեսոր և աշխատեց այդ պաշտոնում մինչև 1921 թ.։ 1902-1903 թթ. նա ընտրվեց փիլիսոփայության ֆակուլտետի դեկան, իսկ 1903-1904 թթ.՝ Լայպցիգի համալսարանի ռեկտոր[7]։

Գիտական աշխատանքները խմբագրել

Կառլ Բյուխերի աշխատանքներից կարելի է առանձնացնել.

  • «Die Frauenfrage im Mittelalter» (Տյուբինգեն, 1882)
  • «Die Arbeiterfrage im Kaufmannstand» (Բեռլին, 1883)
  • «Die Bevölkerung von Frankfurt am M. im XIV und XV Jahrhundert» (1886)
  • «Von den Produktionsstätten des Weihnachtsmarktes» (Բազել, 1887)
  • «Basels Staatseinnahmen und Steuervertheilung 1878—87» (Բազել, 1888)
  • «Die Bevölkerung des Kantons Baselstadt am 1 XII 1888» (Բազել, 1890)
  • «Die Wohnungs-Enquete in der Stadt Basel von 1—19 II 1889» (Բազել, 1891)
  • «Das russische Gesetz über die in Fabriken und Manufakturen arbeitenden Minderjährigen vom 1 Juni 1882»

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118516884 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Czech National Authority Database
  5. 5,0 5,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Ruedi Brassel-Moser (26.08.2004)։ «Bücher, Karl» (գերմաներեն)։ Historischen Lexikon der Schweiz։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-10-29-ին։ Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 21–ին 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 «Professorenkatalog der Universität Leipzig^ Karl Wilhelm Bücher» (գերմաներեն)։ Universität Leipzig։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-10-29-ին։ Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 21–ին 

Հղումներ խմբագրել