Կամչատկայի թերակղզի

(Վերահղված է Կամչատկա թերակղզիից)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կամչատկա (այլ կիրառումներ)

Կամչատկա (ռուս.՝ полуостров Камчатка), թերակղզի Ասիայի հյուսիս-արևելքում։ Ողողվում է Օխոտի, Բերինգի ծովերով և Խաղաղ օվկիանոսով։

Կամչատկայի թերակղզի
полуостров Камчатка

Տեղագրություն Ասիա
Ողողող ջրեր Օխոտի, Բերինգի ծովեր, Խաղաղ օվկիանոս
Ընդհանուր մակերեսը 270 000 կմ²
Երկիր Ռուսաստան Ռուսաստան
Կամչատկայի թերակղզի (Ռուսաստան)##
Կամչատկայի թերակղզի (Ռուսաստան)
Կամչատկայի թերակղզի (Ասիա)##
Կամչատկայի թերակղզի (Ասիա)
Վիքիպահեստում

Անվան առաջացում խմբագրել

Գոյություն ունեն ավելի քան 20 տարբերակներ «Կամչատկա» անվան առաջացման վերաբերյալ։

Ըստ Բ․ Պ․ Պոլևոյի՝ «Կամչատկա» անվանումն առաջացել է Կամչատկա գետի անվանումից, իսկ գետը անվանվել էր ի պատիվ Իվան Կամչատիյի։ 1965 թվականին տուրք հավաքելու նպատակով ուղարկվել էին դեպի Պենժին գետը Ֆյոդոր Չուկիևը և Իվան Իվանովը «Կամչատիյ» մականունով (մականունը տրվել էր այն պատճառով, որ նա միշտ կրում էր միայն մետաքսյա շապիկ, իսկ այն ժամանակներում մետաքսը կոչում էին «Կամչատյան կտոր» կամ «Դամասկ»)։

Ռելիեֆ խմբագրել

Ռելիեֆում աչքի են ընկնում Սրեդիննի (Իչինյան Սոպկա հրաբուխը, 3621 մ) և նրան զուգահեռ Արևելյան լեռնաշղթաները, դրանց միջև՝ Կենտրոնական Կամչատկյան ցածրությունը 10-80 կմ լայնությամբ, որով հոսում է Կամչատկա գետը։ Թերակղզում կա 160 հրաբուխ․ 28-ը՝ գործող (Կլյուչևսկայա Սոպկա, 4750 մ ամենաբարձրը կետը, Շիվելուչ և այլն)։ Կամչատկայի հյուսիսում տարածված են տունդրանները, կենտրոնական մասում՝ անտառները, 1000 մետրից վեր՝ ալպյան մարգագետինները, լեռնային տունդրանները։

Կլիմա խմբագրել

Կլիման ծովային մուսսոնային է, կենտրոնական և հյուսիսայ մասերում՝ չափավոր ցամաքային։ Փետրվարի միջին ջերմաստիճանը արևմուտքում -15 °C է, արևելքում՝ -11 °C, կենտրոնական մասում՝ -16 °C, օգոստոսինը, համապատասխանաբար, 12 °C, 12,5 °C, 16 °C, տարեկան տեղումները՝ 600-1100 մմ։

Կենդանական աշխարհ խմբագրել

Կենդանիներից կան սամույր, աղվես, գայլ, արջ, ջրասամույր, մշկամուկ, հյուսիսային եղջերու։ Ամենատարածվավծ կենդանին է դարչնագույն արջը։ Կամչատկայի կենդանիների 80% կազմում եմ միջատները, կան շատ տեսակի սարդեր։

Գրականություն խմբագրել

  • Камчатка, полуостров // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Крашенинников С. П. Описание земли Камчатки. — П.։ Академия наук, 1755.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կամչատկայի թերակղզի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 209