Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կալիֆոռնիայի համալսարան (այլ կիրառումներ)

Կալիֆոռնիայի համալսարան Բերքլի քաղաքում (Բերքլիի Կալիֆոռնիայի համալսարան, անգլ.՝ University of California, Berkeley, UC Berkeley)[21], հետազոտական համալսարան, որը գտնվում է Կալիֆոռնիա նահանգի Բերքլի շրջանում։ Համալսարանը հիմնադրվել է 1868 թվականին դառնալով Կալիֆոռնիայի Համալսարանի Համակարգի առաջին համալսարանը և Ամերիկյան Համալսարանների Ասոցիացիայի հիմնադիր անդամ։ Համալսարանը աշակերտներին հնարավորություն է տալիս դիմել ավելի քան 350 աստիճանի կրթական ծրագրերի համար և ընդգրկում է 31,000 բակալավրիատի և 12,000 ասպիրանտների։ Ընդունելության չափանիշներով՝ Բերքլիի Կալիֆոռնիայի համալսարանը համարվում է մրցունակ համալսարան, քանի որ 90,000 դիմորդներից ընդամենը 14,000 են ընդունվել 2019 թվականին[22]։ Համալսարանը երրորդն է ըստ «U.S. News»-ի 2021 թվականի լավագույն համաշխարհային համալսարանների վարկանշային աղյուսակում, որը ներառում է մի շարք համալսարաններ ԱՄՆ-ից և այլ 50 երկրներից[23], սակայն պետական համալսարանների մեջ զբաղեցնում է առաջին տեղը ողջ աշխարհում։

Բերքլիի համալսարան
անգլ.՝ University of California, Berkeley
Изображение логотипа
ՀապավումUC Berkeley, Cal
Տեսակհանրային հետազոտությունների համալսարան, հողադրամաշնորհային համալսարան, ԱՄՆ-ի հասարակական կրթության կազմակերպություն և ՄԱԿ-ի պահեստային գրադարան
ԿարգախոսFiat Lux
Հիմնադրված էմարտի 23, 1868
Տիպպետական համալսարան
Նահանգի համալսարան
ՌեկտորՆիկոլաս Դիրկ
Ուսանողներ37,581 (աշուն, 2014)[1]
Ընդհանուր անձնակազմ12 122 մարդ (սեպտեմբեր 2020)[2]
Բակալավրիատ27,126 (աշուն, 2014)[1]
Մագիստրատուրա10,455 (աշուն, 2014)[1]
Դասախոսներ2 177[3]
ԱնդամակցությունԹվային գրադարանի ֆեդերացիա[4], Հետազոտական գրադարանների ասոցիացիա[5], Հետազոտական համալսարանների միջազգային միություն, Pac-12 կոնֆերանս, OpenPOWER Foundation[6], Հասարակական գիտությունների ասոցիացիաների կոնսորցիում[7], Dryad?[8], ArXiv[9], Ամերիկյան համալսարանների ասոցացիա[10][11], Ամերիկյան քոլեջների և համալսարանների ասոցիացիա[12], Կրթության ամերիկյան խորհուրդ[13], Open Education Network?[14], Ցանցային տեղեկատվության կոալիցիա[15], Պետական և հողային դրամաշնորհային համալսարանների ասոցիացիա[16] և Հետազոտական գրադարանների կենտրոն[17]
Կամպուսքաղաքային
ընդհանուր՝ 499 հա
բուն կամպուս՝ 72 հա[18]
ընդհանուր տարածք՝ 2703 հա[19]
Երկիր ԱՄՆ[20]
ՏեղագրությունԲերկլի
Հասցե200 California Hall, Berkeley, CA, 94720[2]
Կայքberkeley.edu(անգլ.)
Բերքլիի համալսարան (ԱՄՆ)##
Բերքլիի համալսարան (ԱՄՆ)
Բերքլիի համալսարան, ԱՄՆ
 University of California, Berkeley Վիքիպահեստում

Համալսարանի դասախոսական կազմը, շրջանավարտները և հետազոտողները նվաճել են 110 Նոբելյան մրցանակ, 207 Օլիմպիական մեդալ որից 117-ը ոսկի են, 28 Ուոլֆի մրցանակ, 7 Ֆիլդի մեդալ, 25 Թյուրինգի մրցանակ, 103 ՄակԱրթուրի կրթաթոշակ[24], ավելի քան 20 Օսկար, 30 Պուլիտցերյան մրցանակ։ Մինչ օրս Բերքլիի լաբորատորիայի հետ համատեղ Բերքլիի համալսարանի գիտահետազոտողները հայտնաբերել են պարբերական համակարգի 16 քիմիական տարր (կալիֆոռնիում, սիբորգիում, բերկլիում, էյնշտեյնիում, ֆերմիում, լաուրենցիում, և այլն), ավելի քան այլ համալսարան աշխարհում[25]։ Բերքլիի ֆիզիկոս Ջ․ Ռոբերտ Օփենհեյմերը Մանհեթենյան նախագծի գիտական տնօրենն էր, ով զարգացրեց առաջին ատոմային ռումբը աշխարհում, որի կենտրոնակայանը նա անձամբ նշանակեց Լոս Ալամոսը, Նյու Մեքսիկոն երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։ Դասախոսական կազմի անդամ Էդուարդ Թելլերը (Ստանիսլավ Ուլամի հետ միասին) ջրածնային ռումբի հայրն էր։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 «UC Berkeley Fall Enrollment Data». UC Berkeley Office of Planning and Analysis. 2014 թ․ դեկտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  2. 2,0 2,1 IPEDS — 1992.
  3. «Facts at a glance» (անգլերեն). University of California, Berkeley. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 13-ին.
  4. https://www.clir.org/about/current-sponsors-and-funders
  5. http://old.arl.org/arl/membership/members.shtml
  6. https://openpowerfoundation.org/membership/current-members/
  7. https://www.cossa.org/members/
  8. https://datadryad.org/stash/our_community
  9. Our Members / Tier 1
  10. https://web.archive.org/web/20240116123311/https://www.aau.edu/sites/default/files/AAU-Files/Who-We-Are/AAU%20Member%20Universities%20listed%20by%20year_updated%202023.pdf
  11. https://www.aau.edu/who-we-are/our-members
  12. https://web.archive.org/web/20240120073011/https://secure.aacu.org/iMIS/AACUR/Membership/MemberListAACU.aspx
  13. https://web.archive.org/web/20240120080233/https://acememberdirectory.azurewebsites.net/
  14. https://web.archive.org/web/20240202185017/https://open.umn.edu/oen/members
  15. https://web.archive.org/web/20240227092307/https://www.cni.org/about-cni/membership/members
  16. https://web.archive.org/web/20230815075752/https://www.aplu.org/members/our-members/
  17. https://web.archive.org/web/20231016073235/https://www.crl.edu/membership/members
  18. «Facts at a glance» (PDF). University of California, Berkeley. 2010 թ․ նոյեմբեր. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 31-ին.
  19. University of California Annual Financial Report 11/12 (PDF) (Report). University of California. 2012. էջ 12. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 16-ին.
  20. Global Research Identifier Database — 2015.
  21. «University of California, Berkeley, Name Guidelines». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 24-ին.
  22. «Student Profile | UC Berkeley | University of California, Berkeley». admissions.berkeley.edu. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 23-ին.
  23. «2021 Best Global Universities Rankings - U.S. News». usnews.com.
  24. Maclay, Kathleen (2010 թ․ սեպտեմբերի 28). «Two young faculty members named MacArthur "genius" fellows». Newscenter.berkeley.edu. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 8-ին.
  25. «Chemical Elements Discovered at Lawrence Berkeley National Laboratory». Lbl.gov. 1999 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 21-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բերքլիի համալսարան» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բերքլիի համալսարան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 176