Լա Ռամբլա

փողոց Բարսելոնայում

Լա Ռամբլա (կատ.՝ La Rambla, իսպ.՝ La Rambla), եռաթև հետիոտնային փողոց Բարսելոնայի կենտրոնում, Իսպանիայում։ Երկարությունը կազմում է 1,2 կիլոմետր[1]։ Հանդիսանում է Գոթական (արևելյան կողմում) և Ռավալ (արևմտյան կողմում) թաղամասերի սահմանը[2][3]։ Միացնում է Պլասա դե Կատալունիան Պորտալ դե լա Պաու հրապարակին։ Մեծ մասսայականություն է վայելում զբոսաշրջիկների և տեղացիների շրջանում։

Լա Ռամբլա
Երկիր Իսպանիա
Գտնվում էՀին քաղաք և Բարսելոնայի գոթական թաղամաս
Երկարություն1,2 կմ

Իսպանացի բանաստեղծ Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկան Լա Ռամբլայի վերաբերյալ մի առիթով ասել է. «աշխարհում միակ փողոցը, որ կուզենայի երբեք չվերջանար»[4]։

Կառուցվածք խմբագրել

 
Լա Ռամբլայի քարտեզ
 
Պոլիոռամա թատրոն
 
Լիսեո օպերային թատրոն
 
Կատալենես աղբյուր

Լա Ռամբլայի հյուսիսային ծայրին տեղակայված է Պլասա դե Կատալունիան՝ մի ընդարձակ հրապարակ Բարսելոնայում, որն ընդհանուր առմամբ համարվում է քաղաքի կենտրոնն ու այն վայրը, որտեղ միանում են հին քաղաքն ու 19-րդ դարում կառուցված Էշամպլեն[2]։

Լա Ռամբլայի արևելյան կողմում ընկած է Գոթական թաղամասը՝ Barri Gòtic, որը Բարսելոնայի հին քաղաքի կենտրոնն է։ Այն ունի լաբիրինթոսանման փողոցներ, փոքրիկ հրապարակներ, որոնցից շատերը միանում են Ռամբլային։ Այդ հրապարակներից մեկը Բարսելոնայի թագավորական հրապարակն է, 19-րդ դարի հրապարակ՝ բարձր արմավենիներով և փողոցային լապտերներով, որոնք ձևավորել է հանրահայտ ճարտարապետ Անտոնիո Գաուդին։ Հրապարակից ոչ հեռու կարելի է տեսնել Սուրբ Էուլալիայի տաճարը և Սանտ Ժաոմ հրապարակը, որտեղ տեղակայված են Կատալունյայի կառավարական շենքերն ու Բարսելոնայի քաղաքային խորհուրդը[2]։ Ռամբլայից արևմուտք տարածվում է Ռավալ թաղամասը։ Սկզբում այստեղ եղել են տարբեր կրոնական և բժշկական հաստատություններ, ավելի ուշ դարձել է արդյունաբերական թաղամաս՝ գործարաններով և բանավաններով, իսկ դեպի նավահանգստի կողմը ձգվող տարածքում շատ են եղել գիշերային ժամանցի վայրերն ու կաբարեները։ Ռավալում են գտնվում նաև մի շարք կարևոր շինություններ, ինչպիսին է Գուելի պալատը[2]։

Ռամբլայի հարավային ծայրին Պորտ Վելլ նավահանգիստն է, իսկ հյուսիսային կողմում տարածվում է Էշամպլե շրջանը։

Լա Ռամբլան կազմված է մի քանի կարճ հատվածներից։ Նրանցից յուրաքանչյուրն ունի անվանում, ահա թե ինչու է փողոցը կրում նաև Լես Ռամբլաս տարբերակը։ Հատվածներն են Ռամբլա դե Կանալետես, Ռամբլա դելս Էստուդիս, Ռամբլա դե Սանտ Ժուսեպ կամ Ռամբլա դե լես Ֆլորս, Ռամբլա դելս Կապուչինս և Ռամբլա դե Սանտա Մոնիկա[2][3]։

Ռամբլա դե Կանալետես խմբագրել

Կատալենես (կատ.՝ Canaletes) պուրակը գտնվում է Կատալոնիայի հրապարակի մոտ։ Իր անվանումը ստացել է 19-րդ դարի աղբյուր-շատրվանից։ Այն մեծ մասսայականություն է վայելում զբոսաշրջիկների շրջանում, քանի որ նրա վրա փոքրիկ վահանակի վրա գրված է. «նա, որ կխմի այս աղբյուրից, կսիրահարվի Բարսելոնային և նորից կվերադառնա այստեղ»։ Բացի դրանից շատրվանը նաև Բարսելոնա ֆուտբոլային ակումբի երկրպագուների հավաքատեղին է[2][5][6]։

Ռամբլա դելս Էստուդիս խմբագրել

Էստուդիս (կատ.՝ Rambla dels Estudis) պուրակն այսպես է կոչվել, քանի որ նախկինում այստեղ տեղակայված է եղել համալսարան, որը Ֆիլիպ V թագավորի կողմից փակվել և տեղափոխվել է Սերվերա քաղաք։ Այսօր պուրակում թռչունների շուկան է։ Ճարտարապետ Ժուզեպա Ժուլիի նախագծով 1680 թվականին այստեղ կառուցվել է Վիֆլեմյան Աստվածամոր եկեղեցին։ Պոլիոռամա թատրոնը ևս գտնվում է Ռամբլայի այս հատվածում։

Ռամբլա դե Սանտ Ժուսեպ կամ Ռամբլա դե լես Ֆլորս խմբագրել

Ծաղիկների պուրակը (կատ.՝ Rambla de les Flors) կամ Ռամբլա դե Սանտ Ժուսեպը (կատ.՝ Rambla de Sant Josep) սկսվում է Պորտաֆեռիսա (կատ.՝ Portaferrissa) փողոցի անկյունից։ 1775 թվականին Մանուել դ'Ամատի (Պերուի փոխարքա) պատվերով այստեղ կառուցվել է պալատ՝ Palau de la Virreina, որտեղ հետագայում ապրել է նրա այրին։ Հանրահայտ Բոքուերիա շուկան (կատ.՝ Mercat de la Boqueria, հայտնի է նաև որպես ) ևս գտնվում է Ռամբլայի այս հատվածում[5]։ Տեղի Պլա դե լ'Օս հրապարակում է գտնվում Ժոան Միրոյի խճանկարը՝ մայթի վրա[7]։

Ռամբլա դելս Կապուչինս խմբագրել

Կապուչինների Ռամբլան (կատ.՝ Rambla dels Caputxins) սկսվում է Բրունո Կվադրասի տնից (կատ.՝ Casa Bruno Quadras)։ Այստեղ տեղակայված են Լիսեո օպերային թատրոնը (կատ.՝ Gran Teatre del Liceu, բացվել է 1847 թվականին[8]) և Բարսելոնայի առաջին՝ Պրիսիպալ թատրոնը (հիմնադրվել է 1568 թվականին և հետագայում մի քանի անգամ վերակառուցվել է)։

Ռամբլա դե Սանտա Մոնիկա խմբագրել

Ծովի հարակից պուրակը կոչվում է Ռամբլա դե Սանտա Մոնիկա (կատ.՝ Rambla de Santa Mònica)։ Այն ավարտվում է Պորտալ դե լա Պաու հրապարակի մոտ (կատ.՝ Portal de la Pau)։Կենտրոնում կանգնեցված է Քրիստափոր Կոլումբոսի հուշարձանը։ Կոթողի բարձրությունը 80 մետր է։ Համարվում է Բարսելոնայի խորհրդանիշներից մեկը։ Հեղինակը ճարտարապետ Գաետանա Բուիգաս ի Մոնրավան է։ Պորտալ դե լա Պաու зհրապարակում է գտնվում նաև նավաշինության շենքն ու մաքսատունը։

Երթևեկություն խմբագրել

Լա Ռամբլան նախատեսված է հետիոտն երթևեկության համար։ Փողոցն իրենից ներկայացնում է մեկ լայն և 2 հարակից նեղ փողոցներ։ Չնայած երկար լինելուն՝ տրանսպորտային որևէ միջոց չի թույլատրվում կիրառել կենտրոնական ճանապարհի վրա[2]։ Լա Ռամբլայի երկարությամբ անցնում է Բարսելոնայի մետրոպոլիտենի L3 գիծը՝ հետևյալ կայարաններով[9]՝

  • Կատալունյա, որն անմիջապես Պլասա դե Կատալունյայի կողքին է,
  • Լիսեո, որը տեղակայված է Լիսեո օպերային թատրոնի մոտ և սպսարկում է Լա Ռամբլայի կենտրոնական հատվածը,
  • Դրասսանես, որը գտնվում է նավահանգստի մոտ։

Երեք ավտոբուսայի երթուղիներ են սպասարկում Լա Ռամբլային օրվա ընթացքում՝ (համար 14, 59 և 91)[10][11][12][13][14][15]

Պատկերասրահ խմբագրել

 
Ժոան Միրոյի խճանկար

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Барселона. // Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «La Rambla, Barcelona». a view on cities. van ermengem bvba. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  3. 3,0 3,1 «Guide to Barcelona Las Ramblas». www.barcelona-tourist-guide.com. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  4. «Lorca i Catalunya». Teatre Nacional de Catalunya. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  5. 5,0 5,1 "La Rambla". Turisme de Barcelona. Retrieved 2013-12-03.
  6. Bryant, Sue.Barcelona p.343(չաշխատող հղում). New Holland. Retrieved 22 November 2011.
  7. "Història de la Rambla: Cronologia" (in Catalan). Amics de la Rambla. Retrieved 2013-04-28.
  8. "Gran Teatre del Liceu". Turisme de Barcelona. Retrieved 2013-12-03.
  9. "L3" (in Catalan). trenscat.com. Retrieved 2013-12-02.
  10. «Línia 14 - Poblenou / Bonanova». Transports Metropolitans de Barcelona. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  11. «Línia 59 - Pg. Marítim / R. M. Cristina». Transports Metropolitans de Barcelona. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  12. «Línia 91 - Rambla / La Bordeta». Transports Metropolitans de Barcelona. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  13. «Línia N12». Àrea Metropolitana de Barcelona. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  14. «Línia N15». Àrea Metropolitana de Barcelona. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.
  15. «Línia N9». Àrea Metropolitana de Barcelona. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 29-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լա Ռամբլա» հոդվածին։