Բարսելոնայի Մայր տաճար
Սուրբ Խաչի կամ Սուրբ Էուլալիայի տաճար (անգլ.՝ The Cathedral of the Holy Cross and Saint Eulalia ), որը նաև հայտնի է որպես Բարսելոնայի Մայր տաճար։ Այն գոթական տաճար է և հանդիսանում է Բարսելոնայի արքեպիսկոպոսի նստավայրը[2]։ Տաճարը կառուցվել է 13-ից 15-րդ դարերում, իսկ հիմնական աշխատանքները կատարվել են 14-րդ դարում։ Վանքը ամբողջացվել է 1448 թվականին[3]։ 19-րդ դարի վերջերին, ոչ գոթական ոճով կառուցված ճակատային մասը, բնորոշ էր կատալոնական եկեղեցիներին[4]։ Տանիքը աչքի է ընկնում իր յուրահատուկ քանդակված մարդկային կամ կենդանական դիմապատկերներով։
| Բարսելոնայի Մայր տաճար Catedral de la Santa Creu i Santa Eulàlia | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | կաթոլիկ տաճար |
| Երկիր |  Իսպանիա |
| Տեղագրություն | Իսպանիա, Բարսելոնա |
| Հասցե | Pla Seu, 3, Comtes, 1, Pietat, 1, Bisbe, 10 i Santa Llúcia, 2 |
| Դավանանք | կաթոլիկություն |
| Թեմ | Բարսելոնայի արքեպիսկոպոսություն |
| Հիմնական ամսաթվերը | 1298 |
| Մասն է | Conjunt especial del sector de la muralla romana? |
| Կազմված է | Capella de Santa Llúcia? |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Իսպանիայի մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1] և Կատալոնիայի ազգային մակարդակի մշակութային սեփականություն |
| Նվիրված | Eulalia of Barcelona? և Կենարար Խաչ |
| Ճարտարապետ | Jaume Fabre?, Bertran Riquer?, Bernat Roca?, Arnau Bargués?, Jaume Solà?, Bartolomé Gual?, Andreu Escuder?, Josep Oriol Mestres i Esplugas? և August Font i Carreras? |
| Ճարտարապետական տիպ | եկեղեցի |
| Ճարտարապետական ոճ | գոթական ոճ |
| Հիմնադրված | 1298 |
| 40 մետր և 37 մետր | |
| Երկարություն | 90 մետր և 37 մետր |
| Լայնություն | 40 մետր և 37 մետր |
| Բարձրություն | 26 մետր, 53 մետր և 80 մետր |
| Շինանյութ | Montjuïc stone? |
 | |
 | |
 Cathedral of Barcelona Վիքիպահեստում | |
| catedralbcn.org | |
Այն մի հսկայական սրահ է, կամարակապ հինգ միջանցքներով, դրսից բաժանված է երկու մատուռների։ Ավագ զոհասեղանը բարձրացված է, որը թույլ է տալիս գետնադամբարանից հսատակ երևալ։ Տաճարը նվիրված է Բարսելոնայի բարեխոս, երիտասարդ կույս Էուլալիա սրբին։ Նա հռոմեական ժամանակների զոհ է եղել։ Մի պատմության մեջ ասվում է, որ նրան մերկացնում են և ցուցադրում հրապարակում, և գարնան կեսին տեղացող ձյունը ծածկում է նրա մերկ մարմինը։ Զայրացած հռոմեացիները դնում են նրան մի տակառի մեջ, ամրացնում կտրիչներ և գլորում այն փողոցով ներքև։ Սուրբ Էուլալիայի մարմինը թաղված է տաճարի դամբարանում։ Իսպանիա կատարած իր առաջին ճամփորդության ժամանակ Չարլզը՝ ապաագա Սուրբ հռոմեացի կայսրը, ընտրում է Բարսելոնան, որպես գլխավոր նստավայր։ Թագավորը ճանաչել էր նրան որպես Բարսելոնայի կոմս, իսկ քաղաքը՝ Միջերկրական նավահանգիստ, առաջարկելով սերտ շփումներ այլ հեռավոր տերությունների հետ, իսկ տաճարը մեծ արարողությունների համար անցկացման վայր։ 1518 թվականին սուրհանդակ Թոմաս Իսսհակին և նրա գանձապահ Ջին Միքոլթին հանձնարարվում է պատրաստել առաջին սրբավայրը մինչև 1519 թվականը։ Խուան դե Բորգոնյան կատարում է սրբարանի ձևավորման աշխատանքները։ Սուրբ Հաղորդության և Լեպանտոյի Սուրբ Քրիստոսի մատուռում պահպանվում է մի խաչ, որը մնացել է Լեպանտոյի ճակատամարտի ժամանակներից (1571)[5]։
Պատմություն խմբագրել
Վաղ քրիստոնեական և գոթական եպիսկոպոսական համալիրը ներառել է մկրտարանը (4-րդ դար), մի սրահ (5-րդ դար), խաչաձև եկեղեցի (6-7 րդ դարեր) և Եպիսկոպոսի պալատ (6-7 րդ դարեր), որոնք ցուցադրվում են Բարսելոնայի քաղաքային պատմության թանգարանի հնագիտական բաժնում։ Ըստ գրառումների այս վաղ շրջանի մատուռը նվիրվել է Սուրբ Ջեյմսին[6], սակայն Բարսելոնայի երկրորդ խորհուրդ 599 փաստաթղթում, նշվում է, որ տաճարը նվիրվել է Սուրբ Խաչին[3]։ Այս եկեղեցին վնասվել է 985 թվականին ալ-Մանսուրի կողմից Բարսելոնայի վրա հարձակման ժամանակ։
-
Տաճարի գլխավոր զոհասեղան -
Բարսելոնայի Մայր Տաճար
-
Տաճար 1900 թ․ -
Տաճար 1850 թ․
1064 թվականին Կոմս Ռամոն Բերենգեր I-ն ու նրա կինը Ալմոդիսը Արքեպիսկոպոս Գիսլեբերթի հետ մասին սկսեցին ռոմանական ոճով տաճարի կառուցումը այդ վայրում։ Այն օծվեց 1058 թվականի նոյեմբերին.[3]։ Տաճարը կառուցվեց նախկին եկեղեցու գետնադամբարանի շուրջը։ Նշվում է, որ Բարսելոնայի Վիկոնտը վաճառել է տարածքը Արքեպիսկոպոս Գիսլաբերթին 1058 թվականին[6], սակայն այդ օրը չի համարվում եկեղեցու շինարարության մեկնարկը։ Ներկայիս գոթական տաճարը կանգնեցվեց 1298 թվականի մայիսի 1-ին նախկին եկեղեցիների հիմքերի վրա։ Եկեղեցին կառուցվեց արևելքից դեպի արևմուտք, պարզ, արևմտուտք նայող ճակատով, որն էլ ամբողջացվեց 1417 թվականին Մենաստանն ամբողջացվեց 1448 թվականին, շինարարական ընդհանուր տևողությունը դարձնելով 150 տարի։ 19-րդ դարի վերջերին Միգել Գիրոնա Ագրաֆելն առաջարկեց ամբողջացնել ոչ-գոթական ճակատը և կենտրոնական աշտարակը, ոգևորված լինելով էր վարպետ Քարլի 15-րդ դարի օրինալ ձևավորմամբ։ Այս աշխատանքն ամբողջացվեց 1913 թվականին[3]։
Լեպանտոյի մատուռ խմբագրել
Սուրբ Հաղորդության և Լեպանտոյի Սուրբ Քրիստոսի մատուռը տաճարի մի փոքր մասն է կազմում, որն էլ կառուցվել է 1407 թվականին, որպես գլխավոր շինություն։ Այն վերակառուցվել է 17-րդ դարում, որպես Սուրբ Օլեգարիուսի դամբարան, որն էլ եղել է Բարսելոնայի Եպիսկոպոսը 1116 - 1118 թվակականներին և Տարագոնայի Արքեպիսկոպոսը 1118 թվականից մինչև իր մահը։
Լեպանտոյի Սուրբ Քրիստոսի խաչելությունը գտնվում է մատուռի մուտքի առջևի ճակատի վերին մասում։ Մարմնի ձևի կորությունը բացատրվում է Կատալոնական լեգենդով[7]։
Ներկայիս տաճար խմբագրել
Տաճարը թարմացվել է մեծաքանակ զբոսաշրջիկների այցը բարելավելու համար։ Վանքում հիմա նվերների խանութ կա, ավանդական վառվող մոմերը, որոնք լուսավորում էին տաճարը, փոխարինվել են էլեկտրական լամպերով, իսկ բջջային հեռախոսներն արգելվում են տաճարում։
Պատկերներ խմբագրել
-
Տաճարի պլան -
Գլխավոր զոհասեղան(1839) -
Գլխավոր մուտք -
Գլխավոր մուտքի դուռը -
Մատուռ -
Սուրբ Էուլալիայի գետնադամբարան -
Բարսելոնայի Մայր Տաճար -
Սագերը վանքում -
Տաճարի ներսը
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
- ↑ Though sometimes inaccurately so called, the famous Sagrada Família is not a cathedral
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 http://www.catedralbcn.org/
- ↑ Edward Steese, "The Great Churches of Catalonia" Parnassus 7.3 (March, 1935:9-12) p. 9.
- ↑ Patterson, Margot (2004 թ․ ապրիլի 1). «To build a cathedral is immense, crazy work». National Catholic Register. Վերցված է 2007 թ․ հունվարի 12-ին.
- ↑ 6,0 6,1 F. Carreras Candi La Ciutat de Barcelona
- ↑ This is said to have inspired the Habsburg forces to victory.O'Shea, Henry. A Guide to Spain, London, Spottiswoode and Co., 1865
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բարսելոնայի Մայր տաճար» հոդվածին։ |