Իրակլի Թոիձե (վրաց.՝ ირაკლი მოსეს ძე თოიძე, մարտի 14 (27), 1902, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1] - ապրիլի 1, 1985(1985-04-01), Մոսկվա, ԽՍՀՄ)՝ վրացի խորհրդային գեղանկարիչ և գծագրող։ Վրացական ԽՍՀ-ի ժողովրդական վաստակավոր նկարիչ (1980Ռուսաստանի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետության վաստակավոր արվեստի գործիչ

Իրակլի Թոիձե
վրաց.՝ ირაკლი მოსეს ძე თოიძე
Ծնվել էմարտի 14 (27), 1902
ԾննդավայրԹիֆլիս, Ռուսական կայսրություն[1]
Վախճանվել էապրիլի 1, 1985(1985-04-01) (83 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԹբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, պլակատի նկարիչ, վիզուալ արտիստ, գծանկարիչ և նկարազարդող
Ժանրպլակատ և գրքային գրաֆիկա
Պարգևներ
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ նկարիչների միություն
ՀայրՄոիսեյ Թոիձե
 Irakli Toidze Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է Թիֆլիսում (Թբիլիսի, Վրաստան)։ Սովորել է հոր մոտ, ով հայտնի նկարիչ և ճարտարապետ էր։ 1930 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի նկարչական ակադեմիան։

«Երիտասարդ Ստալինը կարդում է Շոթա Ռուսթավելու «Ընձենավորը» պոեմը) նկարի հեղինակն է։

«Ընձենավորը» էպիկական պոեմում զետեղված են նրա նկարներից (վրձին, փետուր, 1937

Մեծ զգացմունքային և զորակոչային ուժ է հաղորդում նրա Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ նկարած նկարները («Լենինի խորհրդանշանով — առաջ դեպի Արևելք» (1941), «Ազատագրենք Եվրոպան ֆաշիստական ստրկատիրական շղթաներից» (1945)։ Աշխարհահռչակ է նրա «Մայր հայրենիքն է կանչում» պաստառը (1941

Իրակլի Թոիձեն բազմիցս հանդես է եկել որպես գիրք նկարազարդող (եղել է «Վրաստանի պատմություն» գրքի նկարազարդողը (յուղաներկեր, թղթեր, 1950) և «Վրացական պոեզիայի անթոլոգիա» գրքի նկարազարդողն է (1948))։ Նրա նկարները տեղ են գրավել նաև Շոթա Ռուսթավելիի մի շարք պոեմներում, (1951 թ.)։ Ստալինյան մրցանակի քառակի դափնեկիր (1941, 1948, 1949, 1951 թթ.)[3]։

Մահացել է 1985 թվականին Մոսկվայում։

Պատկերասրահ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Աղբյուրներ

խմբագրել
  • ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, თბ., 1994

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իրակլի Թոիձե» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 196