Իտալական մորեխ
| Իտալական մորեխ | |
 Իտալական մորեխ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Հոդվածոտանիներ (Arthropoda) |
| Ենթատիպ | Վեցոտանիներ (Hexapoda) |
| Դաս | Միջատներ (Insecta) |
| Կարգ | Ուղղաթևներ (Orthoptera) |
| Ընտանիք | Մորեխներ (Acrididae) |
| Ցեղ | Calliptamus |
| Տեսակ | Իտալական մորեխ (C. italicus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Calliptamus italicus | |
Իտալական մորախ (Calliptamus italicus), իսկական մորեխների ընտանիքի միջատ։ Կարտոֆիլի, արևածաղկի, բամբակենու, բանջարային, ընդավոր, բոստանային, հազվադեպ՝ հացահատիկային մշակաբույսերի վտանգավոր վնասատու։
Նկարագրություն խմբագրել
Մարմինը (երկարությունը՝ 14-41 մմ) գորշագույն է, թևերը հիմքի մոտ վարդագույն են։ Ձվադրում է հողի մեջ՝ իր փորած փոսիկում կամ հողի ճեղքվածքներում։ Ձվերի հետ մորեխն արտադրում է փրփրանման մածուցիկ հեղուկ, որը չորանալով, ձվերն իրար է միացնում, այսպես կոչված, ձվապարկի մեջ (յուրաքանչյուրում՝ 24-50 ձու)։ Ձվերը ձմեռում են հողում, թրթուրները ի հայտ են գալիս գարնանը, հասուն առանձնյակները՝ հունիս-հուլիսին։ Զանգվածի բազմացման շրջանում մորեխներն առաջացնում են թրթուրների մեծ կուտակումներ և խմբեր ու գործում են ինչպես խմբային մորեխը։ Թվաքանակի նվազման փուլում ապրում են առանձին-առանձին։
Տարածվածություն խմբագրել
Տարածված է Հարավային Եվրոպայում, Հյուսիսային Աֆրիկայում, Արմտյան Ասիայում, Մոնղոլիայում, Չինաստանում, Ռուսաստանում (Կովկաս), Ղազախստանում և Միջին Ասիայում։ Հայաստանում իտալական մորեխի բազմացման հիմնական օջախներն են Ապարանի, Հրազդանի, Աբովյանի և մասամբ՝ Աշտարակի տարածաշրջաները։
Պայքարի միջոցառումներ խմբագրել
Խորը վար ձվադրման տեղերում, ճանապարհների և ժայռերի եզրերի սկավառացաքանում, միջատասպան միջոցներով դաշտերի մշակում։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|