Իսահակ Պեյրեր
Իսահակ Պեյրեր (ֆր.՝ Isaac La Peyrère. 1596[1][2], Բորդո - հունվարի 30, 1676[3], Օբերվիլիե), ֆրանսիացի հուգենոտ աստվածաբան, նախաադամյանականների հիմնադրույթի հեղինակ, ով պնդում էր, որ ամբողջ մարդկությունը չէ, որ առաջացել է Ադամից ու Եվայից, եղել են նրանցից առաջ ստեղծված մարդկային էակներ, որոնցից առաջացել են անդրծովյան ժողովուրդները։ Իսահակ Պեյրերը համարվում է նաև պոլիգենիզմի ուսմունքի հիմնադիրներից մեկը։
Իսահակ Պեյրեր ֆր.՝ Isaac La Peyrère | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1596[1][2] |
| Ծննդավայր | Բորդո |
| Վախճանվել է | հունվարի 30, 1676[3] |
| Վախճանի վայր | Օբերվիլիե |
| Մասնագիտություն | աստվածաբան, դիվանագետ և գրադարանավար |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
 Isaac La Peyrère Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է Բորդոյում, թագավորի խորհրդականի ընտանիքում։ Եղել է իշխան Կոնդեի բժիշկը, թագուհու՝ Քրիստինա Շվեդացու խորհրդականը։ Իր հայացքների պատճառով հալածվել է և հարկադրված է եղել թաքնվել։ 1656 թվականին կալանավորվել է, նետվել Տրյորեմբերգի աշտարակի բանտը։ 1657 թվականի մարտի 11-ին կարդինալներ Բարբերինիի և Ալբիցիի ներկայությամբ հանդիսավոր կերպով իր հերետիկոսական հայացքներից հրաժարումի երդում է տվել։
1655 թվականին Ամստերդամում անանուն կերպով լույս է ընծայել «Նախաադամյանականներ» գիրքը («Praeadamitae» կամ «Systema theologicum, ex Prae-Adamitarum hypothesi», Amsterdam; անգլերեն թարգմանությունը՝ «A Theological Systeme upon the Presupposition, that men were before Adam», Լ., 1655): Նախաադամյանականների հիմնադրույթի էությունը այն է, որ Ադամը եղել է միայն հրեաների, և ոչ թե ամբողջ մարդկության նախահայրը։ Աստվածաբանական տեսակետից այս հիմնադրույթը ժխտում էր բոլոր մարդկանց վերագրվող նախածին մեղքի հիմնադրույթը[4]։ Նախաադամյանականների մասին վարկածը միաժամանակ բացատրում էր ֆենոմենը Կայենի կնոջ, որին նա գտել է դրախտից վտարվելուց հետո, Նոդ արևելյան երկրում (Ծննդոց. 4:16): Այսպիսով՝ Պեյրերը եղել է պոլիգենիզմի հիմնադիրներից մեկը։
Բացի այդ, նա առաջիններից մեկն է արտահայտել այն միտքը, որ Մովսեսը չէր կարող լինել աստվածաշնչյան հնգամատյանի՝ առաջին հինգ գրքերի հեղինակը, այն պարզ պատճառով, որ այնտեղ նկարագրված է նրա վախճանը ([[|Երկրորդ օրենք. ]]34:5)[5]:
Երկեր
խմբագրել- Relation de l’Islande
- Relation du groenland
- Isaac de La Peyrère - Prae-Adamitae: sive exercitatio super versibus duodecimo : decimotertio et decimoquarto capitis quinti Epistolae D. Pauli ad Romanos : quibus inducuntur primi homines ante Adamum conditi: Verlag=Louis & Daniel Elzevier, 1655, Seiten=1
Online https://books.google.de/books?id=dpwUAAAAQAAJ&pg=PA1&hl=de&source=gbs_toc_r&cad=2#v=onepage&q&f=false books.google.de
- Universitätsbibliothek Kiel: Du Rappel des Juifs Արխիվացված 2016-12-24 Wayback Machine
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Universalis (ֆր.) — Encyclopædia Britannica, 1968.
- ↑ 2,0 2,1 Early Modern Letters Online
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Что же делать с пра-адамитами?». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 3-ին.
- ↑ «Поздний антикварианизм». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 3-ին.
Գրականություն
խմբագրել- Richard h.Popkin: Isaac La Peyrère (1596–1676). His Life, Work and Influence. Leiden 1987. ISBN 90-410-8157-7
- https://web.archive.org/web/20070716145545/http://www.bautz.de/bbkl/l/La_Peyere.shtml |autor=Klaus Grünwaldt|artikel=La Peyrère, de Isaac|band=4|spalten=1145–1155
- Michael Titzmann, Jörg Schönert, Friedrich Vollhardt - Herausforderung der biblischen Hermeneutik in der Frühen Neuzeit – IV. Zwischenspiel Isaac de La Peyrère: Sammelwerk=Geschichte der Hermeneutik und die Methodik der textinterpretierenden Disziplinen, Verlag=Walter de Gruyter, Ort=Berlin / New York, Datum=2005, ISBN=3-11-018303-X, Seiten=147ff
Online=books-google.de, p. 147, at Google Books}}
- Andreas Pietsch: Isaac La Peyrère : Bibelkritik, Philosemitismus und Patronage in der Gelehrtenrepublik des 17. Jahrhunderts, Berlin [u. a.]: de Gruyter, 2012
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Исаак ПейрерԱրխիվացված 2013-01-30 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իսահակ Պեյրեր» հոդվածին։ |