Ժան Ժակ Պրադիե
Ժան Ժակ Պրադիե (երբեմն անվանում են նաև Ջեյմս Պրադիե, ֆր.՝ Jean-Jacques Pradier, մայիսի 23, 1790[1][2][3][…], Ժնև, Ժնև, Շվեյցարիա[4] - հունիսի 4, 1852[5][1][2][…], Q3452739?, Ռյուեյ-Մալմեզոն), շվեյցարական ծագմամբ ֆրանսիացի նկարիչ և քանդակագործ։
Ժան Ժակ Պրադիե ֆր.՝ James Pradier | |
|---|---|
 | |
| Ի ծնե | ֆր.՝ Jean-Jacques Pradier |
| Ծնվել է | մայիսի 23, 1790[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Ժնև, Ժնև, Շվեյցարիա[4] |
| Վախճանվել է | հունիսի 4, 1852[5][1][2][…] (62 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Q3452739?, Ռյուեյ-Մալմեզոն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա[6], Ժնևի հանրապետություն և  Շվեյցարիա |
| Կրթություն | Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց և Հռոմի ֆրանսիական ակադեմիա (1818)[7] |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ և նկարիչ |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Chloris caressée par Zéphir?, The Three Graces? և statue of Augustin Pyramus de Candolle? |
| Աշակերտներ | Victor Vilain?, François Félix Roubaud?, John-Étienne Chaponnière? և Auguste Bosc (sculptor)? |
| Պարգևներ | Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ, Պատվավոր լեգեոնի շքանշանի սպա և Հռոմեական մրցանակ |
| Անդամակցություն | Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա[8] |
| Ամուսին | Louise Pradier? |
| Համատեղ ապրող | Ժյուլիետ Դրուե[9] |
| Զավակներ | John Pradier?[9] և Claire Pradier? |
| James Pradier Վիքիպահեստում | |
ԿենսագրությունԽմբագրել
1807 թվականին Պրադիեն մեկնել է Փարիզ, Ֆրանսուա Ժերարի մոտ սովորել գեղանկարչություն, այնուհետև սովորել է քանդակագործություն Ֆրեդերիկ Լեմոյի մոտ։ 1813 թվականին ստացել է Հռոմեական մրցանակ և հաջորդ հինգ տարիներն անցկացրել Հռոմում։
Փարիզ վերադառնալուց հետո Պրադիեն կարևոր դիրք գրավեց Ֆրանսիայի գեղարվեստի աշխարհում։ 1827 թվականից Գեղարվեստի դպրոցի պրոֆեսոր էր, պարբերաբար մասնակցում էր փարիզյան Սալոններին[10]։
Պրադիեի ոճն ավելի շատ հակված էր կլասիցիզմին, այլ ոչ թե անընդհատ զարգացող ռոմանտիզմին։ 1846 թվականին Գյուստավ Ֆլոբերը Պրադիեի մասին ասել է.
|
Նա մեծանուն նկարիչ էր, իսկական հույն։ | 
|
Նրա ընկերների ցանկում էին ռոմանտիկ ժանրի այնպիսի պոետներ, ինչպես Ալֆրեդ դը Մյուսեն, Վիկտոր Հյուգոն և Թեոֆիլ Գոթիեն։
ՍտեղծագործությունԽմբագրել
Պրադիեի արվեստանոցում կազմակերպվող սալոնի ղեկավարը նրա ընկերուհին էր՝ դերասանուհի Ժյուլիետա Դրուեն, ով 1833 թվականից դարձավ Հյուգոյի երկարամյա մշտական ուղեկիցը[11]։ Հաջորդ տարի Պրադիեն ցուցահանդեսի ժամանակ ներկայացրեց «Սատիրը և քրմուհին» քանդակագործական խումբը։ Այդ ստեղծագործությունը մեծ աղմուկ առաջացրեց, քանի որ շատերը դրանում նմանություներ գտան քանդակագործի և նրա նախկին սիրուհու միջև (Պրադիեն այլաբանորեն արդեն պատկերել էր Դրուեին՝ որպես Ստրասբուրգի արձան Համաձայնության հրապարակի արձանախմբում)։ Այս ստեղծագործությունը ձեռք է բերել Անատոլի Դեմիդովը Ֆլորենցիայում գտնվող իր առանձնատան համար։ Նա քանդակագործին պատվիրել էր նաև հուշարձան իր մահացած եղբոր՝ Պավել Նիկոլաևիչի համար։ Այդ քանդակը Քրիստոսի խաչելություն էր, որն ի սկզբանե տեղադրված էր Սանկտ Պետերբուրգի Դեմիդովների գերեզմանոցում, սակայն ավելի ուշ Պավել Նիկոլաևիչի որդին այն տեղափոխեց Նիժնի Տագիլ քաղաքի եկեղեցի[12]։
Պրադիեի այլ հայտնի ստեղծագործություների շարքում ներառված են թագավորների և Օռլեանի հերցոգների արձաններ և կիսանդրիներ (Լուի XVIII, Լուի Ֆիլիպ I), անտիկ թեմայով բազմաթիվ քանդակներ։
Պրադիեն մասնակցել է նաև Հաղթական կամար (Փարիզ) և Հաշմանդամների տուն (Փարիզ) հուշարձանների քանդակների ստեղծմանը։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 James Pradier
- ↑ 3,0 3,1 James [Pradier, Jean-Jacques Pradier] — 2006.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #117695513 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Lavigne H. état civil d'artistes français (ֆր.) — Paris: 1881. — P. 14.
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ AGORHA (ֆր.) — 2009.
- ↑ http://www.academiedesbeauxarts.fr/membres/archives.php
- ↑ 9,0 9,1 Geneanet — 2000.
- ↑ Kjellberg Pierre (1994)։ Bronzes of the 19th Century։ Atglen, Pennsylvania: Schiffer Publishing, Ltd.։ էջեր 554–558։ ISBN 0-88740-629-7
- ↑ Louise d'Arcet. in' Édition des Lettres de Juliette Drouet à Victor Hugo.
- ↑ Исторический сайт Нижнего Тагила
ԳրականությունԽմբագրել
- «Прадье, Джемс»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907
- Parrocel É.-A. Annales de la peinture. — Ch. Albessard et Bérard, 1862. — P. 507-516.
- Fusco, Peter and H. W. Janson, editors, The Romantics to Rodin, Los Angeles County Museum of Art, 1980
- Hargrove, June, The Statues of Paris: An Open-Air Pantheon – The Histories of Statues of famous Men, Vendrome Press, New York, 1989
- Mackay, James, The Dictionary of Sculptors in Bronze, Antique Collectors Club, Woodbridge, Suffolk, 1977
- Nineteenth Century French Sculpture: Monuments for the Middle Class, J.B. Speed Museum, Louisville Kentucky, 1971