Թոմաս Մալթուս
Թոմաս Ռոբերտ Մալթուս (անգլ.՝ Thomas Robert Malthus, փետրվարի 13, 1766[1] կամ փետրվարի 14, 1766[2], Westcott, Mole Valley, Սյուրեյ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն - դեկտեմբերի 23, 1834[1][3][4], Բաթ, Սոմերսեթ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[5][6][7][…]), անգլիացի տնտեսագետ, քահանա։
Կենսագրություն Խմբագրել
Ավարտել է Քեմբրիջի համալսարանի Ջեզուսկոլեջը (1788), ստացել աստվածաբանի գիտական աստիճան (1793)։ 1805-1834 թվականին Արևելա-Հնդկական ընկերության քոլեջի ժամանակակից պատմության և քաղաքատնտեսության ամբիոնի պրոֆեսոր։ Մալաթուս բուրժուականացած հողատեր-ագնվականության գաղափարախոսն էր, գռեհիկ քաղաքատնտեսության հիմնադիրներից։ «Քաղաքատնտեսության սկզբունքներ» (1819) աշխատության մեջ նա հակադրվել է Դ. Ռիկարդոյի արժեքի աշխատանքային տեսությանը և պնդել, որ արժեքը որոշվում է արտադրության ծախսերով, իսկ շահույթի աղբյուրը ոչ թե աշխատանքն է, այլ կապիտալը։ Արտադրության զարգացման համար կարևորել է շահույթի իրացման պրոբլեմը։ Ըստ Մալաթուսի, եթե հասարակությունը կազմված լիներ միայն բանվորներից ու կապիտալիստներից, ապա շահույթն իրացվել չէր կարող, քանի որ բանվորները ձեռք են բերում անձնական սպառման առարկաների մի մասը, իսկ կապիտալիստների կողմից շահույթի իրացումը կնշանակի հարստության փոխադրում մի գրպանից մյուսը։ Այս պրոբլեմը, իբր, լուծում են անարտադրողական դասերը (հողատերեր, հոգևորականներ, զինվորականներ), որոնք իրենց եկամուտներով իրացնում են շահույթը և ապահովում վերարտադրության բնականոն ընթացքը։ Մալաթուս առավել հայտնի է «Ազգաբնակչության տեսության փորձ» (1798) աշխատությամբ, որտեղ աշխատավորների թշվառության պատճառը համարել է «մարդկանց բացարձակ ավելացումը», «ազգաբնակչության բնական օրենքները»։
Նրա տնտեսագիտական հայացքների վրա էական ազդեցություն է թողել արդյունաբերական հեղաշրջումը, որի հետևանքով քայքայվում էին մանր ապրանքարտադրողները և գործազուրկների բանակը մեծանում է։ Նա թողել է հարուստ գիտական ժառանգություն։ Նրա ուսումնասիրության հիմնական օբյեկտը նյութական արտադրությունն էր՝ որպես հասարակության հարստության աղբյուր։
Ծանոթագրություններ Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118576860 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Malthus,_Thomas_Robert
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://schoolworkhelper.net/thomas-malthus-biography-theory/
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.florenceinferno.com/malthus-essay-on-the-principle-of-population/
- ↑ 7,0 7,1 7,2 http://musicandhistory.com/music-and-history-by-the-year/93-1834.html
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 Kindred Britain
- ↑ Lundy D. R. The Peerage
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 157)։ |