Էդիպ արքա (իտալ.՝ Edipo re), գեղարվեստական կինոնկար, որը նկարահանվել է 1967 թվականին՝ իտալացի կինոռեժիսոր Պիեռ Պաոլո Պազոլինիի կողմից, Սոֆոկլեսի համանուն ողբերգության հիման վրա։ Առաջին անգամ ցուցադրվել է 1967 թվականին՝ Վենետիկի 28-րդ միջազգային կինոփառատոնի շրջանակներում[6]։

Էդիպ արքա
իտալ.՝ Edipo re
Երկիր Իտալիա
Ժանրդրամա[1][2][3]
ՀիմքԷդիպուս արքա
Թվական1967
Լեզուիտալերեն
ՌեժիսորՊիեռ Պաոլո Պազոլինի[1][2][3]
ՊրոդյուսերԱլֆրեդո Բինի
Սցենարի հեղինակՊիեռ Պաոլո Պազոլինի
ԴերակատարներՖրանկո Չիտի[2][3][1], Սիլվանա Մանգանո[2][3][1], Ալիդա Վալլի[2][3][1], Կարմելո Բենե[2][1], Ջուլիան Բեք[2][1], Նինետո Դավոլի[2][1], Լուչիանո Բարտոլի[2][1], Ֆրանչեսկո Լեոնետտի[1], Պիեռ Պաոլո Պազոլինի[2][3][4], Ahmed Belhachmi?[2][1], Ժան Կլոդ Բիետ, Ջովաննի Իվան Սկրատուլյա[1], Լաուրա Բետտի[5] և Իզաբել Ռութ[5]
ՕպերատորՋուզեպպե Ռուցցոլինի
ԵրաժշտությունՎոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ և Մասարու Սատո
ՄոնտաժՆինո Բարալյի
Պատմվածքի վայրՀունաստան
Նկարահանման վայրՄարոկկո
ԿինոընկերությունArco Film
Տևողություն104 րոպե
 Edipo re (film) Վիքիպահեստում

Սյուժե

խմբագրել

Ֆիլմի գործողություններն ընթանում են ժամանակակից աշխարհում և Հին Հունաստանում։

20-րդ դար։ Իտալական ընտանիքներից մեկում տղա է ծնվում։ Հայրը նկատելով թե ինչպես է մայրը կապված որդու հետ, տանջվում է խանդից և տանելով որդուն անապատ, լքում է նրան։ Գործողությունները տեղափոխվում են անտիկ ժամանակաշրջան, որտեղ պատմվում է Սոֆոկլեսի դասական ողբերգության Պազոլինիի կողմից ձևափոխված տարբերակը։

Երեխան փրկվելով մահից, հայտնվում է Կորնթոսի տիրակալների՝ Պոլիբոսի և Մերոպեի ապարանքում։ Անժառանգ ամուսինները տղային մեծացնում ու դաստիարակում են թագավորական պալատում՝ ինչպես սեփական որդուն և անվանում Էդիպ (Օյդիպոս)։ Պատանի Էդիպը Դելփյան պատգամախոսից տեղեկանում է, որ ինքն սպանելու է հորը և ամուսնանալու է մոր հետ։ Նա չգիտեր, որ Պոլիբոսն ու Մերոպեն իր ծնողները չեն և այդ դաժան ճակատագրից խուսափելու նպատակով լքում է Կորնթոսը։

Թեբե գնալիս, ճանապարհին պատահաբար հանդիպում է Թեբեի արքային, իր իրական հորը՝ Լայոսին։ Նրանց միջև վեճ է առաջանում և Էդիպը սպանում է Լայոսին։ Որոշ փորձություններ անցնելուց հետո, Էդիպը կարգվում է Թեբեի թագավոր և անտեղյակ իրականությանը, ամուսնանում է Թեբեի այրիացած թագուհու, իր իրական մոր՝ Իոկաստեի հետ։

Այսպիսով մարգարեությունն իրականանում է։ Որոշ ժամանակ անց, իմանալով ճշմարտությունը, Իոկաստեն ինքնասպան է լինում։ Այդ ամենից ցնցված Էդիպը հանում է իր աչքերը։

Կինոնկարն ավարտվում է կրկին ժամանակակից աշխարհում։ Կուրացած Էդիպը վերադառնում է այնտեղ, որտեղ ծնվել էր։

Դերասանական կազմ

խմբագրել
Դերակատար Կերպար
Ֆրանկո Չիտտի Էդիպ
Սիլվանա Մանգանո Իոկաստե
Ալիդա Վալլի Մերոպե
Լուչանո Բարտոլի Լայոս
Ահմեդ Բելաշմի Պոլիբոս
Կարմելո Բենե Կրեոն
Ջուլիան Բեկ Թիրեսիաս
Պիեռ Պաոլո Պազոլինի քրմապետ

Նկարահանող խումբ

խմբագրել
Կինոգործիչ Ներդրումը
Պիեռ Պաոլո Պազոլինի սցենարիստ
Պիեռ Պաոլո Պազոլինի ռեժիսոր
Ալֆրեդո Բինի պրոդյուսեր
Ջուզեպպե Ռուցոլինի օպերատոր
Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ կոմպոզիտոր

Մրցանակներ

խմբագրել
  • 1968 թվականին արժանացել է իտալական կինոլրագրողների ընկերության «Արծաթե ժապավեն» մրցանակին[7]։
  • 1970 թվականին ճապոնական «Կինեմա Ձյունպո» (キネマ旬報) կինոամսագրի կողմից ճանաչվել է լավագույն օտարալեզու ֆիլմ[8]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 http://www.imdb.com/title/tt0061613/
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 http://www.filmaffinity.com/en/film461869.html
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 http://www.adorocinema.com/filmes/filme-4876/
  4. http://www.imdb.com/title/tt0061613/fullcredits
  5. 5,0 5,1 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
  6. Biennale di Venezia (ed.). «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |sito= ignored (|website= suggested) (օգնություն)
  7. «1968 Italian National Syndicate of Film Journalists Awards» (անգլերեն). Վերցված է 16 gennaio 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |sito= ignored (|website= suggested) (օգնություն)
  8. «1970 Kinema Junpo Awards» (անգլերեն). Վերցված է 16 gennaio 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |sito= ignored (|website= suggested) (օգնություն)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդիպ արքա (ֆիլմ, 1967)» հոդվածին։