Դեղին արագիլը (ռուս.՝ Жёлтый аист), 1950 թվականի խորհրդային նկարված մուլտֆիլմ՝ ստեղծված Լև Ատամանովի կողմից[1] չինական հին հեքիաթի հիման վրա։

Դեղին արագիլը
Տեսակկարճամետրաժ մուլտիպլիկացիոն ֆիլմ
ՌեժիսորԼև Ատամանով
ՍցենարիստԲորիս Բրոդսկի և Միխայիլ Պապավա
Բեմադրող նկարիչԱլեքսանդր Տրուսով և Ալեքսանդր Վինոկուրով
ԵրաժշտությունԿարեն Խաչատրյան
ՕպերատորՆիկոլայ Վոինով
Երկիր ԽՍՀՄ
Լեզուռուսերեն
ԸնկերությունՍոյուզմուլտֆիլմ
Տևողություն642 վայրկյան
Թվական1950

Սյուժե խմբագրել

Մուլտֆիլմի հիմքում ընկած է չինական հին հեքիաթ մի թափառական երաժշտի մասին, որը ծնվել է այն ժամանակներում, երբ Չինաստանում իշխում էին դաժան ու ժլատ մանդարինները։ Շուկայում հայտնվում է մանդարինը։ Նրան տեղափոխում են գահավորակով, պահակնների ուղեկցությամբ։ Հասարակ մարդիկ ընկնում են գետնին ու գլուխ խոնարհում նրա առաջ մինչև գետին։ Միայն Մի երաժիշտը չի խոնարհվում նրա առաջ և փախչում է պահակններից։ Երաժշտին թաքցնում են թեյարանում և որպես երախտագիտություն նա նվագում է ֆլեյտա ու երգում մարդկանց համար իր երգերը։ Ապա նա թեյարանի պատին նկարում է դեղին արագիլ ու ասում, որ արագիլը կերգի ու կպարի ազնիվ մարդկանց համար, իսկ մանդարինի համար՝ երբեք։ Մանդարինի ծառանները լսում են, թե ինչպես են մարդիկ երգում թեյարանում, իսկ դեղին արագիլը պարում է նրանց համար, և այդ մասին հայտնում են իրենց տիրոջը։ Մանդարինը գնում է թեյարան, հրամայում է կտրել պատի այն հատվածը, որի վրա պատկերված է դեղին արագիլը և այն տանել իր պալատ։ Պալատում մանդարինը փորձում է հրամայել արագիլին, համոզել նրան, հանձնարարում է փայտերով հարվածել պատկերին, ապա զայրանում է ու հրամայում ներկել այն։ Սակայն արագիլի նկարը հայտնվում է ցանկացած ներկի տակից։ Իսկ երբ լսվում է Մի երաժիշտի նվագը, դեղին արագիլը կենդանանում է, պոկվում պատից, պատուհանից դուրս թռչում ու գնում երաժշտի մոտ։

Ստեղծողներ խմբագրել

Ռեժիսոր Լև Ատամանով
Սցենարի հեղինակ Բորիս Բրոդսկի, Միխայիլ Պապավա
Բեմադրող նկարիչներ Ալեքսանդր Տրուսով, Ալեքսանդր Վինոկուրով
Նկարիչ-դեկորատորներ Իրինա Սվետլիցա, Վերա Ռոջերո, Վ. Զավիլոպուլո
Նկարիչ-մուլտիպլիկատորներ Վլադիմիր Դանիլևիչ, Բորիս Դյոժկին, Վալենտին Լալայանց, Լիդիա Ռեզցովա,
Միխայիլ Բոտով, Դմիտրի Բելով, Լամիս Բրեդիս, Բորիս Չանի
Օպերատոր Նիկոլայ Վոինով
Կոմպոզիտոր Կարեն Խաչատրյան
Հնչյունային օպերատոր Նիկոլայ Պրիլուցկի
Երգերի տեքստի հեղինակ Սամուիլ Մարշակ
Մոնտաժող Ա. Ֆիրսովա
Ռեժիսորի օգնական Ռոման Կաչանով
Նկարչի օգնական Լեոնիդ Շվարցման
Տեխնիկական օգնական Ե. Նովոսելսկայա
Խորհրդատու Օ. Գլուխարևա
Դերերը հնչյունավորել են Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչ – Մի, թափառական երաժիշտ
Վլադիմիր Վլադիսլավսկի – մանդարին
Դմիտրի Կարա-Դմիտրիև
թեյարանի տեր
Լեոնիդ Շվաչկին (լուսագրերում նշված չէ)
  • Ստեղծողների ցանկը կազմված է ըստ մուլտֆիլմի լուսագրերի։

Մրցանակներ խմբագրել

  • 1951 – Դելիի միջազգային կինոփառատոնի պատվավոր դիպլոմ
  • 1952 – Բոմբեյի միջազգային կինոփառատոնի դիպլոմ[2]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Наталья Василькова. Лев Атаманов // Наши мультфильмы / Арсений Мещеряков, Ирина Остаркова. — Интеррос, 2006. — ISBN 5-91105-007-2
  2. Сергей Капков Энциклопедия отечественной мультипликации. — М.: Алгоритм, 2006. — С. 79-80. — 816 с. — 3 000 экз. — ISBN 5-9265-0319-4 Предисловие: Лариса Малюкова «Русская — советская — российская»с.23

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել