Գուստավ Դանիլովսկի
Գուստավ Դանիլովսկի (լեհ.՝ Gustaw Daniłowski, ծննդյան անունը՝ Ավգուստ Դանիլովսկի, հուլիսի 14, 1871 կամ հուլիսի 14 (26), 1871[1], Ցիվինսկ, Կազանի գուբերնիա և Ցիվինսկ, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն - հոկտեմբերի 21, 1927[2][1], Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն), լեհ գրող, հրապարակախոս, քաղաքական գործիչ։
Գուստավ Դանիլովսկի | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 14, 1871 կամ հուլիսի 14 (26), 1871[1] |
| Ծննդավայր | Ցիվինսկ, Կազանի գուբերնիա կամ Ցիվինսկ, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | հոկտեմբերի 21, 1927[2][1] (56 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն |
| Գերեզման | Պովոնզկի գերեզմանատուն |
| Գրական անուն | Władysław Orwid |
| Մասնագիտություն | թարգմանիչ և գրող |
| Լեզու | լեհերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Լեհաստան |
| Կրթություն | Խարկովի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ |
| Կուսակցություն | Լեհական սոցիալիստական կուսակցություն |
| Պարգևներ |  և  |
| Զավակներ | Վլադիսլավ Դանիլովսկի և Վլադիսլավ Դանիլովսկիյ |
 Gustaw Daniłowski Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԳուստավ Դանիլովսկին ծնվել է Ցիվինսկ քաղաքում, 1863 թվականին ապստամբությանը մասնակցած աքսորականի ընտանիքում։ Սովորել է Խարկովի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում։ 1893 թվականին փոխել է անունը և դարձել Գուստավ։ Ուսանողական տարիներին համալրել է հեղափոխական երիտասարդության շարքերը։ Բարձրագույն կրթությունն ավարտելուց հետո տեղափոխվել է Լեհաստան։ 1895 թվականին դարձել է Լեհաստանի սոցիալիստական կուսակցության անդամ։ Նույն թվականին Ստեֆան Ժերոմսկու հետ միասին կազմակերպել են «Światło» («Լույս») մշակութային և կրթական ընկերությունը և Ժողովրդական համալսարանը։
Մասնակցել է 1905 թվականի հեղափոխությանը, 1906 թվականի դեկտեմբերին հեղափոխական խմբակցության նիստի ժամանակ ձերբակալվել է և մի քանի ամիս անցկացրել բանտում։ Ազատ արձակվելուց հետո տեղափոխվել է Կրակով, որտեղ սկսել է ակտիվ գրական գործունեություն ծավալել։ Միաժամանակ դարձել է գաղտնի կազմակերպությունների անդամ։
Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին միացել է Յուզեֆ Պիլսուդսկու լեհական լեգիոնին։ 1916 թվականին եղել է Վարշավայի քաղաքային խորհրդի անդամ։
1918-1922 թվականներին եղել է հատուկ հանձնարարականներով պաշտոնյա Լեհաստանի ժամանակավոր ղեկավար Յուզեֆ Պիլսուդսկու օրոք։ 1927 թվականին քննադատության և վերջինիս հետ կոնֆլիկտի պատճառով դուրս է եկել Լեհաստանի սոցիալիստական կուսակցությունից։
Գրական գործունեություն
խմբագրել1900 թվականին լույս է տեսել Դանիլովսկու նովելների առաջին ժողովածուն։ Նրա ստեղծագործությունների վրա մեծ ազդեցություն է գործել ռուս հեղափոխական-դեմոկրատական գրականությունը, մասնավորապես Սալտիկով-Շչեդրինը։ Բարձր գնահատականի է արժանացել Դանիլովսկու «Ծիծեռնակ» վեպը, որը նկարագրում է ռուս և լեհ երիտասարդության կապերը 1905 թվականի հեղափոխության նախօրեին։ 1915 թվականին նրա «Անդունդի եզրին» պատմվածքը թարգմանվել է հայերեն[3]։
Մահը
խմբագրելՄահացել է 1927 թվականին։
Պարգևներ
խմբագրել1931 թվականին, հետմահու, պարգևատրվել է Անկախության խաչ պետական պարգևով։
Ստեղծագործություններ
խմբագրել- Poezje, Warszawa 1902;
- Jaskółka, Warszawa 1907; – wersja cyfrowa Polona
- Wrażenia więzienne, Lwów 1908;
- Stefan Okrzeja, Kraków-Warszawa 1910;
- Henryk Baron, Kraków-Warszawa 1910;
- Maria Magdalena, Warszawa 1912;
- Na stokach Cytadeli (Józef Mirecki), Warszawa 1916;
- Bandyci z Polskiej Partii Socjalistycznej, Lwów 1924.
Գրականություն
խմբագրել- Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego” Tom 1, ISBN 83-05-11327-2.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Исаев Ю. Н. Chuvash encyclopedia (ռուս.) — Чувашское книжное издательство, 2006. — С. 2567. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-X
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
- ↑ Լեհական նովելներ, Հայպետհրատ, Երևան, 1955
Աղբյուրներ
խմբագրել- Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego "Tom 1, ISBN 83-05-11327-2.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գուստավ Դանիլովսկի» հոդվածին։ |