Գայոս Սալլուստիոս Կրիսպոս
Գայուս Սալյուստիուս Կրիսպոս (լատին․՝ Gaius Sallustius Crispus, հոկտեմբերի 1, մ. թ. ա. 86[1], Ամիտերնում, Լ'Աքվիլա, Իտալիա - մայիսի 13, մ. թ. ա. 35[1], Հռոմ, Հռոմեական Հանրապետություն), հին հռոմեական պատմիչ։ Նրանից ամբողջությամբ մեզ են հասել ծավալով ոչ մեծ երկու աշխատություն՝ «Կատիլինայի դավադրության մասին» («Catilina», «De coniuratione Catilinae», «Bellum Catilinarium») և «Յուգուրտինյան պատերազմի մասին» («Jugurtha», «Bellum Jugurthinum») երկերը։
Գայոս Սալլուստիոս Կրիսպոս լատին․՝ C. Sallustius Qui. Crispus | |
---|---|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 1, մ. թ. ա. 86[1] Ամիտերնում, Լ'Աքվիլա, Իտալիա |
Մահացել է | մայիսի 13, մ. թ. ա. 35[1] (50 տարեկան) Հռոմ, Հռոմեական Հանրապետություն |
Քաղաքացիություն | Հին Հռոմ |
Մասնագիտություն | Ancient Roman historian, գրող, բանաստեղծ, Հին հռոմեական քաղաքական գործիչ և Հին հռոմեական զինվորական անձնակազմ |
Պաշտոն(ներ) | Ժողովրդական տրիբուն |
Տիրապետում է լեզուներին | լատիներեն[2] |
Կուսակցություն | Պոպուլյարներ |
Ամուսին(ներ) | Տերենտիա |
Երեխա(ներ) | Gaius Sallustius Crispus? |
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում | |
Sallust Վիքիպահեստում |
Սալյուստիոսի «Պատմություն» («Historiarum libri quinque») գլխավոր պատմական աշխատությունից, որտեղ նա նկարագրում է մ.թ.ա. 78-66 թվականների պատմական անցքերը, պահպանվել են միայն որոշ պատառիկներ (մասնավորապես, դրանում զետեղված նամակներից մի քանիսը, այդ թվում Միհրդատ Եվպատորի նամակը Պարթև արքա Արշակին, որը բավականին արժեքավոր աղբյուր է մ.թ.ա. 68-66 թվականներին Լուկուլլոսի և Պոմպեոսի դեպի Հայաստան կատարած արշավանքների որոշ մանրամասներն ուսումնասիրելու համար)։
Մասնակցել է մ․թ․ա․ 49 թվականից մինչև մ․թ․ա․ 45 թվականը քաղաքացիական պատերազմներին՝ Հուլիոս Կեսարի կողմում։ Այնուհետև եղել է պրոկոնսուլ Նոր Աֆրիկա հռոմեական պրովինցիայում։ Կեսարի մահից (44) հետո նվիրվել է գրական գործունեության։
Սալլուստիոսի աշխատություններից պահպանվել են Կեսարին գրած նամակներ (մոտ 50 թվականին և 46 թվականին), որոնցում առաջարկել է պետության բարեփոխման նախագիծ, և երկու ոչ մեծ աշխատություն՝ «Կատիլինայի դավադրության մասին» (մոտ 43 կամ 41 թվականին) և «Յուգուրթական պատերազմը» (մոտ 41 կամ 39-ից 36 թվականին)։
Սալլուստիոսի մի այլ գործից՝ «Պատմություններ»-ից (5 գիրք, ընդգրկել է մ․ թ․ ա․ 78-ից 66 թվականների իրադարձությունները, գրել է 36-ից 35 թվականներին) պահպանվել են պատառիկներ։ Ուսումնասիրողները ենթադրում են, որ անորոշ պատառիկների մի մասը վերաբերում են Տիգրան Բ Մեծի օրոք տեղի ունեցած հայ-հռոմեական պատերազմի իրադարձությունների նկարագրությանը։ Սակայն որոշ պատառիկներ պարզորոշ տեղեկություններ են հաղորդում հայ-հռոմեական պատերազմի և Հայաստանի վերաբերյալ։
Միասնության հետ փոքրն աճում է, տարաձայնությամբ, ամենամեծը քայքայվում է։ - Գայոս Սալլուստիոս Կրիսպոս
|
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Любкер Ф. Sallustii (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1180—1181.
- ↑ CONOR.Sl
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 118)։ |
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գայոս Սալլուստիոս Կրիսպոս» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գայոս Սալլուստիոս Կրիսպոս» հոդվածին։ |