Գազանֆար Էլեքբեր օկլի Խալիկով (ադրբ.՝ Qəzənfər Ələkbər oğlu Xalıqov, դեկտեմբերի 16, 1898(1898-12-16), Բաքու, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մարտի 1, 1981(1981-03-01), Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), Ադրբեջանական գեղանկարչության արվեստի առաջին պրոֆեսիոնալ ներկայացուցիչներից մեկը, Ադրբեջանական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ[1]։

Գազանֆար Խալիկով
ադրբ.՝ Qəzənfər Xalıqov
Ծնվել էդեկտեմբերի 16, 1898(1898-12-16)
ԾննդավայրԲաքու, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էմարտի 1, 1981(1981-03-01) (82 տարեկան)
Մահվան վայրԲաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունԱզիմ Ալիմզադեի անվան գեղարվեստի ուսումնարան
Մասնագիտություննկարիչ
Ժանրգրաֆիկա
Ուշագրավ աշխատանքներPortrait of Nizami? և The Funeral of Ferdowsi?
Պարգևներ
Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
Ադրբեջանի ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ և Ադրբեջանական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ

Կենսագրություն խմբագրել

Գազանֆար Խալիգովը ծնվել է 1898 թվականի դեկտեմբերի 16-ին Բաքվի մերձակա Գոբու բնակավայրում։ 1928 թվականին ավարտել է Ադրբեջանի պետական գեղանկարչության քոլեջը։ Աշխատել է 1929–1930 թվականներին «Մոլլա Նասրեդդին» ամսագրերում, 1953-1958 թվականներին՝ «Կիրպի» և «Գանջ Իշչի» թերթերում որպես ծաղրանկարիչ։

1940 թվականին, Նիզամի Գյանջավիի 800-ամյակի կապակցությամբ, նա դարձել է առաջին նկարիչը, ով ստեղծեց բանաստեղծի դիմանկարը `« Նիզամիի դիմանկարը»։ Նա ձևավորել է այնպիսի ներկայացումների բեմ և զգեստներ, ինչպիսիք են «Լեյլին և Մաջնունը», «Ասլին և Քերեմը»։

Հեղինակ է մի շարք պաստառների, թատերական էսքիզների, գրաֆիկական աշխատանքների։

Գ.Խալիկովը մահացել է 1981 թվականի մարտի 1-ին Բաքվում։ Աբշերոնի շրջանի Գոբու բնակավայրում Գազանֆար Խալիգովի պատվին անվանվել է միջնակարգ դպրոց և փողոց։ «Խոսրով և Շիրին» (1940), «Իսգենդերնամե» (1953) ջրաներկները պահվում են Ադրբեջանի ազգային արվեստի թանգարանում, «Նիզամիի դիմանկարը» ՝ Նիզամի Գյանջավիի անվան ադրբեջանական գրականության ազգային թանգարանում և 17 աշխատանքներ՝ Ադրբեջանի պետական արվեստի պատկերասրահում։

Պարգևներ խմբագրել

  • «Ադրբեջանական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ» պատվավոր կոչում - 1940[2],
  • «Ադրբեջանական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ» - 1973[3],
  • «Պատվո նշան» պատվեր - 1959,
  • «Աշխատանքի կարմիր դրոշի» շքանշան

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Azərbaycan Rəssamları haqqında qısa məlumat kitabçası. Bakı: Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası. 2017.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддə]. X ҹилд: Фрост – Шүштəр. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксиjасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1987. сәһ. 42
  2. "Сәнае вә кәнд тәсәррүфаты габагҹылларынын, элм, маариф, сәһиййә вә инҹәсәнәт ишчиләринин, Фәһлә-Кәндли Гызыл Ордусу командирләринин, сияси ишчиләринин вә гызыл әскәрләринин, совет ишчиләринин вә башга ишчиләрин тәлтиф эдилмәләри һаггында фәрман". Азәрбайҹан Совет Социалист Республикасы Баш Советинин Ведомостлары. № 2 (6). Б.: Азполиграф. 1940. səh. сәһ. 4–5.
  3. "Рәссам Г. Ә. Халыгова Азәрбајҹан ССР халг рәссамы фәхри ады верилмәси һаггында Азәрбајҹан ССР Али Совети Рәјасәт Һеј'әтинин Фәрманы". № 241 (15456). Коммунист. 13 октјабр 1973-ҹү ил: сәһ. 1.

Արտաքին հղումներ խմբագրել