Բրեթեն
Բրեթեն (գերմ.՝ Bretten. German: [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[ˈbʁɛtn̩]]] (
); South Franconian: Bredde), համայնք Գերմանիայում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասի Կարլսռուեի շրջանում։ Ենթակա է Կարլսռուեի վարչական օկրուգին[3]։ 1975 թվականի հունվարի 1-ից ունի շրջանային մեծ քաղաքի (Große Kreisstadt) կարգավիճակ։ Զբաղեցնում է 71,12 կմ² տարածք։ Բաժանվում է 9 քաղաքային շրջանների։ Բնակչության թվաքանակը 2010 թվականի դեկտեմբերի 31-ի տվյալներով եղել է 28 466[4]:
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Բրեթեն | |||||
| գերմ.՝ Bretten | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Գերմանիա | ||||
| Մակերես | 71,1 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 188 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▲30 073 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1[2] և UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 07252 և 07258 | ||||
| Փոստային դասիչ | 75015 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | KA | ||||
| Պաշտոնական կայք | bretten.de(գերմ.) | ||||
| |||||
.svg)
Պաշտոնական կոդը՝ 08 2 15 007:
Բրեթենը Լյութերի ժամանակակից, եկեղեցու բարենորոգիչ (ռեֆորմատոր) Ֆիլիպ Մելանխտոնի ծննդավայրն է, և վերջինիս պատվին տեղացիներն իրենց քաղաքն անվանում են Մելանխտոնշտադ։
Պատմություն խմբագրել
Բնակավայրը պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 767 թվականին, «Լորշի կոդեքս»-ում, «Բրեթեհայմ վիլլա» անվանումով։ 1148 թվականից դրամ հատելու և թողարկելու իրավունք է ստացել։ 1254 թվականին Բրեթենին քաղաքի կարգավիճակ է շնորհվել։ 1492 թվականին Պֆալցի կոմս Ֆիլիպը նրան տարեկան չորս տոնավաճառ կազմակերպելու արտոնություն է շնորհել։
Քույր քաղաքներ խմբագրել
Բրեթենի քույր քաղաքներն են[5]՝
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Շուկայի հրապարակը -
Սուրբ խաչ եկեղեցին -
Պայֆերի աշտարակը -
Հրեական գերեզմանատունը -
Շատրվան
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (գերմ.) — DESTATIS, 2023.
- ↑ GeoNames — 2005.
- ↑ citar web|url=http://statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_11001.pdf%7Ctítulo=Bevölkerung Արխիվացված 2012-10-17 Wayback Machine und Erwerbstätigkeit 2011|data=|publicado=Statistisches Landesamt Baden-Württemberg|língua=alemão
- ↑ Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010 Արխիվացված 2013-05-01 Wayback Machine
- ↑ «Partnerstädte». bretten.de (գերմաներեն). Bretten. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 10-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Stadt Bretten und Landesbildstelle Baden (Hrsg.): Große Kreisstadt – Melanchthonstadt Bretten. verlag regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1997, ISBN 3-929366-42-8 (Texte deutsch, englisch, französisch).
- Alfons Schäfer: Geschichte der Stadt Bretten von den Anfängen bis zur Zerstörung im Jahre 1689 (= Brettener stadtgeschichtliche Veröffentlichungen. Band 2). Hrsg. von der Stadtverwaltung Bretten, Bretten 1977, .
- Alfred Straub: Geschichte der Stadt Bretten in neuerer Zeit. Hrsg. vom Bürgermeisteramt der Stadt Bretten, Bretten 1990, ISBN 3-928029-02-9.
- Peter Bahn: Stadtführer Bretten. Kultur und Geschichte im südlichen Kraichgau. Hrsg. von der Stadt Bretten. verlag regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1993, ISBN 3-9802218-8-1.
- Manfred Störzer: Wasser für Bretten. Geschichte und Technik. verlag regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1994, ISBN 3-929366-05-3.
- Peter Bahn (Hrsg.): „Als ich ein Kind war…“. Bretten 1497 – Alltag im Spätmittelalter. Begleitbuch zur Ausstellung. verlag regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1997, ISBN 3-929366-43-6.
- Erich Keyser (Hrsg.): Badisches Städtebuch (= Teilband aus Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte. Band IV 2). Stuttgart 1959.
- Benita Luckmann: Politik in einer deutschen Kleinstadt (= Soziologische Gegenwartsfragen. N. F., Nr. 35). Enke, Stuttgart 1970, ISBN 3-432-01618-2.
- Herbert Vogler: Ortsfamilienbuch Gölshausen, Stadtteil von Bretten (= Badische Ortssippenbücher. Band 175; Deutsche Ortssippenbücher. Nr. 00.928). Mit einer Zeittafel von Peter Bahn. Hrsg. von der Interessengemeinschaft Badischer Ortssippenbücher. Albert Köbele Nachfolger, Lahr-Dinglingen 2015 (bearbeiteter Zeitraum 1565–2015).
- Wolfhard Bickel (Hrsg.): Bretten 1967 Fotos von Otto Bickel, Hermann von der Heydt, Fritz Plogstert, Horst Zobel. Reiterle Verlag, 2017
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- MelanchthonStadt Bretten. Offizieller Internetauftritt
- Siegmund Friedrich Gehres: Bretten’s Kleine Chronik welche zugleich umständliche Nachrichten[1] von Melanchton und seiner Familie enthält. Ein Beitrag zur Kunde teutscher Städte und Sitten als Seitenstük zu Pforzheim’s kleiner Chronik. Mit Melanchtons Bildnis. Johann Christoph Lochner, Esslingen am Neckar| 1805 (Digitalisat der Badischen Landesbibliothek; in Fraktur)
- Bretten auf „Baukunst in Baden“, abgerufen am 11. Juli 2018 (Beschreibung und Bebilderung des historischen Brettens)
- Melanchthonhaus-Bretten. In: melanchthon.com (u. a. ein virtueller Rundgang)
- Բրեթենի պաշտոնական կայքէջը
- Պողոս-Պետրոս ամենամյա փառատոնը կազմակերպող ընկերության պաշտոնական կայքէջը (գերմաներեն)
- Պողոս-Պետրոս ամենամյա փառատոնի պաշտոնական կայքէջը (գերմաներեն)
- History of the city arms
- Bertha Benz Memorial Route
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրեթեն» հոդվածին։ |
- ↑ D. h.: die Umstände betreffende und überliefernde Nachrichten.