Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բալ (այլ կիրառումներ)

Բալ (subgen. լատին․՝ Cerasus), Սալոր (Prunus) ցեղի Cerasus ենթացեղի բույս։

Անվան պատմությունը

խմբագրել

Կեռասունդա (հունարեն՝ Κερασουντα)[1], փոքր քաղաքը, որ գտնվում էր Ֆարնակիայի և Տրապեզունդի, հայտնի դարձավ բալերով։ Հենց այդտեղ առաջին անգամ հռոմեացիները տեսան բալ անվանելով նրանց «կեռասունտական պտուղներ», լատին․՝ cerasi. Այստեղից և իտալական ciliega, ֆրանսիական cerise, իսպանական cereza, պորտուգալական cereja, գերմանական Kirsche, անգլիական cherry, ռուսական «черешня»[2]։

Ծագում և մշակման պատմություն

խմբագրել

Հնագույն ժամանակներից ամենահայտնի բալի տեսակը՝ կեռասը կամ թռչնի բալն է։ Ենթադրվում է, որ կեռասը հայտնի է եղել դեռևս մ.թ.ա. 8000 թվականից Անատոլիայում և Եվրոպայում՝ ժամանակակից Դանիայի և Շվեյցարիայի տարածքների վրա[3]։

Բալի պտուղները թթվաքաղցր համ ունեն։ Բալի պտուղները օրգանական թթուներ են պարունակում (լիմոնաթթու, խնձորաթթու, սաթաթթու, սալիցիլաթթու), միկրոէլեմենտներ (պղինձ, երկաթ, ցինկ, յոդ, մարգանեց, քրոմ, ֆտոր, մոլիբդեն, բոր, վանադիում, կոբալտ, նիկել, ռուբիդիում), մակրոէլեմենտներ (կալիում, կալցիում, ֆոսֆոր, մագնիում), ինչպես նաև պեկտինային նյութեր, շաքար, վիտամին А, С, Е, В1, В2, РР, ֆոլաթթու։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ներկայումս կոչվում է Գիրեսուն (թուրքերեն՝ Giresun)
  2. Талах В. Рожденный под знаком кометы: Митридат Эвпатор Дионис. — Одесса, 2006.
  3. Плоды земли = Früchte der Erde / Пер. с нем. и предисл. А. Н. Сладкова. — М.: Мир. — 270 с.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բալ» հոդվածին։