Վիքիպեդիա

Արքայազն Ֆիլիպ

Ֆիլիպ Մաունթբեթեն (անգլ.՝ Philip Mountbatten, հունիսի 10, 1921(1921-06-10)[3][4][5][…], Կերկիրա, Հունաստանի թագավորություն - ապրիլի 9, 2021(2021-04-09)[6][7][8][…], Վինձոր ամրոց, Վինձոր և Մեյդենհեդ, Բերկշիր, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ II-ի ամուսինը։ Ունի Էդինբուրգի դուքսի կոչում։ Նախկինում եղել է Հունաստանի և Դանիայի արքայազնը։ Ֆիլիպը ծնվել է Հունաստանում, նրա ընտանիքը արտաքսվել է երկրից, երբ նա 18 ամսական էր։ Ֆրանսիայում, Գերմանիայում և Միացյալ Թագավորությունում կրթություն ստանալուց հետո նա 18 տարեկան հասակում միացել է Թագավորական նավատորմին 1939 թվականին, սկսել է ծառայություն մատուցել արքայադուստր Եղիսաբեթին, որին հանդիպել էր 1934 թվականին։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նա ծառայել է Միջերկրական և Խաղաղօվկիանոսյան նավատորմերում։

Արքայազն Ֆիլիպ
անգլ.՝ Philip Mountbatten
 
Կրթություն՝ Գորդոնսթաուն (1939)[2], Cheam School?, Schule Schloss Salem?[2] և Բրիտանիայի թագավորական նավատոմի քոլեջ (1939)
Մասնագիտություն՝ պոլո խաղացող, սպա, թագավորական կոնսորտ, ռազմածովային սպա և ազնվական
Դավանանք Անգլիկան եկեղեցի և ուղղափառություն
Ծննդյան օր հունիսի 10, 1921(1921-06-10)[3][4][5][…]
Ծննդավայր Կերկիրա, Հունաստանի թագավորություն
Վախճանի օր ապրիլի 9, 2021(2021-04-09)[6][7][8][…] (99 տարեկան)
Վախճանի վայր Վինձոր ամրոց, Վինձոր և Մեյդենհեդ, Բերկշիր, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Թաղված King George VI Memorial Chapel
Դինաստիա Mountbatten family?[1] և Գլյուքսբուրգների տոհմ (Հունաստան)
Քաղաքացիություն  Միացյալ Թագավորություն[9]
Ի ծնե անուն անգլ.՝ Philip of Greece and Denmark[1]
Հայր Անդրեաս, Հունաստանի և Դանիայի արքայազն[1][10]
Մայր Ալիսա Բատենբերգ[1][10]
Ամուսին Եղիսաբեթ II[1][11][10][…]
Զավակներ Չարլզ III[5][1][10], Աննա[5][1][10], Էնդրյու, Յորքի դուքս[5][1][10] և Ուելսի կոմս Էդվարդ[5][1][10]
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
Թագավորական Վիկտորիական շքանշանի Մեծ Խաչի ասպետ, Նոր Զելանդիայի միաբանություն, «Ավստրիայի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» պատվո նշանի մեծ աստղ, Փրկիչի շքանշան, Ռազմական խաչ 1939—1945 թթ., Պատվո լեգեոնի Մեծ խաչի ասպետ, Քրիզանթեմի բարձրագույն շքանշանի մեծ ժապավեն, «Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետության հանդեպ ունեցած վաստակի համար» հատուկ աստիճանի շքանշանի Մեծ Խաչ, Սուրբ Օլաֆի շքանշանի շղթայով Մեծ խաչի ասպետ, Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ, Ֆինլանդական Սպիտակ Վարդի շքանշան, Սերովբեների արքայական շքանշան, Փղի շքանշան, Լեհաստանի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ, Ասպետական մեծ խաչի շքանշան. «Իտալիայի Հանրապետության համար ունեցած վաստակի համար», Grand Cross of the Military Order of Avis, Ինֆանտ դոն Էնրիկեի շքանշանի մեծ շղթա, Աշտարակի և թրի շքանշանի Մեծ խաչ, Grand Cross of the Military Order of Christ, Knight of the Order of Australia, Grand Cross of the Order of the Condor of the Andes, Թագավորական վիկտորիանական շղթա,

Ալբերտի մեդալ (1963)

,

President's Medal? (2000)

, պարսկական կայսրության հիմնադրման 2500-ամյակին նվիրված հուշամեդալ և

Livingstone Medal?

Պատերազմից հետո Ֆիլիպը ստացել է Ջորջ VI-ի համաձայնությունը՝ Եղիսաբեթի հետ ամուսնանալու համար։ Մինչև 1947 թվականի հուլիսին նրանց պաշտոնական նշանադրությունը, Ֆիլիպը հրաժարվել է իր հունական և դանիական կոչումներից և տիտղոսներից, հրաժարվել է իր մորական պապի ազգանունից՝ Մոնթբաթենից։ Նա ամուսնացել է Եղիսաբեթի հետ 1947 թվականի նոյեմբերին։ Ամուսնության նախօրեին նա ստացել է Ձերդ թագավորական մեծություն կոչումը և դարձել Էդինբուրգի դուքս, Մարիոնեթի կոմս և Գրինվիչի բարոն։ Ֆիլիպը թողել է զինվորական ծառայությունը, երբ Եղիսաբեթը 1952 թվականին դարձել է թագուհի՝ հասնելով հրամանատարի կոչման և դառնալով 1957 թվականին Բրիտանիայի արքայազն։ Ֆիլիպը և Եղիսաբեթն ունեցել են չորս երեխա՝ Արքայազն Չարլզը, Արքայադուստր Աննան, Էնդրյու, Յորքի դուքսը և Արքայազն Էդվարդ (Ուեսեքսի կոմս)։ Նա հրաժարվել է թագավորական պարտականություններից 2017 թվականի օգոստոսի 2-ին 96 տարեկան հասակում՝ անցկացնելով 22,219 հանդիպում և 5,493 ելույթ՝ սկսած 1952 թվականից[12]։ Ֆիլիպը մահացել է 2021 թվականի ապրիլի 9-ին՝ իր 100-ամյակից երկու ամիս առաջ։

Զինվորական կոչումներ Խմբագրել

Արքայազն Ֆիլիպը ունեցել է հետևյալ զինվորական կոչումները.

Մեծ Բրիտանիա։

    • Ֆելդմարշալ (1953 թ.)
    • Թագավորական BBC-ի մարշալ (1953 թ.)
    • Ծովային ադմիրալ (1953 թ.)
    • Թագավորական ծովային ուժերի գեներալ-կապիտան (հունիսի 1, 1953 թ.)

Ավստրալիա։

Նոր Զելանդիա։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 https://www.royal.uk/the-duke-of-edinburgh
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 A strange life: Profile of Prince Philip — 1992.
  3. ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
  4. ↑ 4,0 4,1 filmportal.de — 2005.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Lundy D. R. The Peerage
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Davies C. Prince Philip, Duke of Edinburgh, dies aged 99 (բրիտ․ անգլ.) — 2021. — ISSN 0261-3077
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 הנסיך פיליפ, בעלה של מלכת בריטניה אליזבת השנייה, מת בגיל 99 (երբ.)
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Prince Philip has died aged 99, Buckingham Palace announces // BBC News Online — 2021.
  9. ↑ Notable Names Database — 2002.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Kindred Britain
  11. ↑ https://www.royal.uk/70-facts-about-queen-and-duke-edinburghs-wedding
  12. ↑ Low Valentine (9 April 2021)։ «Prince Philip was a man determined to make an impact»։ The Times։ Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 12 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Արքայազն_Ֆիլիպ&oldid=8669611» էջից