Ավգուստ Վայսման (գերմ.՝ August Weismann, հունվարի 17, 1834(1834-01-17)[1][2][3][…], Ֆրանկֆուրտ, Free City of Frankfurt, Գերմանական միություն[4][5] - նոյեմբերի 5, 1914(1914-11-05)[1][2][3][…], Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[5]), գերմանացի կենդանաբան, էվոլյուցիոնիստ։

Ավգուստ Վայսման
August Weismann
Ծնվել էհունվարի 17, 1834(1834-01-17)[1][2][3][…]
Ֆրանկֆուրտ, Free City of Frankfurt, Գերմանական միություն[4][5]
Մահացել էնոյեմբերի 5, 1914(1914-11-05)[1][2][3][…] (80 տարեկան)
Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[5]
Քաղաքացիություն Պրուսիայի թագավորություն
Մասնագիտությունկենսաբան, կենդանաբան, գենետիկ, բժիշկ, էվոլյուցիոնիստ և բուսաբան
Հաստատություն(ներ)Ֆրայբուրգի համալսարան
Գործունեության ոլորտկենսաբանություն, բժշկություն[6], կենդանաբանություն[6], Էվոլյուցիոն կենսաբանություն[6] և գենետիկա
Պաշտոն(ներ)Գաղտնի խորհուրդ
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա, Լունդի թագավորական ֆիզիոգրաֆիկական միություն, Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[5]
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1][6]
Գիտական ղեկավարRudolph Leuckart?
Եղել է գիտական ղեկավարEmilie Snethlage?, Ռիխարդ Բեկեր[7] և Alfred Kühn?[7]
Հայտնի աշակերտներAdolf Fritze?
Պարգևներ
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Weism.
 August Weismann Վիքիպահեստում

Սովորել է Գյոթինգենում (185218561863 թ. եղել է Ֆրայբուրգի համալսարանի պրիվատ-դոցենտ, պրոֆեսոր (1873—1912)։ Սկզբնական աշխատանքները վերաբերում են մկանային հյուսվածքի հյուսվածաբանությանը, միջատների զարգացմանը, քաղցրահամ ջրերում ապրող օրգանիզմների կենսաբանությանը։ 60-ական թվականների վերջից Վայսմանը հիմնականում զբաղվել է Չ․ Դարվինի ուսմունքի (տես Դարվինիզմ) հիմնավորման և զարգացման տեսական հարցերի ուսումնասիրությամբ։ Ելնելով մատերիալիզմի դիրքերից, Վայսմանը պաշտպանեց կենսական երևույթների մեխանիստական ըմբռնումները։ Հանդես գալով ընդդեմ վիտալիզմի, Վայսմանը մերժեց լամարկիզմը, հաստատեց, որ ձեռք բերված հատկանիշների ժառանգման հարցը հնարավոր է բացատրել միայն փորձի միջոցով։ Նա փորձնականորեն ապացուցեց, որ մեխանիկական վնասվածքները չեն ժառանգվում։ 1940-ական թվականների վերջին Վայսմանի ստեղծած ուսմունքն անվանվեց նեոդարվինիզմ, այն Դարվինի էվոլյուցիոն տեսության շարունակությունն է։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավգուստ Վայսման» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավգուստ Վայսման» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 259