Ամիրտի 2-րդ (Ամենիրդիս), (անհայտ - մ. թ. ա. 399, Մեմփիս, Ալ-Գիզա, Եգիպտոս), Հին Եգիպտոսի փարավոն։ Մ.թ.ա. 405-399 թվականներին XXVIII դինաստիայի միակ ներկայացուցիչն է եղել, որը Եգիպտոսն ազատել է պարսկական օկուպացիայից։

Ամիրտի 2-րդ
Ծնվել էանհայտ
Մահացել էմ. թ. ա. 399
Մահվան վայրՄեմփիս, Ալ-Գիզա, Եգիպտոս
ՔաղաքացիությունՀին Եգիպտոս
Մասնագիտությունպետական գործիչ
Զբաղեցրած պաշտոններՓարավոն
 Amyrtaeus Վիքիպահեստում

Ամիրտին, ըստ երևույթին, այն Ամիրտիի թոռն էր, որը դրանից կես դար առաջ Ինարի հետ միասին ղեկավարել է ապստամբությունը Եգիպտոսում։

Վարչություն

խմբագրել

Ինչպես հայտնի է հին հունական աղբյուրներից,Ամիրտեն, Ստորին Եգիպտոսի նախկին նոմարկ, տապալեց Եգիպտոսի պարսկական բանակները և վերականգնեց անկախությունը(մոտավորապես 405/4)։ Ապստամբությունից հետո առաջին տարիներին նրա իշխանությունը սահմանափակվում էր Ստորին Եգիպտոսով, թագավորելով թագավոր Արթաքսերքս II-ի հետ միասին։ Եգիպտոսի նկատմամբ իրական իշխանություն Ամիրտեն ստացել է Մ. թ. ա. 401 թ. Վերին Եգիպտոսը գրավելուց հետո, այդ թվում ՝ Էլեֆանտինը։ Արտաքսերքսես 2-րդը փորձել է ճնշել ապստամբությունը ՝ եգիպտացիների դեմ ուղարկելով բանակ ՝ Սիրիայի ԱԶԲ-ի սատրրապի հրամանատարության ներքո։ Սակայն այդ նույն ժամանակ Անատոլիայում ապստամբեց պարսից արքայի եղբայրը ՝ Քիր Կրտսերը, և սիրիական ստորաբաժանումները նետվեցին այդ ապստամբի դեմ, ինչը թույլ տվեց Ամիրտեին անգամ ներխուժել Պաղեստինի տարածք։

Ամիրտեյի գործունեության մասին հայտնի է միայն անտիկ հեղինակների ստեղծագործություններից։ Ամիրտեյի ժամանակներից ի վեր մեզ ոչ մի Եգիպտական հուշարձան չի հասել։ Ըստ անտիկ հեղինակների մ. թ. ա. 400 թվականին Թամոսը՝ եգիպտացի Մեմֆիսցի, ով Քիր կրտսերի օրոք եղել է Իոնիայի փոխանորդի տեղակալը (որոշ անտիկ հեղինակներ նրան անվանում են այդ շրջանի հիպարխ) նրա մահից հետո որդիների, նավատորմի և գանձարանի հետ միասին փախել է Ամիրտեսի մոտ՝ Եգիպտոս(որին Դիոդորը չգիտես ինչու Պսամմետիխ է անվանում), ապաստան խնդրելու համար։ Սակայն Ամիրթեյը հրամայեց մահապատժի ենթարկել բոլոր փախստականներին և զավթեց նրանց ունեցվածքը[1], բայց հաջորդ տարի նա ինքը զրկվեց գահից, նրան գերազանցեց և, հնարավոր է, նույնիսկ սպանեց իր զորահրամանատար Նեֆերիտը։

Մ. թ. ա. 399 թվականի հոկտեմբերի 1-ին արամեական մի նամակում նշվում է Ամիրտեի տապալման և նոր տիրակալի իշխանության գալու կարևոր քաղաքական լուրը։ "Առաջին կառավարիչը, որը ելույթ է ունեցել օտար միդիացիներից հետո, եղել է Ամիրթեի փարավոնը... նրա որդին չի ժառանգել նրան": Ըստ Մանեֆոնի Ամիրթեյը XXVIII դինաստիայի միակ թագավորն էր եւ իշխում էր 6 տարի[1]։

  ỉmn-ỉr-dỉ-s<w>

Տես նաև

խմբագրել
XXVIII դինաստիա
 
Նախորդ։
Դարեհ II
Եգիպտոսի փարավոն
մ․թ․ա|405 — մ․թ․ա 399 г
(կառավարել է 6 տարի)
 
Հաջորդ։
Նեֆերտիտ I

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամիրտի 2-րդ» հոդվածին։