NetBeans

Վիքիմեդիայի նախագծի կատեգորիա

NetBeans IDE, ազատ ծրագրավորման ինտեգրված զարգացման միջավայր, դիմումները (IDE) ծրագրավորման լեզուներին` Ջավա, Python, PHP, ՋավաՍկրիպտ, Սի, C++, Ադա[3] և այլ լեզուներ։

NetBeans
Изображение логотипа
Տեսակզարգացման ինտեգրված միջավայր
Նախագծումը՝Apache Software Foundation, Օրաքլ և Sun Microsystems
Գրված է՝Ջավա[1]
ՕՀWindows, Լինուքս, մաքՕՍ և Սոլարիս
Լույս տեսավ՝1997
ՊլատֆորմJava Virtual Machine
Կարդագող ֆայլերի ֆորմատNetBeans Profiler Snapshot? և NetBeans project Attributes?
ԱրտոնագիրApache License 2.0[2]
Կայքnetbeans.apache.org(անգլ.)
Ելակոդgithub.com/apache/netbeans
 Apache NetBeans Վիքիպահեստում

NetBeans IDE պրոեկտը երաշխավորված է և աջակցություն ստանում է Օրաքլ ընկերության կողմից, բայց մշակվել և վերջնական տեսքի է բերվել անկախ ծրագրավորողների և NetBeans Org ընկերության հետ համագործակցության արդյունքում (NetBeans Community): NetBeans IDE վերջին թողարկումն աջակցվում է ռեֆակտորինգ համակարգում, գույների տեղաբաշխման, պատկերների և այլ կառուցվածքների տեղաբաշխման, փոփոխությունների և մշտապես կիրառվող շաբլոնների կոդերի պահպանման դյուրին միջոցների տրամադրմամբ։ NetBeans աշխատանքային միջավայրում աշխատելու համար կարևոր են հետևյալ հանգամանքները՝ հանգամանորեն տեղակայել Sun JDK կամ J2EE SDK համապատասխան տարբերակները, սակայն լռելյայն աջակցվում է J2SE և J2EE հարթակների կողմից։ 6.0 NetBeans նախնական տարբերակը J2ME, C++ (միայն g++) և PHP աջակցում է նաև բջջային հարթակները, առանց լրացուցիչ կոմպոնենտների ներբեռնումների։ 2016 թվականի սեպտեմբերից Oracle ընկերությունը NetBeans-ի գործառույթները հանձնեց Apache-ի հիմնադրամին։

Հնարավորություններ խմբագրել

NetBeans IDE 6.1[4]-ին հայտարարում է աջակցություն UML, SOA, ծրագրավորման լեզուն Ruby (աջակցություն Ruby on Rails), ինչպես նաև գործիքներ ստեղծելու դիմումները J2ME բջջային հեռախոսների համար։ 6.5 տարբերակն աջակցվում է PHP լեզվի կողմից։ Փորձարկվում է նաև Python -ի կողմից[5]։

NetBeans IDE -ն ավելի է լայնացնում կիրառման շրջանակները՝ պլագինները։ Միացուցիչներից (պլագ) մեկն էլ ամենատարածված iReport նախագծային հաշվետվությունն է։ iReport[6] (մանրամասն գրադարանից JasperReports)։ Տեխնոլոգիաների, մտահղացումների և իմաստային մասի համար NetBeans IDE հիմնվում է բազային կաղապարի Sun ինտեգրացիոն խմբագրիչի վրա՝ Java — Sun Java Studio Creator, Sun Java Studio Enterprise և Oracle Solaris Studio ( C, C++ կամ ֆորտրան զարգացման գործում) ։ Վերջին ժամանակներս Sun-ը առաջարկում է անվճար գրանցում Sun Developer Network (SDN) մշակիչում, գրանցումը կայքում ևս անվճար է և չի պահանջում ոչ մի պայման, բացի CDDL արտոնագրից։ NetBeans IDE խմբագրիչը հասանելի է Microsoft Windows, Linux, FreeBSD, Mac OS X, OpenSolaris և Solaris (նաև SPARC, ինչպես նաև x86 — Intel и AMD) պատրաստի բաշխման (երկուական կոդով ֆայլերի) համար։ Մյուս հարթակների համար NetBeans-ը առաջարկում է խմբագրման հատուկ տարբերակ՝ կախված պատրաստվող կայքի բնույթից։ NetBeans IDE 6.7-ի առանձնացման համար ավելացվել է ինտեգրացիա[7], Groovy և վեբ-ֆրեյմ Grails, 6.8 ֊ը երաշխավորված է PHP-խմբագրիչի Symfony,իսկ 6.9 —ը Zend Framework-ի կողմից։ 7-րդ թողարկումը հրաժարվում է Ruby և Ruby on Rails -ի աջակցությունից, որը բացատրվում է Java 7-ի լայնածավալ աշխատանքով, որն էլ թույլատրում է NetBeans-ի ոչ դժվար և ոչ շատ աշխատատար աշխատանքը[8]։ ( Ruby and Rails կոմպոնենտը շարունակում է[9]) աշխատանքը։ Այս օրինակով, վերջին թողարկումը աջակցվում է միայն Java (ներառյալ Java FX, Java ME, Java EE), C/C++, Groovy, PHP, HTML, JavaScript, CSS խմբագրիչների կողմից։

Սկզբնական հրատարակություններ խմբագրել

NetBeans-ի սկզբնական աշխատանքներն սկսվել են 1996 թվական-ին, Xelfi անվանումով (կերպարների հիման վրա ստեղծված խաղ Delphi)[10][11], Java IDE ծրագրով ուսանողների կատարած աշխատանքները ղեկավարում էին Պրահայի Կարլի համալսարանի մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի ֆակուլտետի դասախոսները ։ 1997 թվականին Ռոման Ստանեկը պրոյեկտի շուրջը հրավիրեց ընկերության ուշադրությունը և սկսեց թողարկել կոմերցիոն տարբերակներ, որոնք NetBeans-ի նախնական տարբերակներն էին և պահպանում էին IDE կորպորացիայի իրավունքները Sun Microsystems: 1999 թ. Sun-ը NetBeans IDE -ի աշխատանքային միջավայրում բացեց կոդեր միայն հաջորդ տարվա հունիսին։ NetBeans-ի հետ համագործակցության շնորհիվ ավելացան մարդիկ և ընկերություններ, ովքեր աշխատում և աջակցում են այս պրոյեկտին[12]։

NetBeans Platform խմբագրել

NetBeans Platform-ը հարթակ է Swing-հղումների համար։ NetBeans IDE-ն պարունակում է այն ամենը, ինչը հարկավոր է NetBeans Platform-ի գործունեության համար։ Հղումները կարող են բեռնել նաև այլ դինամիկ մոդուլներ։ Ցանկացած հղում կարող է միացնել թարմացումներ, որպեսզի օգտագործողը ներբեռնի համապատասխան թարմացումներ իր ծրագրի և հետագա աշխատանքների կարգավորման համար։ NetBeans Platform-ը առաջարկում է բազմակողմանի ծառայություններ, որոնք ուղղված են ծրագրավորման աշխատանքին, հեշտ են և մատչելի։ Պլատֆորմի հատկությունները՝

  • Դիզայնի կառավարում(մենյու, всплывающие окна)
  • Օգտվողի աշխատանքի կառավարում
  • Պահպանված տվյալների կառավարում
  • Պատուհանների կառավարում
  • Տեղակայման աշխատանքների կառավարում
  • NetBeans Visual Library — վիզուալ տարրերի գրադարան
  • Integrated Development Tools — գործիքների կառավարում

NetBeans IDE GUI Builder խմբագրել

Matisse անունով հայտնի ֆորմալ պրոյեկտը կիրառվում է ինտերֆեյսի աշխատանքների ղեկավարման համար, որը պատասխանատու է նաև աշխատանքային միջավայրի համար[13]։ Այս գործիքը աջակցում է JSR 296 (Swing Application Framework[en]) և JSR 295 (Beans Binding technology) մասնագիրները.

 
Պրոյեկտ Netbeans J2EE

NetBeans IDE հավաքածու խմբագրել

Ծրագրավորողները կարող են ընտրել NetBeans IDE-ի հավաքածուից իրենց ծրագրին համապատասխան տարբերակը։ NetBeans IDE Bundle for Web & Java EE[14] Հավաքածուն պարունակում է Java EE 6-ի բոլոր ստանդարտները, բացառությամբ նորերի։ Java EE 6 Web Profile, Enterprise Java Beans (բեններ), սպասարկումներ, Java Persistence API, Վեբ ծառայություններ և անոտացիաներ։ NetBeans-ը նմանապես աջակցում է JSF 2.0 (Facelets), JavaServer Pages (JSP), Hibernate, Spring և Struts-շրջանակներում, ինչպես նաև վեբ-սերվերների, ինչպիսիք են GlassFish և Apache Tomcat.

NetBeans IDE Bundle for PHP. Սկսվելով 6.5 Netbeans տարբերակով, աջակցում է PHP-ն։ PHP հավաքածուն ներառում է.

  • սինտաքսիսների տեղակայում, սխալների և գրառումների կարգավորում
  • կոդերի կարգաբերում xdebug
  • թեսթավորման կարգաբերում PHPUnit[en] և Selenium[en]
  • PHP շրջանակների կարգաբերում Symfony ( 6.8 տարբերակով) և Zend Framework ( 6.9 տարբերակով)
  • PHP 5.3 -ի կարգաբերում( 6.8 տարբերակով)
  • Git-ի կարգաբերում՝ սկսած 7.1 տարբերակից

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. The netbeans Open Source Project on Open Hub: Languages Page — 2006.
  2. https://netbeans.apache.org/
  3. «Ada Plugins for NetBeans». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  4. «NetBeans IDE 6.1 Information» (անգլերեն). www.netbeans.org — տեղեկություն ազատ տարածքի վերաբերյալ NetBeans IDE 6.1. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  5. «NetBeans IDE 6.7 Features → Python (Early Access 2)» (անգլերեն). www.netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  6. «Plugins → iReport» (անգլերեն). www.netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  7. «Project Kenai» (անգլերեն) — Project Kenai. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 29-ին.
  8. «NetBeans Community News». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  9. «Ruby and Rails — NetBeans Plugin detail». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  10. «պրոյեկտի էջը Xelfi». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 17-ին.
  11. «Ծննդյան օրվա, NetBeans — հարցազրույց Յարոսլավ Տուլախի հետ «Yarda»». Netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 17-ին.
  12. «История NetBeans». Netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 17-ին.
  13. «Swing GUI Builder (formerly Project Matisse)». Netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 17-ին.
  14. «Web & Java EE». Netbeans.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 17-ին.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «NetBeans» հոդվածին։