Օսթֆոլ

Օսթֆոլ (նորվ.՝ Østfold), ֆյուլքե Նորվեգիայի արևելքում (Արևելյան Նորվեգիա): Սահմանակից է Շվեդիայի Վերմլանդ նահանգին, նորվեգական Բուսքերուդ, Աքերսհուս, Վեսթֆոլդ կոմսություններին: Վարչական կենտրոնը Սարփսբորգ քաղաքն է:

Օսթֆոլ նորվ.՝ Østfold
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Նորվեգիա
Կարգավիճակ	ֆյուլքե
Մտնում է	Արևելյան Նորվեգիա
Ներառում է	18 կոմունա
Վարչկենտրոն	Սարպսբորգ
Աննա Էնգեր
Օլե Հաբեթ
Հիմնական լեզու	Բուկմոլ
Բնակչություն (2014)	284,962 (6 տեղ)
Խտություն	67,45 ( 4 տեղ)
Տարածք	4181  (17 տեղ)
Հիմնադրված է	1919 թ.
Սահմանակցում է	Ակերսհուս, Värmland County? և Västra Götaland County?
Ժամային գոտի	CET (UTC+1, ամռանը UTC+2)
ISO 3166-2 կոդ	NO-01
ostfold-f.kommune.no

Օսթֆոլում են տեղակայված Նորվեգիայի ամենախոշոր արտադրական ձեռնարկությունները, ինչպիսիք են 1889 թվականին հիմնադրված «Borregaard» միջազգային երկաթուղային ծառայություններ մատուցող ընկերությունը, «Moss Verft» նավաշինական հարթակը, բազմաթիվ հանքավայրեր, այդ թվում՝ գրանիտի:

Պաշտոնական լեզուն բուկմոլն է: Խոսակցական լեզվային բարբառը ունի նմանություն շվեդերենին:

Անվանում

Օսլոֆյորդի հին անվանումը եղել է «Fold», իսկ «Østfold» նշանակում է «ֆոլդից արևելք»: Առաջին անգամ ներկայիս անվանումը հանդիպում է 1543 թվականին: Միջնադարում տարածաշրջանի անվանումը եղել է «Borgarsysla», որն առաջացել էՍարփսբորգի հին անվանումից (Բորգ): «Sýsla» նշանակում է շրջան: Հետագայում երբ Նորվեգիան գտնվում էր Դանիայի տիրապետության ներքո, դանիական թագավորը շրջանը բաժանեց բազմաթիվ լեների (բարոնությունների), որոնք 1662 թվականին միավորվեցին մեկ ընդհանրական կոմսության մեջ: Այն կոչվում էր Սմալենս (Smaalenenes): Ֆյուլքեն ներկայիս անվանումը ստացել է 1919 թվականին:

Պատմություն

Օսթֆոլ հանդիսանում է Նորվեգիայի ամենահին շրջաններից մեկը, որտեղ հայտնաբերվել են բազմաթիվ ժայռապատկերներ և դամբարանադաշտեր: Վիկինգների ժամանակաշրջանում այն կոչվել է Վինգուլմարկք, որն էլ իր հերթին եղել է Վիկեն պատմական շրջանի մաս՝ ընդգրկելով նաև ներկայիս շվեդական Բուհուսլենը: Մինչև Հարալդ I Գեղավարս թագավորի գահակալությունը տարաժաշրջանը եղել է դանիական տիրույթ: Հետագայում երբ Նորվեգիան հայտնվում է դանիական տիրապետության ներքո, Դանիայի թագավորը այն բաժանում է բազմաթիվ փոքր կոմսությունների:

Աշխարհագրություն

Օսթֆոլ գտնվում է Օսլոյի և Շվեդիայի միջև: Այնտեղ գերիշխում է հարթավայրային ռելիեֆը, որը հյուսիսից մինչև շվեդական սահման ծածկված է անտառներով: Կենտրոնական հատվածում առկա են բազմաթիվ լճեր: Ափամերձ տարածքներում տեղակայված են նոսր բնակեցված կղզիախմբեր: Նորվեգիայի ամենաերկար գետը՝ Գլոմման, անցնելով երկրի տարբեր շրջաններով, ավարտվում է Ֆրեդրիկստադում՝ թափվելով Օսլոֆյորդում:

Բնակչություն

Համաձայն 2014 թվականի վիճակագրական տվյալների՝ Օսթֆոլի բնակչությունը կազմում է 284,962 մարդ, որը բնակչության թվի առումով հանդիսանում է վեցերորդը երկրում: Բնակչության մեծ մասը ապրում է ափամերձ բնակավայրերում, ինչպիսիք են Մոսսը, Սարփսբորգը, Ֆրեդրիկսթադը և Հալդենը:

Տրանսպորտ

Օսթֆոլը, գտնվելով մայրաքաղաք Օսլոյի և Շվեդիայի միջև, ունի ռազմավարական նշանակություն: Այստեղով է անցնում E6 մայրուղին, որը Օսլոն կապում է Գեթեբորգի հետ: Օսլո - Ստոկոհոլմ E18 հիմնական մայրուղին նույնպես անցնում է Օսթֆոլով: Օսլո _ Գեթեբուրգ երկաթուղային գիծը անցնում է գրեթե E6 մայրուղուն զուգահեռ: Երկաթուղային հաղորդակցություն կա նաև Սքիի և Սարփսբորգի միջև: Մոսսում է գտնվում ֆյուլքեի օդանավակայանը, որտեղից «Ryanair» ավիաընկերությունը իրականացնում է միջազգային չվերթներ: Այն հանդիսանում է Օսլոյի Գարդերմուեն օդանավակայանի պահեստային օդանավակայանը:

Վարչա-տարածքային բաժանում

Օսթֆոլ ֆյուլքեն վաչրատարածքային առումով բաժանվում է 18 կոմունաների:

Արեմարկ Ասքիմ Վալեր Վոլեր Մարկեր Մոսս Ռաքեսթադ Րյոմսքոգ Ռոդե

Րյուգե Սարփսբորգ Սպուդեբերգ Թրյոգսթադ Ֆրեդրիկստադ Հալդեն Հուբյոյլ Սքիփթվեթ Էիդսբերգ

Օսթֆոլ ֆյուլքեի կոմունաները

Տես նաև

Օսթֆոլի զինանշանը հաստատվել է 1958 թվականին և իրենից ներկայացնում է կարմիր գույնի վահան, ներքևի մասը սուր, որի վրա պատկերված են երեք դեղին գույնի գծեր: Դեղին գծերը խորհրդանշում են արևի ճառագայթները արևածագին և մայրամուտին: Այն նաև խորհրդանշում է արևի պաշտամունքը, որը տարածված է եղել Օսթֆոլի տարածաշրջանում բրոնզի դարաշրջանում:

Հայտնի անձինք, ովքեր ծնվել են Օսթֆոլում

• Ռուալ Ամունդսեն (1872–1928) - բևեռային ուսումնասիրող,
• Բերիթ Օս - քաղաքական, հասարակական գործիչ, ֆեմինիստ,
• Թեա Ֆոս (1857–1927) - նավաշինարար,
• Հանս Նիլսեն Հաուգե - (ապրիլի 3 1771թ. – մարտի 29 1824թ.) - քարոզիչ,
• Էգիլ Օլսեն - Նորվեգիայի ֆուտբոլի հավաքականի մարզիչ,
• Կարլ Աուրեն (1882–1943) - նորվեգա-ամերիկյան դերասան,
• Պետեր Սոլբերգ - ավտոարշավորդ,
• Նիլս Օտտո Թանք (1800–1864) - Մորավյան եկեղեցու առաջնորդ,
• Հարալդ Զվարթ - կինոպրոդյուսեր և ռեժիսոր:

Աղբյուրներ

• Østfold fylke website.(նորվ.)(անգլ.)
• Statistics and basic interpretation regarding Østfold.(նորվ.)
• Excavation of longhouse from the Roman Iron Age.(անգլ.)