Օլգա Լաններ
Օլգա Մարիա Լաններ (շվեդ.՝ Olga Maria Lanner, սեպտեմբերի 1, 1884, Կարլստադ, Շվեդիա - հուլիսի 26, 1961, Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա), շվեդ նկարիչ, քանդակագործ և ոսկերիչ։
Օլգա Լաններ շվեդ.՝ Olga Maria Lanner | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 1, 1884 |
| Ծննդավայր | Կարլստադ, Շվեդիա |
| Վախճանվել է | հուլիսի 26, 1961 (76 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Կլարա ծխական համայնք, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա |
| Քաղաքացիություն |  Շվեդիա[1] |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ |
Կենսագրություն և ստեղծագործություն խմբագրել
Օլգա Լանները ծնվել է 1884 թվականին Կարլստադում։ Ընտանիքում կար ութ երեխա։ 1903-1906 թվականներին Լանները սովորել է Ստոկհոլմի տեխնիկական դպրոցում (Tekniska skolan), այնուհետև ուսումը շարունակել է Գերմանիայում, Ֆրանսիայում և Իտալիայում։ Շվեդիա վերադառնալուց հետո նա որոշ ժամանակ ապրել է Արվիկայում (Վերմլանդ), որտեղ շփվել է այսպես կոչված «ռակենյան խմբի» (Rackengruppen) նկարիչների և արհեստավորների հետ[2]։ Օլգա Լաններն իր կարիերան սկսել է արծաթյա զարդերի պատրաստմամբ։ 1909 թվականին նրա արտադրանքը ցուցադրվում էր Շվեդիայի արհեստավորների ասոցիացիայի (Svenska Slöjdföreningen) կազմակերպած ցուցահանդեսում։ Այնուհետև, 1911 թվականին, Արվիկում կազմակերպած ցուցահանդեսում նա ներկայացրել է ինչպես սեփական արվեստանոցում պատրաստված պղնձե և արծաթյա զարդեր, այնպես էլ կռածո երկաթից մոմակալներ։ Լանների այդ ժամանակաշրջանի գործերում զգացվում էր «յուգենդստիլ» ոճի ազդեցությունը նկարչի անհատական մեկնաբանությամբ։ Շվեդիայի ազգային թանգարանում պահվում է 1913 թվականին նրա պատրաստած սարդի ցանցի տեսքով արծաթե զարդը, որի մեջ ընկած են չորս ճանճեր[2]։
1914 թվականին Օլգա Լանները բացել է իր արվեստանոցը Ստոկհոլմում, որտեղ նա զբաղվել է կռման և քանդակադրոշման աշխատանքներով։ Նույն թվականին ստեղծել է յուրահատուկ զոհասեղան-քանդակ՝ յոթ արծաթե սկավառակով` այդ ժամանակ օծված Էնգելբրեկտ եկեղեցու համար։ Բացի այդ, նա պատրաստել է նաև չորս հատակադիր երկաթակուռ ճյուղավոր ոսկեզօծ մոմակալներ նույն եկեղեցու համար։ 1915 թվականին նա իր աշխատանքները ցուցադրել է Սան Ֆրանցիսկոյի Համաշխարհային ցուցահանդեսում[2]։
Քանդակագործական ժանրում Օլգա Լանները ստեղծեց բազմաթիվ պատկերներ և դիմաքանդակներ, այդ թվում` նկարիչ Հաննա Պաուլիի դիմաքանդակը։ Օլգա Լանների «Mr G. som tennisspelare» (պարոն Գ. Թենիսիստ) քանդակի համար որպես բնորդ հանդես է եկել (կեցվածք է ընդունել) թագավոր Գուստավ V-ը[2]։
Օլգա Լանները մահացել է 1961 թվականին Ստոկհոլմում։ Թաղված է Կարլստադում[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Märta Holkers. «Olga Maria Lanner». Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (անգլերեն).