Օբելիքս
Օբելիքս (ֆր.՝ Obélix), հորինված գալլացի մարտիկ Աստերիքսի մասին կոմիքսների[1], մուլտֆիլմերի, կենդանի գործողությունների ֆիլմերի և համակարգչային խաղերի շարքից[2][3][4]։ Ստեղծվել է սցենարիստ Ռենե Գոսինիի և նկարիչ Ալբերտո Ուդերզոյի կողմից։ Հետագա ստեղծագործություններում Օբելիքսի անունը նույնպես սկսել է հայտնվել վերնագրերում՝ նրան հավասարեցնելով Աստերիքսին որպես գլխավոր հերոս։ Կինոտարբերակում Օբելիքսի դերը կատարել է Ժերար Դեպարդիեն։ Կերպարն առաջին անգամ հայտնվել է «Աստերիքս անունով գալլացի» (ֆր․՝ «Astérix le Gaulois») կոմիքսում, 1961 թվականին[5][6]։ Աստերիքսի լավագույն ընկերը, ով, ի տարբերություն վերջինիս խորամանկության ու հնարամտության, նախընտրում է ֆիզիկական ուժը տարբեր խնդիրներ լուծելու համար, նրանից տարբերվում է թե՛ արտաքինով, թե՛ բնավորությամբ[7]։
| Օբելիքս | |
|---|---|
 | |
| Հրատարակման պատմություն | |
| Հեղինակ | Ալբեր Ուդերզո և Ռենե Գոսիննի |
| Դերակատար / Ձայն | Ժերար Դեպարդիե, Jacques Morel?, Պիեռ Տորնարդ, Ժակ Ֆրանց և Գիլյոմ Բրիատ |
| Աշխարհ | Asterix universe? |
| Ներկայացրած է | Աստերիքս, Աստերիքսն ու Օբելիքսը. Առաքելությունը Կլեոպատրա, Աստերիքսն Օլիմպիական խաղերին և Աստերիքսն ու Օբելիքսը Բրիտանիայում |
| Անձնական տվյալներ | |
| Տեսակ | գեղարվեստական անձ և կոմիքսների կերպար |
| Սեռ | արական |
| Զբաղմունք | ստեղծող և ռազմիկ |
| Ծնողներ | հայր՝ Q3348577? |
Կերպար խմբագրել
Օբելիքս անվանումն առաջացել է օբելիսկ (obelisk - †) բառից, (գրառումներում աստղանման խաչ (*) տպագրական նշանի տեսքով), սազեցնելով Աստերիքսին (աստերիսկ՝ աստղանման տպագրական նշան բառից)։ «Օբելիսկ» բառի կրկնակի նշանակությունը դրսևորվում է նրանով, որ Օբելիքսը պատրաստում է մենհիրներ՝ քարե օբելիսկներ (թարգման․՝ կոթող)։
Անձնային հատկանիշներ խմբագրել
Օբելիքսը հսկայական հասակի և չափերի մարդ է, որն ունի անհավատալի ֆիզիկական ուժ։ Նա կարող է հեշտությամբ կրել մեծ զանգվածի առարկաներ (քարեր, ծառեր), ինչպես նաև կարող է դրանք նետել զգալի հեռավորությունների վրա։ Ցանկացած հակառակորդի դիմակայելիս նա հազվադեպ է օգտագործում իր ողջ ուժը։ Պատերազմներից ազատ ժամանակ Օբելիքսը զբաղվում է մենհիրներ բաժանելով, ինչը նրա անվան հավելյալ խաղ է («օբելիսկ» բառի անագրամա)։
Օբելիքսն իր ուժը բացատրում է նրանով, որ մանուկ հասակում նա պատահաբար ընկել է ուժի կախարդական ըմպելիքով կաթսան և այն ընդմիշտ ձեռք բերել (մինչդեռ ըմպելիքի ազդեցությունը սովորական մարդկանց վրա ժամանակի մեջ սահմանափակ է)։ Այս ունակության հակառակ կողմը անհագ ախորժակն է, որը հերոսին ստիպում է ամեն օր հսկայական քանակությամբ սնունդ օգտագործել։ Օբելիքսի սիրելի ուտեստը բոված վայրի խոզն է[7]։ Նա սովորաբար չի սիրում, որ իրեն «գեր» են ասում։
Օբելիքսն ունի նաև չափազանց արագ շարժվելու հատկություն (ինչը կարելի է տեսնել «Աստերիքսն օլիմպիական խաղերում» ֆիլմում)։ Այս ունակությունը, ըստ երևույթին, ուժեղ դեղամիջոցի հետևանքներից մեկն է։
Օբելիքսը հիանալի է բանաստեղծություններ գրել։ Ըստ նրա՝ «ոգեշնչման» համար «նախ պետք է ուտել, բայց ոչ շատ, հետո մոռանալ, որ ուժեղ ես»։
Մարդկային հարաբերություններ խմբագրել
Օբելիքսը Աստերիքսի լավագույն ընկերն է և մշտական ուղեկիցը։ Ի տարբերություն իր կատաղի եղբոր՝ Օբելիքսն ավելի հաճախ բարեսիրտ և հանդուրժող է։ Չնայած դրան, նա երբեք չի հրաժարվում հռոմեացիների, ծովահենների կամ վիկինգների հետ մենամարտից (միևնույն ժամանակ, Օբելիքսը ոչ մի կերպ սադիստ չէ, քանի որ այդ կռիվները նրա համար մանկական խաղի նման են)։
Օբելիքսն ունի ընտանի շուն - ֆր.՝ Idefix [fr] - «idea fix», անգլերեն տարբերակում՝ Dogmatix (երկու տարբերակներն էլ կարելի է լսել ռուսերեն տարբեր թարգմանություններում), որին նա շատ կապված է և նրան համարում է իր լավագույններից մեկը։ Ընկերներ. Իդեֆիքսը սովորական կերպար է Աստերիքսի և Օբելիքսի մասին կոմիքսներում, առանց որոնց, չնայած նրա «փոքր» կերպարին, դժվար է պատկերացնել նրանց արկածները[8]։
«Աստերիքսն ու Օբելիքսն ընդդեմ Կեսարի» ֆիլմում Օբելիքսն առաջին անգամ ցուցադրվում է որպես ռոմանտիկ հերոս. նա սիրահարված է Ֆալբալա անունով մի աղջկա, ով լուրջ չի վերաբերվում զվարճալի գեր տղամարդուն։ «Աստերիքսն ու Օբելիքսը Բրիտանիայում» ֆիլմում Օբելիքսը զգացմունքներ է զարգացնում բրիտանացի կառավարչուհի միսս Մակինթոշի հանդեպ, որն ի վերջո փոխադարձում է իր զգացմունքներին։ «Աստերիքս և Օբելիքս, երկնային կայսրություն» ֆիլմում Օբելիքսը սիրահարված է չինացի թիկնապահ Թաթ Հանին։
Քննադատություն խմբագրել
Ըստ Miami New Times-ի 2011 թվականի հրապարակման՝ Ասթերիքսն ու Օբելիքսը զբաղեցրել են առաջին տեղը սննդին մեծ ուշադրություն դարձնող կերպարների ցանկում՝ հաղթելով այնպիսի հերոսների, ինչպիսիք են Վինի Թուխը, Պոպեյը, Սնուփին, Հոմեր Սիմփսոնը և Գարֆիլդը[9]։
Տափօղակով հոկեյի միջազգային ֆեդերացիայի պաշտոնական կայքի համաձայն՝ Աստերիքսն ու Օբելիքսը ընտրվել են որպես 2017 թվականի աշխարհի առաջնության թալիսմաններ[10]։ Գերմանական հոկեյի ասոցիացիայի նախագահ Ֆրանց Ռեյնդլը, մեկնաբանելով այս հերոսների ընտրությունը, նշեց, որ ապագա առաջնությունը նշանավոր սպորտային իրադարձություն է լինելու, քանի որ «երկու գալլացի մարտիկները մեծ ժողովրդականություն են ձեռք բերել ամբողջ աշխարհում», իսկ Հոկեյի նախագահը։ Ֆրանսիայի հոկեյի ֆեդերացիան Լյուկ Տարդիֆն ավելացրել է, որ «գալական գյուղերի և Հռոմեական կայսրության հետ դիմակայությունը խորհրդանշում է թիմերի միջև պայքարը»[11]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Обеликс в комиксах Արխիվացված 2014-02-02 Wayback Machine(անգլ.)
- ↑ Перечень компьютерных игр серии Asterix Արխիվացված 2016-05-31 Wayback Machine. Gamer-Info
- ↑ Asterix and the Great Rescue Արխիվացված 2015-09-06 Wayback Machine for Sega Genesis. GameFAQs.(անգլ.)
- ↑ Обеликс Արխիվացված 2015-01-09 Wayback Machine(անգլ.) на сайте Giant Bomb
- ↑ Astérix le Gaulois Արխիվացված 2014-02-03 Wayback Machine(անգլ.) на сайте Grand Comics Database
- ↑ «Астерикс и Обеликс отметят 50-летний юбилей». Lifenews. 2009 թ․ հոկտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից -05-10-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 22-ին.
- ↑ 7,0 7,1 Столярова Л. Г. Вербальные и невербальные компоненты коммуникации в текстах французских комиксов (на материалах комиксов серии «Астерикс»)(չաշխատող հղում) : Автореф. дис. канд. фил. наук. — Воронеж, 2012. — С. 19.
- ↑ Carr N. Domestic Animals and Leisure. — New York : Palgrave Macmillan, 2015.(անգլ.)
- ↑ Lee Klein (2011 թ․ հունիսի 22). «From Popeye to Obelix: Ten Food-Lovin' Cartoon Characters» (անգլերեն). Կաղապար:Нп3. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 22-ին.
- ↑ «Астерикс и Обеликс стали талисманами ЧМ-2017 по хоккею». Lenta.ru. 2016 թ․ ապրիլի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 22-ին.
- ↑ «Giant Coup» (անգլերեն). IIHF. 2017 թ․ ապրիլի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 22-ին.
Գրականության ցանկ խմբագրել
- Виталий Шишикин. Астерикс и Обеликс : Горячие французские парни : [арх. 28 Հունիսի 2016] // Страна игр : журнал. — 2010. — № 13 (310) (Հուլիս).
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- ОбеликсԱրխիվացված 2013-05-25 Wayback Machine(անգլ.) на сайте Internet Movie Database
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օբելիքս» հոդվածին։ |