Քրիստոսի փորձությունները (որմնանկար, Բոտիչելլի)
«Քրիստոսի փորձությունները» (իտալ.՝ Tentaciones de Cristo), Սանդրո Բոտիչելլիի որմնանկարը, որն ստեղծվել է 1480-1482 թվականներին և գտնվում է Վատիկանի Սիքստինյան կապելլայում։
 | |
|---|---|
.jpg) | |
| տեսակ | ֆրեսկո |
| նկարիչ | Սանդրո Բոտիչելլի |
| տարի | 1480 |
| բարձրություն | 345 սանտիմետր |
| լայնություն | 555 սանտիմետր |
| ստեղծման երկիր |  Իտալիա |
| ուղղություն | Վաղ Վերածնունդ |
| ժանր | հոգևոր արվեստ |
| նյութ | ֆրեսկո |
| գտնվում է | Սիքստինյան կապելլա |
| հավաքածու | Սիքստինյան կապելլա |
պատկերված են
| |
Ծանոթագրություններ | |
 Three Temptations of Christ by Sandro Botticelli Վիքիպահեստում | |
Պատմություն խմբագրել
1480 թվականի հոկտեմբերի 27-ին Բոտիչելլին, Ֆլորենցիայի այլ նկարիչներ Դոմենիկո Գիրլանդայոյի և Կոզիմո Ռոսսելիի հետ միասին, ժամանել է Հռոմ, որտեղ նրանց հրավիրել էին մասնակցելու Ֆլորենցիայի Հանրապետության փաստացի կառավարիչ Լորենցո դե Մեդիչիի և Հռոմի պապ Սիքստոս IV-ի հաշտեցման գործին։ 1481 թվականի գարնանը ֆլորենտացիները սկսել են աշխատել Սիքստինյան կապելլայում, Պիետրո Պերուջինոյի հետ միասին, ով ավելի վաղ էր սկսել աշխատանքը։
Նկարի թեման զուգահեռ է Մովսեսի և Հիսուս Քրիստոսի պատմությունների միջև, որպես Հին և Նոր Կտակարանների շարունակականության խորհրդանիշ, ինչպես նաև Մովսեսին տրված օրենքի և Հիսուսի ուղերձի շարունակականություն, որն իր հերթին ընտրել է Սուրբ Պետրոսին (Հռոմի առաջին եպիսկոպոս[1]) որպես իր իրավահաջորդը։ Սա ծառայելու էր Սուրբ Պետրոսի՝ Հռոմի պապերի ժառանգների օրինականության հռչակմանը։
Բոտիչելլին, բազմաթիվ օգնականների մասնակցությամբ, կապելլայի պատերը զարդարել է երեք որմնանկարներով։ 1482 թվականի փետրվարի 17-ին նրա պայմանագիրը վերանայվել է` մատուռը նկարելը շարունակելու համար։ Սակայն փետրվարի 20-ին մահացել է նկարչի հայրը, իսկ Բոտիչելլին վերադարձել է Ֆլորենցիա։
Նկարագրություն խմբագրել
.jpg)
Որմնանկարը պատկերում է Ավետարանից երեք դրվագ, իսկ դիմացը նույնպես Բոտիչելլիի «Մովսեսի կանչը» որմնանկարն է, որը յուրօրինակ զուգահեռ է Հին Կտակարանի հետ։ Որմնանկարը պսակող ֆրիզի վրա գրված է. TEMPTATIO IESU CHRISTI LATORIS EVANGELICAE LEGIS (Ավետարանական օրենքը կրող Քրիստոսի գայթակղությունը)։
Քրիստոսի փորձությունները որմնանկարի վերևում նկարված է երեք տեսարաններն են։ Ձախ կողմում ճգնավորի կերպարով սատանան համոզում է ծոմ պահող Հիսուսին քարերը հաց դարձնել ու հագեցնել իր սովը։ Կենտրոնում սատանան փորձում է ստիպել Հիսուսին ցատկել Երուսաղեմի տաճարի գագաթից, որը պատկերված է որպես Սասիայի Սուրբ Հոգու եկեղեցի, որպեսզի փորձի Աստծո խոստումը հրեշտակային պաշտպանության մասին։ Աջ կողմում, լեռան գագաթին գտնվող սատանան Հիսուսին երկրային հարստություն և զորություն է խոստանում աշխարհի վրա, եթե նա մերժի Աստծուն և երկրպագի իրեն՝ սատանային։ Հիսուսը մերժում է սատանային, և հրեշտակները գալիս են Աստծո որդուն ծառայելու։
Առաջին պլանում բորոտությունից բուժված մի երիտասարդ գալիս է տաճարի քահանայապետի մոտ, որպեսզի հայտարարի իր մաքրման մասին[2]։ Երիտասարդի ձեռքում կա զոհաբերության գունդ և ցողավրձին։ Երկու կին ծեսի համար բերում են այլ բաղադրիչներ՝ զոհաբերության թռչուններ և մայրու փայտի կապոց։ Քահանայապետը խորհրդանշում է օրենք բերող Մովսեսին, իսկ երիտասարդը ներկայացնում է Հիսուսին, ով իր արյունը թափեց և իր կյանքը տվեց հանուն մարդկության, և հետո բուժվեց հարության միջոցով։ Այսպիսով, մարդկության համար հռչակվում է հոգևոր մաքրման և փրկություն գտնելու հնարավորությունը։
Առաջին պլանի որոշ գործիչներ հեղինակի ժամանակակիցների, մասնավորապես՝ կարդինալ Պիետրո Ռիարիոյի և կարդինալ Սուլիանո Դելլա Ռովերի դիմանկարներն են, որը հետագայում հայտնի է դարձել որպես Հուլիոս II Պապ[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ "Peter, St. " F. L., Cross, The Oxford dictionary of the Christian Church, Oxford University Press, 2005
- ↑ Он простер руку, прикоснулся к нему и сказал: хочу, очистись. И тотчас проказа сошла с него. И Он повелел ему никому не сказывать, а пойти показаться священнику и принести [жертву] за очищение своё, как повелел Моисей, во свидетельство им. (Ղկ. 5:13-14)
- ↑ Петрочук О.К Сандро Боттичелли. — М.: Искусство, 1984. — 224 с.
Գրականություն խմբագրել
- Santi, Bruno Botticelli // I protagonisti dell'arte italiana. — Florence: Scala, 2001.