Քրիստափոր Փիրումով
Քրիստափոր Նիկոլայի Փիրումով (ապրիլի 20, 1895, Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - նոյեմբերի 22, 1985, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ խորհրդային պարազիտաբան-մալարիաբան։ Սանիտարահամաճարակային ծառայության հիմնադիրը ՀԽՍՀ-ում։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1952), պրոֆեսոր (1955)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1955), Երևանի պատվավոր քաղաքացի (1985)[1]։ ԽՄԿԿ անդամ 1919 թվականից։
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 20, 1895 |
| Ծննդավայր | Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
| Մահացել է | նոյեմբերի 22, 1985 (90 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Շևչենկոյի անվան համալսարան (1917) |
| Մասնագիտություն | գիտնական |
| Գիտական աստիճան | բժշկական գիտությունների դոկտոր և պրոֆեսոր |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
| Պարգևներ | |
Կենսագրություն խմբագրել
1917 թվականին ավարտել է Կիևի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը։ 1923-1928 թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ առժողկոմատում, եղել սանիտարահամաճարակային բաժնի պետ և առժողկոմի տեղակալ։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ 1928-1942 թվականներին և 1946-1949 թվականներին Փիրումովը եղել է Երևանի տրոպիկական ինստիտուտի տնօրեն, 1952-1973 թվականներին՝ տնօրենի գիտական գծով տեղակալ, 1933-1942 թվականներին և 1946-1952 թվականներին՝ Երևանի բժշկական ինստիտուտի տրոպիկական հիվանդությունների ամբիոնի վարիչ։ Փիրումովի գիտական աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են մակաբուծական հիվանդությունների՝ հատկապես մալարիայի դեմ պայքարի միջոցառումների մշակման, ՀԽՍՀ-ում մալարիայի վերացման հարցերին։ Փիրումովը ՀԽՍՀ առողջապահության մինիստրության գլխավոր պարազիտաբանն էր։
Պարգևներ խմբագրել
Պարգևատրվել է Լենինի, Հոկտեմբերյան հեղափոխության, Կարմիր աստղի, Հայրենական պատերազմի 1-ին և 2-րդ աստիճանների, «Պատվո նշան» շքանշաններով։ 1933 թվականին Հայկական ԽՍՀ ԿԳԿ-ի նախագահությունը Փիրումովին շնորհել է աշխատանքի հերոսի կոչում։
Երկեր խմբագրել
- Բոնիֆիկատորը և նրա անելիքները մալարիայի դեմ պայքարելու գործում, Երևան։ Հայպետհրատ, 1950[2]։
- Դիսպանսերացումը յեվ պայքար մալարիայի դեմ։ (Բժիշկների համար)։ Երևան։ Պետհրատ, 1935։
- Թունավոր կենդանիները և նրանց կծելու դեպքում կիրառվող միջոցառումները։ Երևան։ Հայպետհրատ, 1954։
- Ինչ պետք է անել, որպեսզի մալարիան նորից չտարածվի։ Երևան։ Հայաստան, 1970։
- Հակամալարիային միջոցառումները և նրանց կիրառման մեթոդները։ Բժիշկների համար։ Երևան։ Հայպետհրատ, 1948։
- Հուշատետր արևադարձային երկրներ մեկնողների համար։ Երևան։ Հայաստան, 1968։
- Մալարիան յեվ պայքարը նրա դեմ կոլխոզում։ Երևան։ ՀԽՍՀ պետհրատ, 1938։
- Պայքար մալարիայի դեմ։ Երևան։ Պետհրատ, 1934։
- Социологическое исследование семьи : По материалам сельских районов Армянской ССР / А.П. Айрян ; Под ред. Х.Н. Пирумова, В.В. Ермакова. Ереван: Айастан, 1974.[3]
- Հարցազրույց 3060 ընտանիքի հետ / Ա. Պ. Հայրիյան, Խմբ.՝ Խ. Ն. Փիրումով, Երևան։ Հայաստան, 1977։
- Атлас сельского здравоохранения Армении 1920-1965 = Ատլաս Հայաստանի գյուղական առողջապահության 1920-1965 / А.П. Айриян; Ред. Х.Н. Пирумов. Ереван: Айастан, 1967.
Գրականություն խմբագրել
- Մխիթարյան Խ., Քրիստափոր Նիկոլայի Փիրումով, Երևան, 1981։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Երևանի պատվավոր քաղաքացիները». https://www.yerevan.am. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 17-ին.
{{cite news}}: External link in|newspaper= - ↑ «Կոհա առցանց քարտարան, Փիրումով, Քրիստափոր Նիկոլայի». haygirk.nla.am. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «ՀՀ ԳԱԱ Հիմնարար Գիտական Գրադարան քարտարան, Փիրումով, Քրիստափոր Նիկոլայի». opac.flib.sci.am. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 17-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|