Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոն

Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոն; նորվ.՝ Kristofer Nagel Janson
Ծնվել է	մայիսի 5, 1841 կամ մայիսի 4, 1841
Ծննդավայր	Բերգեն, Նորվեգիա
Վախճանվել է	նոյեմբերի 17, 1917 (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Կոպենհագեն
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծ, լրագրող, քահանա, աստվածաբան և երգերի հեղինակ
Քաղաքացիություն	Նորվեգիա
Ամուսին	Drude Krog Janson?
	Kristofer Janson Վիքիպահեստում

Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոն (նորվ.՝ Kristofer Nagel Janson, մայիսի 5, 1841(1841-05-05)^[1] կամ մայիսի 4, 1841(1841-05-04), Բերգեն, Նորվեգիա - նոյեմբերի 17, 1917(1917-11-17)^[1]^[2], Կոպենհագեն), նորվեգացի գրող, բանաստեղծ և լրագրող։

Կենսագրություն և կարիերա

Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոնը ծնվել է Նորվեգիայի երկրորդ քաղաք Բերգենում։ Աստվածաբանություն է սովորել Քրիստիանիայի (ներկայիս Օսլո մայրաքաղաք) համալսարանում։ Քրիսթոֆերը հարել է ազգային լեզվի շարժմանը (այսպես կոչված «Maalstr ä vere»):

Երկար տարիներ Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոնը ղեկավարել է բարձրագույն ազգային դպրոցը, որտեղ կրթություն էին ստանում երիտասարդ գյուղացի տղաներն ու աղջիկները։

Բանաստեղծը գրական աշխարհ մուտք է գործել 1865 թվականից։ Հիմնականում գրել է գյուղական կյանքի մասին պատմող պատմվածքներ։ Դրանց վառ օրինակներից են՝ «Fraa bygdom» (1865), «Han og ho» և «Marit Skjølte» (1868), «Torgrim» (1872), «Den bergtekne» (1876):

Հրատարակել է նաև բանաստեղծությունների ժողովածու՝ «Norske Dikt» (1867) և պատմական ողբերգություն՝ «Jon Arason» (1867):

1876 թվականից Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոնը նորվեգական սթորթինգի կողմից ամեն տարի բողոքների է արժանացել «Sigmund Bresteson» (1872), «Fraa Dansketidi» (1875), «Austanfyre sol og restanfyre Maane» (1879), «En Kvindeskjaebne» (1879) գրքերում գյուղական բարբառը չարաշահելու պատճառով։

1881 թվականին Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոնը տեղափոխվում է Միացյալ նահանգներ։ Այստեղ դառնում է ունիտորական համայնքի պաստոր և հրատարակում «Raeriens Saga» (1885)^[4] պոեմը։

Ընտիր ստեղծագործություններ

Գրքեր

Frå dansketidi, 1957
Han og hun, 1926
Norske eventyr som taletekster, 1920
Framande eventyr som taletekster, 1916
Helvedes barn, 1916
Aspasia, 1914
Ei slaaskjempa og andre forteljingar, 1914
Fire forteljinger, 1913
Hvad jeg har oplevet, 1913
Vore bedsteforældre, 1913
Skal vi vælge Jesu lære eller teologernes?, 1912
Die religiösen anschauungen von Björnson und Ibsen, 1911
Digte, 1911
Gjorde hun ret?, 1910
The religious views of Björnson and Ibsen, 1910
Hjørdis, 1909
Bondefortællinger. B.1, 1908
Bondefortællinger. B.2, 1908
Ludvig Hetzer og hans kampfæller, 1907
Torgrim, 1907
Mangeslags kjærlighed, 1906
Den bergtekne, 1905
Alf pave og andre fortællinger, 1904
Præriens saga, 1904
At døpes med ild, 1903
Ensom, 1903
Kærlighedens guddomsmagt, 1903
Asgeir Kongsson : Sagaspel i fem Vendingar, 1902
Middelalderlige billeder, 1901
Et glemt sandhedsvidne [Johan Denck], 1897
Liv, 1897
Adam og Eva i ny belysning, 1896
Han Per og ho Bergit, 1896
Hvorledes Selma blev min kone, 1896
Du er kjød af mit kjød, 1895
Ægteskab og skilsmisse : fire Foredrag, 1895
De fredløse, 1894
Foredrag, 1894
Kjærlighedshoffet i Narbona, 1894
Femtende Wisconsin, 1893
Jesus-Sangene, 1893
Fra begge sider havet, 1890
Vore bedsteforældre, 1890
Et arbeidsdyr, 1889
Um þrenningarlærdóminn og guðdóm Krists, 1889
Fagnadarbodskapur hinna "orthodoxu" og hi..., 1887
Gud gydinga og Gud kristinna manna, 1887
Mótsagnir orthódoxìunnar, 1887
Har ortodoksien ret?, 1886
Orthodoksiens modsigelser, 1885
Præriens saga, 1885
Vore bedsteforældre, 1885
Helvedes børn, 1884
Vogter eder for de falske profeter, Skal vi bede til Gud, og i saa fald, hvad skal vi bede om?, 1884
Vore bedsteforældre, 1882
Amerikanske forholde : fem Foredrag, 1881
Austanfyre Sol og vestanfyre Maane. Eit eventyr i Song, 1879
En kvindeskjæbne, 1879
Smaastykke, 1879
Den bergtagne, 1878
Folke-Eventyr, uppskrivne i Sandeherad. Fortalde paa Landsmaal, med Utgreidingar og Upplysningar av I. Moltke Moe, 1878
Skildringar fraa Italia : fortalde fyre norske Landsfolket, 1878
Amerikanske fantasier, 1876
Den Bergtekne, 1876
Hvad vi maalstrævere vil, og hvorfor vi vil det, 1876
Fra Dansketidi : Skildring fraa det sekstande Aarhundret, 1875
Fraa Island, 1874
Skildringar fraa Nordland og Finnmorki, 1874
Et par ord om Henrik Wergeland, 1873
Henrik Wergeland og Norge i hans Dage, 1873
Sigmund Bresteson, diktsyklus 1872
Torgrim, 1872 - denne boken er dedisert til Bjørnstjerne Bjørnson «med Takk fyre det han gav meg og det norske Folk»
Soldatboki elder korleides ein kristen skal fara aat, naar han vil vera ein dugande stridsmann fyre Gud og riket hans, 1869
Tri Preikor fyre det norske Landsfolket, 1869
Ei Slaastkjempa, 1868
Fra Norge, 1868
Han og ho, 1868
Marit Skjølte, 1868
Jon Arason : Syrgespil i 5 Aktar, 1867
Norske Dikt, 1867
Fraa bygdom, 1866

Քարողներ և քարոզների ժողովածուներ

1869 – Tri Preikor fyre det norske Landsfolket. Bergen (Giertsen), 1869. (64 s.)
1892 – Lys og Frihed. Predikener til alle Kirkeaarets Søn- og Helligdage. Minnesota, 1892.

Ամսագիր

Saamanden. Et religiøst tidsskrift som Kristofer Janson forfattet og redigerte fra slutten av 1800-tallet til begynnelsen av 1900-tallet.

Աշխարհագրություն

1874 – Fraa Island. Kristiania (Det norske Samlaget), 1874. (47 s.; ill.)

Պատմական վեպեր

1875 – Fraa Dansketidi : Skildring fraa det sekstande Aarhundradet. Bergen (Giertsen), 1875. (456 s.)

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
↑ Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
↑ «Янсон, Кристофер Нагель». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Գրականություն

«Янсон, Кристофер-Нагель». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Draxen, Nina: Kristofer Janson in America, Boston 1976.
Handagard, Idar: Kristofer Janson, Oslo 1944.
Heidelberg, Knut: Frisinnet kristendom. Unitarismen i Norge 1893-1937. Masteravhandling i kirkehistorie – Det teologiske Menighetsfakultet, 2006. (Om bl.a. Kristofer Janson og hans unitarisme.)
Janson, Kristofer: Hvad jeg har oplevet : livserindringer, Kristiania 1913.
Johansen, Hans: "Møte med folketaleren og forfatteren Kristofer Janson" i Mennesker jeg møtte, Drammen 1975.
Juvik, Helge: Samfunnskritikk og reformtanker i Kristofer Jansons diktning fra 1891 til 1914. Hovedoppgave i nordisk – Universitetet i Oslo, 1981.
Solheim, Anne Lofthus og Solheim, Rolf Erik: Visdomsperspektivet : en guddommelig saga om Kristofer Janson og åndshøvdingene på hans tid, Høvik 2004. ISBN 82-300-0067-0

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոն» հոդվածին։

[_e0f9b947804f7208-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_0ac502285a79554a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502

[_f63ce3b27d8f2396-3] Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502

[4] «Янсон, Кристофер Нагель». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

Քրիսթոֆեր Նագել Յանսոն նորվ.՝ Kristofer Nagel Janson

Ծնվել է	մայիսի 5, 1841(1841-05-05)^[1] կամ մայիսի 4, 1841(1841-05-04)
Ծննդավայր	Բերգեն, Նորվեգիա
Վախճանվել է	նոյեմբերի 17, 1917(1917-11-17)^[1]^[2] (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Կոպենհագեն
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծ, լրագրող, քահանա, աստվածաբան և երգերի հեղինակ
Քաղաքացիություն	Նորվեգիա
Ամուսին	Drude Krog Janson?^[3]
Kristofer Janson Վիքիպահեստում