Քլեր Վոյսին (ֆր.՝ Claire Voisin, մարտի 4, 1962(1962-03-04)[1][2], Սեն Լյո լա Ֆորե, Սենա և Ուազա, Ֆրանսիա[1][2]), ֆրանսիացի մաթեմատիկոս, որը հայտնի է հանրահաշվական երկրաչափության ոլորտում իր աշխատանքով։ Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ է և վարում է Ֆրանսիայի քոլեջի հանրահաշվական երկրաչափության ամբիոնը։

Քլեր Վոյսին
ֆր.՝ Claire Voisin
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 4, 1962(1962-03-04)[1][2] (62 տարեկան)
ԾննդավայրՍեն Լյո լա Ֆորե, Սենա և Ուազա, Ֆրանսիա[1][2]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
ԿրթությունԲարձրագույն նորմալ դպրոց[3], Փարիզի հարավային համալսարան և Փարիզի համալսարան
Գիտական աստիճանդոկտոր[4] (1986)
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, համալսարանի պրոֆեսոր, համալսարանի դասախոս և հետազոտող
ԱշխատավայրԿոլեժ դե Ֆրանս, Institut de Mathématiques de Jussieu-Paris Rive Gauche?, CNRS? և Պոլիտեխնիկական դպրոց
ԱմուսինJean-Michel Coron?
Զբաղեցրած պաշտոններԳիտական հետազոտությունների ազգային կենտրոնի հետազոտությունների գծով տնօրեն
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼեոպոլդինա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Եվրոպական ակադեմիա[17], Կոլեժ դե Ֆրանս[1], ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[18], Լոնդոնի թագավորական ընկերություն[13] և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Claire Voisin Վիքիպահեստում

Աշխատանք

խմբագրել

Նա հայտնի է հանրահաշվական երկրաչափության մեջ իր աշխատանքով, հատկապես Հոջի կառուցվածքների տատանումների և հայելային համաչափությանը վերաբերող աշխատանքներում։ 2002 թվականին Վոյսինն ապացուցել է, որ Կահլերի կոմպակտ սորտերի համար Հոջի ենթադրությունների ընդհանրացումը կեղծ է[19]։ Հոջի ենթադրությունը Clay Mathematics Institute-ի հազարամյակի մրցանակային խնդիրներից մեկն է, որոնք ընտրվել են 2000 թվականին, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի մեկ միլիոն ԱՄՆ դոլար մրցանակ։

Վոյսինը 1992 թվականին արժանացել է Եվրոպական մաթեմատիկական ընկերության մրցանակի և Ծառայի մրցանակին, որը շնորհվել է Գիտությունների ակադեմիայի կողմից 1996 թվականին[20]։ Նա ստացել է Սոֆի Ժերմենի մրցանակը 2003 թվականին և Clay Research մրցանակը 2008 թվականին՝ կոմպակտ դեֆորմացիաների մասին Kodaira-ի ենթադրությունների ժխտման համար[21]։ 2007 թվականին նա արժանացել է մաթեմատիկայի Ռութ Լիթլ Սաթերի մրցանակին՝ ի լրումն Kodaira-ի ենթադրության վերաբերյալ իր աշխատանքի[22], լուծելու Գրինի ենթադրության ընդհանուր դեպքը հանրահաշվական կորի կանոնական ներկառուցման գծային հարաբերակցության վերաբերյալ[23]։ Գրինի ենթադրության այս դեպքը զգալի ուշադրության էր արժանացել հանրահաշվական երկրաչափերի կողմից ավելի քան երկու տասնամյակ առաջ։ Վոյսինի կողմից դրա լուծումը կամայական կորերի ամբողջական ենթադրությունը դեռ մասամբ բաց է։

 
Վոիսինը Լոնդոնի Քուին Մերի համալսարանում 2014 թ

Նա հրավիրված զեկուցող էր 1994 թվականին Ցյուրիխում կայացած մաթեմատիկոսների միջազգային կոնգրեսում «Հանրահաշվական երկրաչափություն» բաժնում, ինչպես նաև հրավիրված էր որպես լիագումար բանախոս 2010 թվականին Հայդարաբադում կայացած մաթեմատիկոսների միջազգային կոնգրեսում[24]։ 2014 թվականին նա ընտրվել է Եվրոպայի ակադեմիայի անդամ[25]։ Նա աշխատել է Infosys Prize-ի մաթեմատիկական գիտությունների ժյուրիում 2017-2019 թվականներին։

2009 թվականին դարձել է Գերմանիայի գիտությունների ակադեմիայի Լեոպոլդինայի անդամ[26]։ 2016 թվականի մայիսին ընտրվել է Գիտությունների ազգային ակադեմիայի արտասահմանյան գիտաշխատող[27]։ Նաև 2016 թվականին նա դարձավ Ֆրանսիայի քոլեջի առաջին կին մաթեմատիկոս անդամը և հանրահաշվական երկրաչափության ամբիոնի առաջին կրող[28]։ 2016 թվականի սեպտեմբերին ստացել է Ֆրանսիայի Գիտական ​​հետազոտությունների ազգային կենտրոնի (CNRS) ոսկե մեդալ, որը Ֆրանսիայի գիտահետազոտական ​​բարձրագույն մրցանակն է[29][30]։ 2017 թվականին Յանոս Կոլարի հետ ստացել է Շոուի մրցանակ մաթեմատիկական գիտություններում[31][32]։ Նա կոչվել է MSRI Clay ավագ գիտնական 2008-2009 և 2019 թվականին BBVA հիմնադրամի Գիտելիքի սահմանների մրցանակ հիմնարար գիտություններում (Յակով Էլիաշբերգի հետ համատեղ)[33][34]։ 2024 թվականին նա ստացել է մաթեմատիկայի Crafoord մրցանակ[35]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Նա ամուսնացած է կիրառական մաթեմատիկոս Ժան-Միշել Կորոնի հետ։ Նրանք հինգ երեխա ունեն[36]։

Ընտրված հրապարակումներ

խմբագրել
  • Հոջի տեսություն և բարդ հանրահաշվական երկրաչափություն՝ 2 հատոր (Քեմբրիջի ուսումնասիրություններ առաջադեմ մաթեմատիկայի մեջ), 2002, 2003[37]
  • Հայելիի համաչափություն 1999
  • Հոջի կառուցվածքի տատանումները 2007
  • Մարկ Գրինի և Ջ. Մյուրի հետ (խմբ.) Հանրահաշվային ցիկլեր և Հոջի տեսություն, դասախոսությունների նշումներ մաթեմատիկայի մեջ 1594

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 https://lejournal.cnrs.fr/articles/claire-voisin-medaille-dor-2016-du-cnrs
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Who's Who in France (ֆր.)Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
  3. http://www.ens.fr/actualites/a-la-une/article/claire-voisin-medaille-d-or-du
  4. Bibliothèque nationale de France Record #12297377r // BnF catalogue général (ֆր.)Paris: BnF.
  5. https://www.math.ethz.ch/news-and-events/events/heinz-hopf-prize-and-lectures/laureates.html
  6. https://www.math.ethz.ch/news-and-events/events/heinz-hopf-prize-and-lectures/laureates/laureate-2015.html
  7. http://www2.cnrs.fr/presse/communique/4701.htm
  8. https://www.cnrs.fr/fr/personne/claire-voisin
  9. http://www.cnrs.fr/fr/recherche/prix/argent/2006.htm
  10. https://comihistocnrs.hypotheses.org/2706
  11. https://www.cnrs.fr/fr/personne/claire-voisin-0
  12. 12,0 12,1 http://www.college-de-france.fr/site/claire-voisin/Le-Shaw-Prize-2017-est-attribue-au-Pr-Claire-Voisin-Chaire-Geometrie-algebrique.htm
  13. 13,0 13,1 https://royalsociety.org/news/2021/05/new-fellows-announcement-2021/
  14. https://www.amacad.org/new-members-2022
  15. https://www.crafoordprize.se/news/this-years-crafoord-laureates-can-see-inside-stars-and-describe-geometric-shapes/
  16. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1868. — ISSN 0242-6773
  17. https://www.ae-info.org/ae/User/Voisin_Claire
  18. http://www.nasonline.org/member-directory/members/20038987.html
  19. A counterexample to the Hodge conjecture extended to Kähler varieties
  20. Prix Servant décerné par l’Académie des Sciences (1996)
  21. Claire Voisin awarded the 2003 Sophie Germain Academy of Sciences Արխիվացված 2013-01-22 Wayback Machine
  22. Clay Research Award
  23. Satter Prize
  24. International Congress of Mathematicians 2010 Արխիվացված 2010-02-08 Wayback Machine
  25. Member profile: Claire Voisin, Academia Europaea, Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  26. «Claire Voisin». German Academy of Sciences Leopoldina. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 26-ին.
  27. National Academy of Sciences Members and Foreign Associates Elected, News from the National Academy of Sciences, National Academy of Sciences, 2016 թ․ մայիսի 3, Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 6-ին, Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 14-ին.
  28. Claire Voisin nommée titulaire de la chaire Géométrie algébrique du Collège de France, Institut de France, Académie des sciences, 2016 թ․ ապրիլի 27, Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 10-ին.
  29. La médaille d'or 2016 du CNRS est attribuée à Claire Voisin, mathématicienne, French National Centre for Scientific Research (CNRS), 2016 թ․ սեպտեմբերի 21, Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  30. MSRI. «Mathematical Sciences Research Institute». www.msri.org. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 7-ին.
  31. «Shaw Prize 2017». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 23-ին.
  32. «Claire Voisin | Royal Society». royalsociety.org (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 24-ին.
  33. «American Academy of Arts & Sciences Announces New Members Elected in 2022». American Academy of Arts & Sciences (անգլերեն). 2022 թ․ ապրիլի 28. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 22-ին.
  34. BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award 2023
  35. Crafoord Prize 2024
  36. Curriculum Vitae
  37. Clemens, Herbert (2005). «Review: Hodge theory and complex algebraic geometry I, II by Claire Voisin» (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. 42 (4): 507–520. doi:10.1090/s0273-0979-05-01056-6.