Տատաշ գետնատարած
| Տատաշ գետնատարած | |
 Տատաշ գետնատարած | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Զուգատերևածաղկավորներ (Zygophyllales) |
| Ընտանիք | Զուգատերևազգիներ (Zygophyllaceae) |
| Ենթաընտանիք | Tribuloideae |
| Ցեղ | Տատաշ (Tribulus) |
| Տեսակ | Տատաշ գետնատարած (T. terrestris) |
| Միջազգային անվանում | |
| Tribulus terrestris | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Տատաշ գետնատարած (լատ.՝ Tríbulus terréstris), զուգատերևազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս, որն առաջացնում է ցողունային ճյուղավորումների խիտ ցանց։ 6-10 սմ երկարությամբ տերևները զույգ փետրաձև են։ Ընձյուղները եռանիստ են և իրենց հերթին առանձին պտղիկների բաժանված։ Սերմերը երկարավուն են, ունեն 2,5-3 մմ լայնություն, 0,75-1 մմ հաստություն։ Ծաղկում է մայիսից մինչև աշուն։
ՆկարագրությունԽմբագրել
Բարդ փետրաձև տերևներով միամյա կամ երկամյա խոտաբույս է։ Արմատները բարակ են։ Ցողունների երկարությունը հասնում է 60 սմ-ի։ Հակադիր տերևները կազմված են 6-12 զույգ մանր տերևիկներից։ Տերևանութներում մեկական աճում են մանր, դեղին, կարճ ծաղկակոթերով ծաղիկները։ 5 պսակաթերթիկները հեշտությամբ թափվում են։ Պտուղը կազմված է հինգ աստղաձև դասավորված, մազիկներով և փշերով պատված ընկուզիկներից։
ՏարածվածությունԽմբագրել
Որպես մոլախոտ աճում է ստորին լեռնային գոտու չոր ավազային հողերում, կիսաանապատներում, ցանքսերում և աղբավայրերում։ Հանդիպում է Տավուշի, Գեղարքունիքի, Արարատի, Կոտայքի, Վայոց ձորի մարզերում։ Հիմնականում տարածված է Ղրիմում, Կովկասում։
ՆշանակությունԽմբագրել
Բուժական նպատակներով օգտագործում են տատաշի տերևներն ու ցողունները։ Սերմերից ստանում են ալյուր, որը, ավելացնելով ցորենի ալյուրին, օգտագործում են հաց թխելու համար[1]։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Ծատուրյան Թամարա, Գևորգյան Մարգարիտա (2014)։ Պողոսյան Ա․, Զաքարյան Ն․, eds.։ Հայաստանի վայրի դեղաբույսեր (հայերեն)։ Երևան: Լուսակն։ էջ 315։ ISBN 9789939834689
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Տատաշ գետնատարած Archived 2008-12-21 at the Wayback Machine.