Տադեուշ Նովակ (լեհ.՝ Tadeusz Nowak, նոյեմբերի 11, 1930(1930-11-11)[1][2][3][…], Gmina Wietrzychowice, Tarnów County, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան - օգոստոսի 11, 1991(1991-08-11) կամ օգոստոսի 10, 1991(1991-08-10)[3][4], Սկերնևիցե, Լեհաստան), լեհ բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ։ Լեհաստանի գրողների միության անդամ։

Տադեուշ Նովակ
լեհ.՝ Tadeusz Nowak
Ծնվել էնոյեմբերի 11, 1930(1930-11-11)[1][2][3][…]
ԾննդավայրGmina Wietrzychowice, Tarnów County, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան
Վախճանվել էօգոստոսի 11, 1991(1991-08-11) (60 տարեկան) կամ օգոստոսի 10, 1991(1991-08-10)[3][4] (60 տարեկան)
Վախճանի վայրՍկերնևիցե, Լեհաստան
Մասնագիտությունբանաստեղծ և գրող
Լեզուլեհերեն
Քաղաքացիություն Լեհաստան
ԿրթությունԿրակովի համալսարան
ԱնդամակցությունԼեհաստանի գրողների միություն
ԿուսակցությունԼեհաստանի միացյալ աշխատավորների կուսակցություն
Պարգևներ
 Tadeusz Nowak Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Տադեուշ Նովակը ծնվել է 1930 թվականի նոյեմբերի 11-ին Սիկոժիցե գյուղում (Լեհաստան)՝ գյուղացիների ընտանիքում։ Սովորել է Կրակովի համալսարանում, դիպլոմը նվիրված է եղել Կոնստանտի Գալչինսկու պոեզիային։ Առաջին անգամ բանաստեղծություններ է գրել 1948 թվականին։ Պատկանել է այսպես կոչված գյուղական ուղղությանը։

Նովակը սրտի երկար տարիների հիվանդության արդյունքում մահացել է ինֆարկտից 1991 թվականի օգոստոսի 11-ին Սկերնևիցե քաղաքում (Լեհաստան)՝ 60 տարեկան հասակում։

Ստեղծագործություն խմբագրել

Թարգմանել է Սերգեյ Եսենինի, Միհայ Վյորյոշմարտիի, Շանդոր Պետեֆիի, Միկլոշ Ռադնոտի և Շանդոր Չոորիի բանաստեղծությունները։

Երկեր խմբագրել

Բանաստեղծություններ խմբագրել

  • Uczę się mówić (1953)
  • Porównania (1954)
  • Prorocy już odchodzą (1956)
  • Polegli (1957)
  • Jasełkowe niebiosa (1957)
  • Ślepe koła wyobraźni (1958)
  • Psalmy na użytek domowy (1959)
  • Kolędy stręczyciela (1962)
  • Obcoplemienna ballada (1963)
  • Ziarenko trawy (1964)
  • W jutrzni (1966)
  • Psalmy (1971)
  • Nowe psalmy (1978)
  • Pacierze i paciorki (1988)
  • Modły jutrzenne — modły wieczorne (1992)
  • Za snem, za jawą, za pacierzem (2000)

Արձակ խմբագրել

  • Przebudzenia (1962, պատմությունների գիրք)
  • Obcoplemienna ballada (1963, պատմվածք)
  • W puchu alleluja (1965, պատմվածք)
  • Takie większe wesele (1966, պատմվածք)
  • A jak królem, a jak katem będziesz (1968, պատմվածք)
  • Diabły (1971, повесть)
  • Dwunastu (1974, պատմվածք)
  • Prorok (1977, պատմվածք)
  • Wniebogłosy (1982, պատմվածք)
  • Jak w rozbitym lustrze (1999, պատմվածք)
  • Jeszcze ich słyszę, widzę jeszcze (1999, պատմվածք)

Ճանաչում խմբագրել

  • Վլադիսլավ Բրոնևսկիի անվան մրցանակ (1964)
  • Ստանիսլավ Պանտակի անվան մրցանակ (1965, 1969)
  • Կրակով քաղաքի մրցանակ (1968)
  • Լեհաստանի մշակույթի նախարարության մրցանակ (1971)
  • Մշակույթ շաբաթաթերթի մրցանակ (1978)
  • Լեհ երգիչ և կոմպոզիտոր Մարեկ Գրեհուտան Նովակի բանաստեղծությունների վրա ալբոմ և հրատարակել („Pieśni M. Grechuty do słów Tadeusza Nowaka“)[5]։

Նովակի բանաստեղծությունները և արձակ ստեղծագործությունները թարգմանվել են շատ լեզուներով։

Հրապարակումներ ռուսերենով խմբագրել

  • А как будешь королём, а как будешь палачом. Пророк: Романы. Москва: Прогресс, 1980
  • Стихи. /Иностранная литература 1977 № 4 Тадеуш Новак, Ежи Харасымович. Вступление и перевод Н.астафьевой
  • [Стихи] / Пер. Н.Астафьевой // Наталья Астафьева, Владимир Британишский. Польские поэты XX века. Антология. Т. II. Санкт-Петербург: Алетейя, 2000, с.201-210.
  • [Стихи] /Пер. А.Гелескула// Иностранная литература, 2009, № 4, с.201-208

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  5. «Pieśni Marka Grechuty do słów Tadeusza Nowaka». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Brudnicki J.Z. Tadeusz Nowak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978
  • Sulima R. Tadeusz Nowak: zarys twórczości. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1986
  • Siwor D. W kręgu mitu, magii i rytuału: o prozie Tadeusza Nowaka. Kraków: Towarzystwo Autorów Prac Naukowych, 2002
  • Wójcik-Dudek M. (Prze)Trwać w okolicach mitu: funkcje mityzacji w poezji Tadeusza Nowaka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ślaskiego, 2007

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տադեուշ Նովակ» հոդվածին։