Վիվի Լորան Թեկհոլմ (շվեդ.՝ Vivi Laurent-Täckholm, հունվարի 7, 1898(1898-01-07)[1][2], Դանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1] - մայիսի 3, 1978(1978-05-03)[3][2], S:t Görans church parish, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4]), շվեդ բուսաբան, մանկական գրքերի հեղինակ։ Պրոֆեսոր։ Ակտիվ գործունեություն է ծավալել Եգիպտոսում[13][14]։

Վիվի Լորան Թեկհոլմ
Ծնվել էհունվարի 7, 1898(1898-01-07)[1][2]
Դանդերյուդ, Դանդերյուդ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1]
Մահացել էմայիսի 3, 1978(1978-05-03)[3][2] (80 տարեկան)
S:t Görans church parish, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4]
մահը պատահարից
ԳերեզմանՈւփսալայի հին գերեզմանատուն[5][6]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
Մասնագիտությունբուսաբան, մանկագիր, գրող, նկարազարդող, համալսարանի դասախոս և botanical collector
Հաստատություն(ներ)Կահիրեի համալսարան և Husmodern?[7]
Գործունեության ոլորտբուսաբանություն[8], systematic botany?[8][8], children's book?[8] և իլյուստրացիա[8]
Ալմա մատերՍտոկհոլմի համալսարան[9]
Տիրապետում է լեզուներինշվեդերեն[8] և անգլերեն[8]
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Gunnar Vilhelm Täckholm?[7]
ՀայրWilhelm Edvard Laurent?[1]
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Täckh.
 Vivi Täckholm Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Վիվի Լորան Թեկհոլմը ծնվել է Շվեդիայի Դանդերյուդ կոմունայում, դոկտոր Վիլհելմ Էդվարդ Լորանի և Լիլի Ջենի Կառոլինա Բերդստրադի ընտանիքում[13]։ 1921 թվականին ավարտել է Ստոկհոլմի համալսարանը։ 1921-1923 թվականներին ճամփորդել է ԱՄՆ-ում։ 1926 թվականին ամուսնացել է բուսաբանության պրոֆեսոր Գունար Թեկհոլմի հետ (1891-1933)։ Նույն տարում նրանք տեղափոխվել են Եգիպտոս և սկսել իրենց գործունեությունը Եգիպտոսի բուսական աշխարհում։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Վիվին աշխատել է Ստոկհոլմի թերթերից մեկում, սակայն պատերազմի ավարտից հետո տեղափոխվել է Եգիպտոս։ 1946 թվականին եղել է Կահիրեի համալսարանի պրոֆեսոր, 1947 թվականին՝ Ալեքսանդրիայի համալսարանի, 1948 թվականին՝ կրկին Կահիրեի համալսարանի։ 1952 թվականին դարձել է Ստոկհոլմի համալսարանի փիլիսոփայության պատվավոր դոկտոր։

Թեկհոլմը Կահիրեի համալսարանում ստեղծել է Բուսաբանության ինստիտուտ։ Նա հավաքել է հերբարիում, որը դարձել է Աֆրիկայի ամենամեծ հավաքածուն՝ մոտ 100.000 բույսեր ամբողջ աշխարհից, մասնավորապես Եգիպտոսից, Լիբանանից, Արաբիայից և Սուդանից։ Շվեդական կապերի շնորհիվ՝ Ստոկհոլմի գյուղատնտեսական ակադեմիան ուղարկել է 700 կգ գրականություն, իսկ Շվեդիայի թագավոր Գուստավ VI Ադոլֆը ֆինանսավորել է գնելու արտասահմանյան գրականություն։ SIDA-ն նվիրաբերել է միկրոֆիլմերի գրքերի հավաքածու և հերբարիումի նմուշներ։ Ստոկհոլմի համալսարանի Վալլենբերգ հիմնադրամի շնորհիվ համալսարանը կարողացել է կառուցել լաբորատորիա ծաղկափոշիների վերլուծության համար։ Թեկհոլմի օրոք Բուսաբանության ինստիտուտն ունեցել է 20 պրոֆեսոր և դասախոս և շուրջ 2000 ուսանող[15]։

Մահը խմբագրել

Թեկհոլմը մահացել է Շվեդիա կատարած այցի ժամանակ և թաղված է Ուփսալայի հին գերեզմանատանը[16]։

Երկեր խմբագրել

  • Vivis resa. Ett år som piga från New York till San Francisco, 1923
  • Vivis resa II. Från Saltsjöbaden till Pacifikens stränder, 1924
  • Sagan om Snipp, Snapp, Snorum (1926)
  • En skolflicka berättar, 1927
  • Katt: en kärlekssaga berättad och tecknad, 1936
  • Som husmor i Egypten, 1937
  • Bättre än svarta börsen: Vivi berättar hur hon lever gott och riktigt på kupongerna. Utg. av Husmodern. [Recepten av Capucine. Illustr. av Gunila Stierngranat], 1942
  • Husmoderns blomsterlexikon, vol I o II, 1946
  • Hemmet blommar, en liten handbok i krukväxtodling, 1949
  • Faraos blomster: en kulturhistorisk-botanisk skildring av livet i Gamla Egypten, 1951
  • Våra hav: En bok för stora och små, bilder av Veronica Leo, 1978
  • Öknen blommar, 1969
  • Lillans resa till månen: En saga för stora och små, bilder av Veronica Leo, 1976
  • Egypten i närbild, 1964
  • Sagans minareter: En bok om islam, 1971
  • Levande forntid: Strövtåg i Kairomuseet, 1967
  • Egyptisk vardag, 1966
  • Faraos barn: Kopterna i Egypten, 1965
  • Students Flora of Egypt. 2:a utgåvan tryckt i Beirut 1974. Publ. av Universitetet i Kairo. En grön "bibel" på 888 sidor!

Գրականություն խմբագրել

Irma Ridbäck: Vivi Täckholm - botanist och kulturinstitution, 1994 Beata Arnborg: Professor Vivi - den sagolika botanisten, Bokförlaget Atlantis, Stockholm 2008, ISBN 978-91-7353-217-4

Մատենագիտություն խմբագրել

  • Sjöberg, Fredrik (2015 թ․ հունիսի 2). The Fly Trap. Knopf Doubleday Publishing Group. ISBN 978-1-101-87016-7.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Danderyds kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/SSA/1494/C I/7 (1895-1910), bildid: 00033612_00021, sida 17
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 AlKindi (Դոմինիկյան Արևելագիտության ինստիտուտի առցանց կատալոգ)
  3. 3,0 3,1 3,2 https://www.skbl.se/en/article/ViviTackholm
  4. 4,0 4,1 4,2 https://www.svenskagravar.se/gravsatt/43971559Svenskagravar.se.
  5. https://www.svenskagravar.se/gravsatt/94334052Svenskagravar.se.
  6. Vivi Täckholm 1898–1978. Botaniker, författareChurch of Sweden.
  7. 7,0 7,1 https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.person.bm000008301
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  9. https://skbl.se/en/article/ViviTackholm
  10. 10,0 10,1 10,2 Svenskt kvinnobiografiskt lexikon (շվեդերեն)Göteborgs universitet, 2018. — ISBN 978-91-639-7594-3 — ISSN 2003-0088
  11. https://phaleristica.com/2016/03/08/kvinnliga-ordens-och-medaljmottagare/
  12. https://www.kungahuset.se/sveriges-monarki/ordnar-och-medaljer/sok-medaljforlaningar/1977/2021-07-09-vivi-laurent-tackholm
  13. 13,0 13,1 Rotemannen, CD-ROM, Sveriges Släktforskarförbund/Stockholms Stadsarkiv (2012).
  14. Begravda i Sverige, CD-ROM, Version 1.00, Sveriges Släktforskarförbund.
  15. Norstedt, Berit (15 mars 1970). ”Vivi Täckholm, en rar ört i den egyptiska floran”. Dagens Nyheter.
  16. Täckholm, Vivi f. Laurent på Svenskagravar.se. Åtkomst 29 december 2012.
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիվի Լորան Թեկհոլմ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիվի Լորան Թեկհոլմ» հոդվածին։