Վարսակաձավարի շիլա
Վարսակաձավարի շիլա (վարսակի շիլա), վարսակաձավարից կամ վարսակի փաթիլներից պատրաստված շիլա։ Վարսակի ալյուրից պատրաստված շիլան կոչվում է դեժեն։
 | |
|---|---|
 | |
| Ենթատեսակ | շիլա |
 Oatmeal porridges Վիքիպահեստում | |
| {{{անվանում}}} Սննդային արժեք (100 գ.) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Էներգետիկ արժեք 389 կկալ 1626 կՋ | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Աղբյուր՝ USDA Nutrient database | ||||||||||||||||
Այս ճաշատեսակն ավանդաբար տարածված էր Շոտլանդիայում, Սկանդինավիայում և Ռուսիայում, արևելյան սլավոնների մոտ, ովքեր շիլան եփում էին ինչպես ջրով, այնպես էլ կաթով։ Վերջին տասնամյակներում որպես սննդարար և օգտակար նախաճաշ մեծ ճանաչում է ձեռք բերում նաև այլ երկրներում։ Վարսակաձավարի շիլան, հարուստ լինելով լիխինինով, օրգանիզմին դանդաղ մատակարարում է կալորիաներ և, համապատասխանաբար, էներգիա՝ թույլ տալով նախաճաշից հետո ավելի երկար ժամանակ քեզ կուշտ զգալ[1][2]։
Վարսակաձավարի շիլայի ավանդական հումքը ձավարն է՝ ինչպես ամբողջական, չկոտրված հատիկը, այնպես էլ հղկված, մանրացված տեսակը։ Եփման ժամանակը տատանվում է 1 ժամից (ամբողջական հատիկի համար) մինչև 1,5 ժամ (մանրացված ձավարի համար)[3]։ Պատրաստի շիլան ունի մոխրագույն-սպիտակ երանգավորում։ Պատրաստման ընթացքում ձավարն իր ծավալով առնվազն 4 անգամ մեծանում է։
Մերօրյա օգտագործողները վարսակաձավարի շիլայի պատրաստման համար ավելի հաճախ նախապատվությունը տալիս են վարսակի փաթիլներին, որոնք բավականին մանրացված-փշրված են, վարսակի բավականին բարակ հատիկներն են, որոնց եփման համար պահանջվում է նվազագույն ժամանակահատված (հաճախ բավական է միայն եռման ջուր լցնելը)։ Որքան բարակ են փաթիլները, այնքան հեռու են բնական ամբողջական հատիկներից, նույնքան էլ արագ են մարսվում, և նույնքան էլ բարձր է գլիկեմիկ ինդեքսը[4][5]։
Բացի վարսակից և ջրից, վարսակաձավարի շիլայի բաղադրիչներ ակրող են լինել շաքարավազը, աղը, կաթը, կեֆիրը, յուղը, մուրաբան, մեղրը, չրերը, դարչինը, ընկույզը և նույնիսկ պանիրը։ Որպեսզի նախաճաշը տարաբնույթ լինի, շիլան կարելի է զարդարել թարմ մրգի կտորներով (օրինակ՝ բանանի շերտերով կամ հասած նռան հատիկներով) կամ քիչ սառեցված հատապտուղներով[6]։
1901 թվականից Միացյալ Նահանգներում վարսակաձավարի շիլայի և վարսակի փաթիլների տարածմամբ զբաղվում է Quaker Oats ընկերությունը։ 1980-ական թվականներին այդ և ամերիկյան այլ արտադրողներ վարսակի փաթիլներին սկսեցին ավելացնել վարսակի թեփ, որն ավելի հարուստ է միկրոտարրերով և սննդային թելիկներով, քան սովորական մաքրված հատիկից ստացված ձավարը։ Թեփի մեջ առկա սննդային թելիկների բարձր պարունակությունը նպաստում է արյան մեջ[7] խոլեսթերինի նվազեցմանը։
Եթե պատրաստի նախաճաշի մեջ չավելացվեն աղ և շաքարավազ, վարսակաձավարի դիետան կարող է դրական ազդեցություն ունենալ հիպերտոնիայի և դիաբետի կանխման վրա։
Խորհրդային Միությունում մանրացված վարսակաձավարը շուկայում հայտնվեց (նաև փաթեթավորված) գդալը ձեռքին պահած ամրակազմ երեխայի պատկերով, որի տակ գրված էր «Հերկուլես» պիտակը։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3236515/
- ↑ Oatmeal Promotes Fullness Better Than Ready-To-Eat Cereal: Study
- ↑ Ассортимент и виды круп
- ↑ Is instant oatmeal really that bad? — The Globe and Mail
- ↑ Is instant oatmeal just as healthy as traditional? — CNN.com
- ↑ Healthy Oatmeal Toppings You Absolutely Need To Try
- ↑ Справка на сайте клиники Майо