Վասիլի Իվանովիչ Բաժենով (մարտի 1 (12), 1737, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 2 (13), 1799, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն), ռուս ճարտարապետ, նկարիչ, ճարտարապետության տեսաբան, մանկավարժ, կլասիցիզմի ներկայացուցիչ, մասոն։ Ռուսական ակադեմիայի անդամ 1784 թվականից։ Վասիլի Բաժենովը, կրեմլյան պալատական եկեղեցու դպիրի որդին, արվեստի նկատմամաբ բնածին տաղանդը հայտնաբերել է դեռ մանկությունից, երբ հին մայրաքաղաքի տարբեր շենքեր էր արտանկարում։ Նկարչության նկատմամբ այդ ձիրքը գրավեց ճարտարապետ Դմիտրի Վասիլևիչ Ուխտոմսկու ուշադրությունը, և նա Բաժենովին ընդունեց իր դպրոցը[1]։ Ուխտոմսկու դպրոցից Բաժենովը տեղափոխվեց գեղարվեստի ակադեմիա։ Այնտեղ նրա ճարտարապետական ընդունակություններն բացահայտվեցին այնքան, որ ճարտարապետության ուսուցիչ Սաավա Իվանովիչ Չևակինսկին տաղանդավոր երիտասարդին դարձրեց իր օգնականը Նիկոլաևյան ծովային տաճարի կառուցման գործում։ 1759 թվականի սեպտեմբերին Բաժենովն իր տաղադի զարգացման նպատակով ուղևորվեց Փարիզ, դառնալով գեղարվեստի ակադեմիայի՝ արտասահման գործուղված առաջին թոշակառուն։

Վասիլի Բաժենով
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 1 (12), 1737
ԾննդավայրՄոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էօգոստոսի 2 (13), 1799 (62 տարեկան)
Մահվան վայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
ԳերեզմանՏուլայի մարզ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
ԿրթությունՍանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա և Սլավոնա-հունա-լատինական ակադեմիա
ԵրկերՑարիցինո
Մասնագիտությունլեզվաբան, ճարտարապետ և նկարիչ
ԱնդամությունՌուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Գեղարվեստի ակադեմիա
 Vasili Bazhenov Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

 
Ցարիցին գյուղի համայնապատկեր: Նախագծային գծագիր

Աշխատանքներ խմբագրել

Իրականացված նախագծեր խմբագրել

Չիրականացված նախագծեր խմբագրել

  • Սմոլնիի ազնվազարմ օրիորդների ինստիտուտի շենքը (նախագիծը գովասանքի արձագանքներ ստացավ, սակայն այն մեծարեցին Ջակոմո Քվարենգիի անվամբ)
  • Կրեմլյան մեծ պալատ (1768 թվական) (շինարարությունը սկսվել է, բայց դադարեցվել է 1775 թվականին՝ կապված Կրեմլի հին հուշարձաններին սպառնացող վտանգի հետ)։
  • Թիանավային նավահանգստի վերականգնում Վասիլևյան կղզու (մերժվել է թանկության պատճառով)
  • Հաշմանդամների տան նախագիծ
  • Արհեստանոցների նախագիծ նավաշինարանների
  • Սմոլնիին մոտ մանեժի և արակչեևյան զորանոցի նախագիծ
  • Մասնակցել է կազանյան տաճարի նախագծմանը (1797 թվական)

Հիշողություն խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Чернов Е. Г., Шишко А. В. Баженов: 1799—1949 / Е. Г. Чернов, А. В. Шишко. — М.: Издательство Академии архитектуры СССР, 1949. — 160 с. — 5 000 экз. (в пер., суперобл.)
  • Михайлов А. И. Баженов / Суперобложка, переплет, форзац, титул и заставки художника Э. Б. Бернштейна. — М.: Государственное издательство литературы по строительству и архитектуре, 1951. — 372 с. — 6 000 экз. (в пер., суперобл.)
  • Неизвестные и предполагаемые постройки В. И. Баженова: Сборник. — М., 1951.
  • Пигалев В. А. Баженов / Вадим Пигалев; Серийная обложка Ю. Арндта. — М.: Молодая гвардия, 1980. — 224, [50] с. — (Жизнь замечательных людей. Серия биографий. Выпуск 5 (601)). — 100 000 экз. (в пер.)
  • Разгонов С. Н. Баженов. — М.: Искусство, 1985. — (Жизнь в искусстве).
  • Пучков В. В. В. И. Баженов и Михайловский замок в Петербурге: Новые материалы // Царицынский научный вестник.
  • Василий Иванович Баженов: Письма. Пояснения к проектам. Свидетельства современников. Биографические документы / Сост., вступ. ст. и прим. Герчука. — М.: Издательский дом «Искусство», 2001. — (Мир художника) — 304 с.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. * «Баженов, Василий Иванович». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վասիլի Բաժենով» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 224