Վասիլե Միլյա

	Վասիլե Միլյա
Կուսակցություն՝	Ռումինիայի կոմունիստական կուսակցություն
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ
Ծննդյան օր	հունվարի 1, 1927
Ծննդավայր	Արջեշ, Ռումինիա
Վախճանի օր	դեկտեմբերի 22, 1989 (62 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուխարեստ, Ռումինիա
Քաղաքացիություն	Ռումինիա
Պարգևներ	և
Vasile Milea

Վասիլե Միլյա (ռումիներեն՝ Vasile Milea, հունվարի 1, 1927(1927-01-01), Արջեշ, Ռումինիա - դեկտեմբերի 22, 1989(1989-12-22), Բուխարեստ, Ռումինիա), ռումինացի ռազմական գործիչ, Ռումինիայի սոցիալիստական հանրապետության պաշտպանության նախարար (1985-1989)։ Ինքնասպանություն է գործել, որոշ տվյալներով` սպանվել ռումինական հեղափոխության ժամանակ Ռումինիայի նախագահ Նիկոլաե Չաուշեսկուի հրամանով` ընդվզած ժողովրդի նկատմամբ զենք կիրառելու հրամանի կատարումը մերժելու համար։

Կենսագրություն խմբագրել

Վասիլե Միլյան ծնվել է Ռումինիայի թագավորության Լերեշտ համայնքում 1927 թվականի հունվարի 1-ին^[1]։ Ավարտել է միջնակարգ դպրոց, աշխատել ուսուցիչ։ 1947 թվականին ընդունվել է հեռևակային ռազմական ուսումնարան, այն ավարտել 1949 թվականի մայիսին` ստանալով լեյտենանտի կոչում։ 1957 թվականի սեպտեմբերի 20-ին ընդունվել է Ռումինիայի ժողովրդական կուսակցության շարքերը։ Այն բանից հետո, երբ հայտնաբերվել է առանձնապես խոշոր գումարի` 700.000 լեյի պակասորդ, Միլյան հեռացվել է ծառայությունից, իսկ 1958 թվականի հուլիսի 30-ին` վտարվել կուսակցությունից։

Մի քանի տարի Միլյան աշխատել է ռազմական կրթության տարբեր տեսչություններում։ 1960 թվականի հոկտեմբերի 6-ին դիմումի համաձայն վերականգնվել է կուսակցության շարքերում։ 1962 թվականի դեկտեմբերի 30-ին շնորհվել է գնդապետի կոչում։ 1964 թվականին ստացել է գեներալ-մայորի կոչում և նշանակվել տանկային 6-րդ դիվիզիայի (1964-1965), այնուհետև` 3-րդ բանակի (1965-1973) հրամանատար։ 1973-1978 թվականներին ղեկավարել է հայրենական գվարդիան։ 1969 թվականի օգոստոսի 23-ին ստացել է գեներալ-լեյտենանտի, իսկ մայիսին` գեներալ-գնդապետի պաշտոն։ 1974 թվականից եղել է Ռումինիայի կոմկուսի կենտրոնական կոմիտեի անդամության թեկնածու, 1979 թվականից` անդամ։

1980 թվականի մարտի 31-ին, երբ պաշտպանության նախարար է նշանակվել Կոնստանդին Օլտյանուն, Վասիլե Միլյան նշանակվել է վարչապետի տեղակալ և ռումինական զինված ուժերի գլխավոր շտաբի ղեկավար^[2]։ Կոնստանդին Օլտյանուի հեռացումից հետո նշանակվել է նրա պաշտոնում։

1989 թվականի դեկտեմբերին Ռումինիայի տարբեր քաղաքներում զանգվածային անկարգությունների սկսվելուց հետո դեկտեմբերի 17-ին կոմկուսի գլխավոր քարտուղար Նիկոլաե Չաուշեսկուն Վասիլե Միլյային, Սեկուրիտատեի գեներալ Յուլիան Վլադուին և ներքին գործերի նախարար Տուդոր Պոստելնիկին իր դժգոհությունն է հայտնել ուժային կառույցների հանդեպ` ասելով, որ նրանց կասկածում է դավաճանության մեջ^[3]։ Չբավարարվելով Չաուշեսկուին հավատարիմ լինելու հավաստիացումներով` Չաուշեսկուն հայտարարել է նրանց երեքի պաշտոնանկության մասին, սակայն վարչապետ Կոնստանդին Դեսկելեկսուն պաշտպանել է նրանց^[3]։ Երբ Չաուշեսկուի զայրույթի նոպան անցնում է, նա հրաժարվում է պաշտոնյաներին պաշտոնից զրկելու իր մտադրությունից և նրանց հրաման է տալիս նրանց կառույցներն օգտագործել ցուցարարներին ճնշելու համար։ Միլյան քաղբյուրոյում հավատացնում է, որ կկատարի հրամանը, սակայն հայտարարում է^[3].

Ես ռազմական բոլոր հոդվածները կարդացել եմ, բայց չեմ գտել ոչ մի հատված, որտեղ ասվի, որ ժողովրդական բանակը պետք է կրակի ժողովրդի վրա...

Տանկերն ու հետևակը Բուխարեստ են մտնում դեկտեմբերի 21-ի երեկոյան, սակայն ապստամբներին ճնշել չի հաջողվում^[3]։ Դեկտեմբերի 22-ի ցերեկը, երբ հայտնի է դառնում, որ Չաուշեսկու ամուսինները փախել են Բուխարեստից, բացահայտվում է նաև Վասիլե Միլյայի մահը^[3]։ Պաշտոնական տեղեկությամբ նա ինքնասպանություն էր գործել։ Միլյայի մահից հետո բանակը զանգվածաբար անցնում է ապստամբների կողմը և սկսում է գործողություններ` ընդդեմ Սեկուրիտատեի^[4]։ 1989 թվականի դեկտեմբերի 25-ին Չաուշեսկուն մահապատժի է ենթարկվել ռազմական տրիբունալի դատավճռով։ Մինչ օրս ստույգ պատասխան չկա` արդյոք Միլյան ինքնասպանություն է գործել, թե՞ նրան սպանել են Չաուշեսկուի հրամանով^[5]։

Պարգևներ խմբագրել

Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան (1987)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Ziua, 6 februarie 1998 - Senatorul Săndulescu cere redeschiderea Dosarului Milea(չաշխատող հղում)
↑ Григорий Полегаев. «Тайны семейства Чаушеску» (ռուսերեն). [1]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «ЧАУШЕСКУ И "ЗОЛОТАЯ ЭРА" РУМЫНИИ:6. "Антихрист был убит в Рождество"» (ռուսերեն). [2]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
↑ Антон Суриков. (12.12.2008). «17-20 лет назад в СССР и странах соцлагеря произошла «Бархатная революция КГБ»» (ռուսերեն). [3]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
↑ Олег Кониченко. (17.01.2011). «Украина. Румынский вариант?» (ռուսերեն). [4]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վասիլե Միլյա» հոդվածին։

[1] Ziua, 6 februarie 1998 - Senatorul Săndulescu cere redeschiderea Dosarului Milea(չաշխատող հղում)

[тсч-2] Григорий Полегаев. «Тайны семейства Чаушеску» (ռուսերեն). [1]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)

[золотая_эра-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 «ЧАУШЕСКУ И "ЗОЛОТАЯ ЭРА" РУМЫНИИ:6. "Антихрист был убит в Рождество"» (ռուսերեն). [2]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)

[мск-4] Антон Суриков. (12.12.2008). «17-20 лет назад в СССР и странах соцлагеря произошла «Бархатная революция КГБ»» (ռուսերեն). [3]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)

[убоп-5] Олег Кониченко. (17.01.2011). «Украина. Румынский вариант?» (ռուսերեն). [4]. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 5-ին. {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]