Ժուսելինու Կուբիչեկ
Ժուսելինու Կուբիչեկ դի Օլիվեյրա (պորտ.՝ Juscelino Kubitschek de Oliveira, սեպտեմբերի 12, 1902[1][2][3][…], Դիամանտինա, Մինաս Ժերաիս, Բրազիլիա - օգոստոսի 22, 1976[1][2][3][…], Resende, Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա), բրազիլացի պետական և քաղաքական գործիչ, 1956 թվականից մինչև 1961 թվականը Բրազիլիայի նախագահը։
| Ժուսելինու Կուբիչեկ | |
| |
| Կուսակցություն՝ | Social Democratic Party (1945)? |
|---|---|
| Կրթություն՝ | Federal University of Minas Gerais? |
| Մասնագիտություն՝ | բժիշկ և քաղաքական գործիչ |
| Դավանանք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Ծննդյան օր | սեպտեմբերի 12, 1902[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Դիամանտինա, Մինաս Ժերաիս, Բրազիլիա |
| Վախճանի օր | օգոստոսի 22, 1976[1][2][3][…] (73 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Resende, Ռիո դե Ժանեյրո, Բրազիլիա |
| Թաղված | Memorial JK |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Բրազիլիա
|
| Մայր | Júlia Kubitschek? |
| Ամուսին | Sarah Kubitschek? |
| Զավակներ | Maria Estela Kubitschek? և Márcia Kubitschek? |
| Ինքնագիր | 
|
| Պարգևներ | |
Ղեկավարման ընթացքում Կուբիչեկի ամենակարևոր փոփոխություններից է եղել Բրազիլիայի մայրաքաղաքը Ռիո դե Ժանեյրոյից Բրազիլիա տեղափոխելը։
Կարիերայի սկիզբ խմբագրել
Ժուսելինու Կուբիչեկը ծնվել է 1902 թվականի սեպտեմբերի 12-ին Մինաս Ժերայս նահանգի Դիամանտինա քաղաքում։ Նրա հայրը՝ Խուան Սեզար դի Օլիվեյրան (1872-1905) եղել է շրջիկ գործակալ և մահացել է, երբ որդին ընդամենը երկու տարեկան էր։ Մայրը՝ Ժուլիա (Յուլիա) Կուբիչեկը (1873-1971), աշխատել է որպես ուսուցիչ և ունեցել է չեխական և գնչուական ծագում։ Նրանից Ժուսելինուն ստացել է իր ազգանունը։ Բրազիլացի պատմաբանները նշում են, որ Ժուսելինուն աշխարհի միակ նախագահն էր, որը գնչուական արմատներ ուներ։
Կուբիչեկը բժշկական կրթություն է ստացել։ Նրա քաղաքական կարիերան սկսվել է 1934 թվականին, երբ նա դարձել է Մինաս Գերասի օրենսդիր ժողովի անդամ։ 1950 թվականի հունվարի 31-ից մինչև 1955 թվականի մարտի 31-ը Կուբիչեկը եղել է իր նահանգի նահանգապետը։ Չնայած նրան, որ որպես քաղաքական գործիչ Կուբիչեկը Վարգասից էր, նա ուներ լևոլիբերալ համոզմունքներ և դեմ էր հանդես գալիս կառավարման ամբողջատիրական ձևին։
Որպես նախագահ խմբագրել
Կուբիչեկը նախագահ է ընտրվել 1955 թվականին։ Նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ նա խոստացել է 5 տարվա ընթացքում ապահովել երկրի զարգացումը։ 1956 թվականի հունվարի 31-ին պաշտոնապես ստանձնել է պաշտոնը։
Նախագահ դառնալուց հետո Կուբիչեկն ակտիվ բարեփոխումներ է սկսել տարբեր ոլորտներում՝ տնտեսություն, կրթություն, ինֆրակառուցվածք և այլն։ Նվազեցվել են արտասահմանյան կապիտալի հարկերը։ Բուռն տեմպերով սկսել են զարգանալ մեքենաշինությունը, ավտոմոբիլաշինությունը և այլ գիտատար ճյուղեր։
Որպես իր կառավարության կարևորագույն խնդիրներից մեկը՝ Կուբիչեկը հայտարարել է նոր մայրաքաղաքի՝ Բրազիլիա քաղաքի շինարարությունը, որը պետք է դառնար ամբողջ երկրի վերափոխման խորհրդանիշը։ Մայրաքաղաքը Ռիո դե Ժանեյրոյից պաշտոնապես տեղափոխվել է Բրազիլիա 1960 թվականի ապրիլի 21-ին։ Կուբիչեկի հիմնական հակառակորդը աջակողմյան պահպանողական ուժերը գլխավորող նահանգապետ (և նախկին կոմունիստ) Կառլոս Լասերդան էր։
Կարիերայի ավարտ խմբագրել
Պաշտոնաթող է եղել 1961 թվականի հունվարի 31- ին։ Երկրի նոր նախագահ է դարձել Ժանիու Կուադրուսը։ 1964 թվականի հեղաշրջումից հետո Կուբիչեկը (ինչպես Կուադրուսը) 10 տարի ժամկետով զրկվել է քաղաքական իրավունքներից։
Մահացել է 1976 թվականի օգոստոսի 22-ին ավտովթարի հետևանքով։
2013 թվականին հատուկ քննչական հանձնաժողովը, որի կազմում ընդգրկված են եղել Սան Պաուլուի քաղաքային խորհրդի անդամները, եկել են այն եզրակացության, որ Ժուսելինու Կուբիչեկը ռազմական բռնապետության կողմից կազմակերպված դավադրության զոհ է եղել։ Հանձնաժողովի ամբողջական զեկույցը հրապարակվել է դեկտեմբերի 10-ին։ Կուբիչեկի մահվան հետաքննության ժամանակ, որը մահվան պահին ազդեցիկ ընդդիմադիր գործիչ է եղել, հանձնաժողովը պաշտոնական փաստաթղթերում կեղծ գրառումներ է հայտնաբերել, ինչպես նաև դատավարական սխալներ և հակասություններ պաշտոնական տվյալներում։ Քաղաքական սպանության վարկածը հաստատվում է նաև վկաների ցուցմունքներով, ներառյալ ավտոբուսի վարորդը, որի մեքենայի հետ բախվել է նախկին պետության ղեկավարի մեքենան 1976 թվականի օգոստոսի 22-ին։
Ըստ նախկին պաշտոնական վարկածի՝ ավտովթարը, որում զոհվել է Կուբիչեկը, դժբախտ պատահար է եղել, սակայն երկրում երկար ժամանակ լուրեր են շրջանառվել, որ այն կազմակերպել է ռազմական խունտան։ Ենթադրվել է, մասնավորապես, որ Կուբիչեկին սպանել են «Կոնդոր» գործողության շրջանակներում, որն իրականացվել է Լատինական Ամերիկայի մի շարք նահանգների հատուկ ծառայությունների կողմից, այդ թվում՝ Բրազիլիայի ՔՍԿՎ-ի կողմից, ընդդիմության քաղաքական գործիչներին ոչնչացնելու համար։
Կուբիչեկի հետ միասին դավադրության զոհ է համարվում նաև Ժուան Գուլարտին, որը նույնպես մահացել է 1976 թվականին։ Գուլարտի մահը հարազատների խնդրանքով հետաքննվում է նաև իշխանությունների կողմից, 2013 թվականին նրա մնացորդները հանվել են հետաքննության համար[6]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Decreto por el que se concede el Collar de la Orden de Isabel la Católica al señor Doctor Juscelino Kubitschek de Oliveira, Presidente de la República del Brasil (իսպ.) // Boletín oficial del Estado — Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 1958. — Iss. 177. — P. 6775. — ISSN 0212-033X
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
- ↑ Lenta.ru: Мир: Преступность: Смерть бывшего президента Бразилии признали убийством
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժուսելինու Կուբիչեկ» հոդվածին։ |