Սուրբ Մեսրոպ եկեղեցի (Արաք)

Իրանի ազգային ժառանգության օբյեկտ

Սուրբ Մեսրոպ, հայ առաքելական եկեղեցի Իրանի Արաք քաղաքում։ Պատկանում է Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության Թեհրանի թեմին։ Գտնվում է Շահիդ Չամրան (Նշանյան) փողոցի վրա։

Սուրբ Մեսրոպ եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Տեսակմշակութային արժեք
ԵրկիրԻրան Իրան
ՏեղագրությունԱրաք
ԹեմԹեհրանի թեմ (Կիլիկիո Կաթողիկոսություն)
Ներկա վիճակգործող
Ժառանգության կարգավիճակԻրանի ազգային ժառանգություն[1]
Ճարտարապետական տիպբազիլիկա
Կառուցման ավարտ1914
Գմբեթ1 հատ
Քարտեզ
Քարտեզ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Մեսրոպ եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Պատմություն խմբագրել

Արաքում (նախկին Սոլթանաբադ) հայերի հաստատումը դարավոր պատմություն ունի. առաջին հայերն այստեղ եկել են շահ Աբբաս I Սեֆիի կազմակերպած բռնագաղթից հետո, սակայն հիմնական բնակչությունն այստեղ եկել է Թեհրանից՝ 20-րդ դարի սկզբին։ Եկեղեցին կառուվել է առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում՝ 1914 թվականին, երբ Իրանում իշխում էին Ղաջարիները[2]։ 1917 թվականին տեղի հայերն ունեին համայնական վարչություն[3]։ Մինչև 1922 թվականը հայերի թիվը հասնում էր 60-65 ընտանիքի, իսկ 5 տարի անց այդ թվաքանակը կրնապատկվում է, 1931 թվականին հասնում 1000 հոգու[4]։ Բնակվել են նաև ավետարանական հայեր։

Եկեղեցին գործում է, կատարվում են ժամերգություններ, իսկ Թարգմանչաց տոնի առթիվ կազմակերպվում են ուխտագնացություններ[5]։

Ճարտարապետություն խմբագրել

Կառույցն աղյուսաշեն է, հատակագիծը՝ 24,6 x 15,6 մետր, արևելքից արևմուտք ձգվող ուղղանկյունանիստ է։ Տանիքը հիմնված է չորս սյուների վրա։ Շինությունն ունի մի քանի լուսամուտներ չորս ուղղություններով, երկու մուտքեր՝ հարավից և արևմուտքից։ Այդ մասում կառուցված է զանգակատունը[6]։ Եկեղեցու ներսում դրված են Մեսրոպ Մաշտոցի, Սահակ Պարթևի և այլոց նկարները[7]։

Սուրբ Մեսրոպն ունի 4 շինություն՝ դպրոց, հանդիսությունների սրահ, քահանայի կացարան և մատուռ։ Հարավարևմտյան կողմում տեղադրված է հսկայական խաչ՝ հայոց նահատակների հուշագրով, ինչպես նաև իրան-իրաքյան պատերազմում զոհվածների հիշատակին[8]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  2. «Saint Mesrop Church, Arak». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 6-ին.
  3. «Իրանի հայ համայնքը. արդի հիմնախնդիրներ» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 6-ին.
  4. Իրանահայ համայնքի ժողովրդագրական տեղաշարժերը 1920-1945 թվականներին
  5. «Սուրբ Մեսրոպ եկեղեցի». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 6-ին.
  6. کلیسای مسروپ مقدس اراک
  7. Ամանորին նւիրւած յատուկ արարողութիւն` Արաքի Ս. Մեսրոպ եկեղեցում
  8. Saint Mesrop Church – Arak