Սեբեր (սերբ.՝ Срби / Srbi) ազգ և հարավսլավոնական էթնոս, որը ձևավորվել է Բալկանյան թերակղզում։ Սերբերի մեծամասնությունը բնակվում է Սերբիայում և առանձնացած Կոսովոյում, նախկին Հարավսլավիայի երկրներ Բոսնիա և Հերցեգովինայում, Խորվաթիայում ու Չեռնոգորիայում։ Սերբերը ունեն նշանակալի փոքրամասնություններ Հյուսիսային Մակեդոնիայում և Սլովենիայում։ Կան մեծ թվով Սերբական սփյուռք Արևմտյան Եվրոպայում և Եվրոպայից դուրս, հատկապես Հյուսիսային Ամերիկայում և Ավստրալիայում։

Սերբեր
Srpska nosnja.jpg
Ընդհանուր քանակ

մոտ 10 միլիոն

Բնակեցում
'Բալկաններ
Սերբիա Սեբիա (բացառությամբ Կոսովո) 5,988,150 (2011)
Կոսովո Կոսովո 146,128 (2013) [1]
Բոսնիա և Հերցեգովինա Բոսնիա և Հերցեգովինա 1,086,733 (2013) [2]
Խորվաթիա 186,633 (2011) [3]
Չեռնոգորիա Չեռնոգորիա 178,110 (2011) [4]
Սլովենիա Սլովենիա 38,964 (2002) [5]
Հյուսիսային Մակեդոնիա Հյուսիսային Մակեդոնիա 35,939 (2002) [6]
Ռումինիա Ռումինիա 18,076 (2011) [7]
Լեզու(ներ)
Հավատք(ներ)

Սերբերը Հարավարևելյան Եվրոպայի մյուս ժողովուրդների հետ կիսում մեծ քանակությամբ մշակութային գծեր։ Սերբերը մեծ մասամբ Ուղղափառ եկեղեցու հետևորդներ են։ Սերբերենը Սերբիայի պաշտոնական լեզուն է, և համապաշտոնականը Կոսովոյում ու Բոսնիա և Հերցեգովինայում և գրեթե մեծ մասամբ խոսում են սեբերեն Չեռնոգորիայում։

ԾագումԽմբագրել

Սերբերի ժամանակակից ինքնությունը հիմնված է Ուղղափառ եկեղեցու և ավանդույթների վրա։ 19-րդ դարում հիմնվեց Սերբական ազգային ինքնությունը հաստատվեց, որը հիմնված էր պատմության, ավանդույթների, միջնադարյան ժառանգության, մշակութային միասնությամբ։ Սերբերը իրենց իքնությունը օտարերկրյա լծի տակ պահպանել են հիմնականում երեք տարրերի վրա` Սերբական ուղղափառ եկեղեցի, սերբերեն և Կոսովյան առասպել[8]։ Երբ Սերբիայի իշխանությունը ձեռք բերեց անկախության Օսմանյան կայսրությունից, սերբերի ազգային ինքնության գլխավոր հիմքը դարձավ ուղղափառությունը, քանի որ այդ լեզվով խոսում էին հարավսլավոնական այլ ազգեր (խորվաթներ և բոսնիացիներ)[9]։ Սլավա ավանդույթը, որը ընտանիքի սրբի փառաբանման օրն է, սերբական ինքնության բնորոշման կարևոր գործոն է[10] և այն համարվում է սերբերի ամենակարևոր և ամենատոնական եկեղեցական տոնը[11]։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. Կաղապար:Cite document
  2. Popis 2013։ Sarajevo: BHAS։ June 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից 30 June 2016-ին։ Վերցված է 30 June 2016 
  3. Croatian Bureau of Statistics, 2011
  4. «Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011»։ July 12, 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից 27 July 2011-ին։ Վերցված է 13 July 2011 
  5. «Slovenian census»։ 2011։ Արխիվացված է օրիգինալից 17 November 2014-ին։ Վերցված է 1 March 2019 
  6. Државен завод за статистика։ «Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002: Дефинитивни податоци»։ Արխիվացված օրիգինալից 22 September 2010-ին 
  7. «Tab11. Populaţia stabilă după etnie şi limba maternă, pe categorii de localităţi»։ Rezultate definitive_RPL_2011 (Institutul Naţional de Statistică)։ 2011։ Արխիվացված օրիգինալից 9 November 2013-ին։ Վերցված է 2014-04-17 
  8. Ana S. Trbovich (2008)։ A Legal Geography of Yugoslavia's Disintegration։ Oxford University Press, USA։ էջեր 69–։ ISBN 978-0-19-533343-5։ Արխիվացված օրիգինալից հունվարի 2, 2016-ին 
  9. Christopher Catherwood (հունվարի 1, 2002)։ Why the Nations Rage: Killing in the Name of God։ Rowman & Littlefield։ էջեր 135–։ ISBN 978-0-7425-0090-7։ Արխիվացված օրիգինալից փետրվարի 3, 2017-ին 
  10. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ EB70 անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  11. Celia Jaes Falicov (1991)։ Family Transitions: Continuity and Change Over the Life Cycle։ Նյու Յորք: Guilford Press։ էջ 219։ ISBN 978-0-89862-484-7