Սապիենցա համալսարան
Սապիենցա (պաշտոնական անունը՝ Sapienza — Università di Roma, «Սապիենցա — հռոմեական համալսարան»), աշխարհի ամենահին համալսաններից մեկը (կառուցվել է 14-րդ դարի սկզբին), որը գտնվում է իտալական Հռոմ քաղաքում։
Սապիենցա համալսարան | |
|---|---|
 | |
.jpg) | |
| Տեսակ | հասարակական համալսարան և կազմակերպություն |
| Կարգախոս | Il futuro è passato qui |
| Հիմնադրված է | 1303 |
| Հիմնադրիր | Boniface VIII?[1] |
| Անվանված է | իմաստություն |
| Ընդհանուր անձնակազմ | 8502 մարդ (2018)[2] |
| Անդամակցություն | Միջերկրածովյան համալսարանների ասոցիացիա, ORCID[3][4], Եվրոպայի համալսարանների միություն[5], Netval Research Universities Network?[6], Partnership of a European Group of Aeronautics and Space Universities?, ELIXIR Italy? և Միջազգային ասոցիացիա համալսարաններում |
| Երկիր |  Իտալիա[7][8] |
| Տեղագրություն | Հռոմ |
| Հասցե | Piazzale Aldo Moro 5, I-00185 Roma |
| Կայք | uniroma1.it/it/(իտալ.) և uniroma1.it/en/(անգլ.) |
  Սապիենցա համալսարան, Իտալիա | |
 Sapienza University of Rome Վիքիպահեստում | |
Սեպենցան Իտալիայի ամենահեղինակավոր համալսարաններից մեկն է։ Պաշտոնապես զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը Իտալիայի և Հարավային Եվրոպայի ամենալավ համալսարանների վարկանշային աղուսյակում[9][10]։ Մտնում է Եվրոպայի լավագույն համալսարանների մեջ։ Այն առկա սովորողների ուսանողների հաշվով Եվրոպայի ամենամեծ համալսարանն է[11]։
Պատմություն
խմբագրելՀիմնել է 1303 թվականին Հռոմի պապ Բոնափակիոս VIII-ը որպես ուղղակիորեն Վատիկանին հաշվետու ուսումնական հաստատություն։ 1431 թվականին Հռոմի պապ Եվգեն IV-ը անցկացրել է ուսումնական հաստատության վերակազմավորում։ Արդյունքում համալսարանում ստեղծվել են նոր ֆակուլտետներ՝ իրավունքի, բժշկության, փիլիսոփայության և աստվածաբանության։
Հռոմի կողոպտման ժամանկաշրջանում համալսարանը փակվում է, մի քանի պրոֆեսորներ՝ սպանվում։ Հռոմի պապ Պողոս III-ը 1534 թվականին պապ ընտրվելուց հետո միանգամից վերաբացում է համալսարանը։
1650 թվականից համալսարանը հայտնի է դառնում որպես La Sapienza (լատիներեն - «իմաստություն»)։ 1703 թվականին Հռոմի պապ Կղեմես XI-ը գնում է տարածք Յանիկուլում բլրի վրա, որտեղ տնված էր համալսարանի բուսաբանական այգին։ Շուտով այն Եվրոպայում դարձավ ամենահայտնին։
1870 թվականին Սապիենցա դադարեց լինել պապական համալսարան և դարձավ քաղաքային հիմնարկություն։ 1935 թվականին Մարչելո Պյաչենտինին նախագծի հիման վրա կառուցվեց համալսարանի նոր կամպուսը։
Վարկանիշ
խմբագրելU.S. News & World Report վարկանշային աղյուսակի համեմատությամբ՝ համալսարանը Իտալիայի լավագույն բուհն է, իսկ Եվրոպայում զբաղեցնում է 139-րդ տեղը[12][13]։
Աշխարհի համալսարանների ակադեմիական վարկանշային աղյուսակում համալսարանը զբաղեցնում է 101-150 խմբի ներսում՝ աշխարհի լավագույն ուսումնական հաստատությունների 3%-ի մեջ[14]։
QS World University Rankings վարկանշային աղյուսակում Լա Սապիենցան զբաղեցնում է 202-րդ հորիզոնականը[15]։
Ֆակուլտետներ
խմբագրել- Ճարտարապետություն,
- Տնտեսագիտություն,
- Դեղագիտություն և բժշկություն,
- Իրավունք,
- Քաղաքացիական և արդյունաբերության կազմակերպում,
- Ինֆորմացիան ինժիներիա, ինֆորմատիկա և վիճակագրություն,
- Մաթեմատիկա, ֆիզիկա և բնական գիտություններ,
- Բժշկություն և ատամնաբուժություն,
- Բժշկություն և հոգեբանություն,
- Քաղաքական գիտություններ, սոցիոլոգիա և հաղորդակցություն։
Տես նաև
խմբագրել- Սանտ Իվո ալլա Սապիենցա եկեղեցի - նախկին համալսարանական եկեղեցի, որը կառուցել է Ֆրանչեսկո Բորոնիմը։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ VIII B. In Supremae praeminentia Dignitatis — 1303.
- ↑ http://ustat.miur.it/dati/didattica/italia/atenei-statali/sapienza
- ↑ https://orcid.org/members/001G000001qj6ifIAA-universita-degli-studi-di-roma-sapienza
- ↑ https://web.archive.org/web/20231020113811/https://orcid.org/members
- ↑ https://eua.eu/about/member-directory.html
- ↑ https://web.archive.org/web/20220805081904/https://netval.it/chi-siamo/soci-netval/
- ↑ Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
- ↑ https://www.lobbyfacts.eu/datacard/sapienza-università-di-roma?rid=953791241880-52
- ↑ «Academic Ranking of World Universities 2013». shanghairanking.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 7-ին.
- ↑ «CWUR 2014 Top Universities in Europe». cwur.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 29-ին.
- ↑ «Anagrafe Nazionale Studenti». miur.it.
- ↑ «Il Messagero». ilmessagero.it.
- ↑ «Best Global Universities in Italy». usnews.com.
- ↑ «University of Roma - La Sapienza». shanghairanking.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 29-ին.
- ↑ «Sapienza University of Rome Rankings». topuniversities.com.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սապիենցա համալսարան» հոդվածին։ |