Ռոման Շուխևիչ
Ռոման-Տարաս Իոսիպովիչ Շուխևիչ (ուկրաիներեն՝ Рома́н-Тарас Йо́сипович Шухе́вич, հայտնի նաև՝ «Բելի», «Ձվին», «Ռոման Լոզովսկի», «Ստեպան», «Չեռնեց», «Չուխ», «Տուր», «Տարաս Չուպրինկա» ծածկանուններով, հունիսի 30, 1907[1][2], Կրակովեց, Լվովի շրջան, Գալիցիայի և Լոդոմերիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա - մարտի 5, 1950[1][2], Լվով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ուկրաինացի ազգայնական քաղաքական և ռազմական գործիչ, Ուկրաինական ազգայնականների կազմակերպության (ՈւԱԿ) ապա՝ ՈւԱԿ(բ) անդամ, 1943 թվականից՝ վերջինիս ղեկավար, 1944 թվականի հունվարից մինչև մահը (1950 թվական)՝ Ուկրաինայի ապստամբական բանակի (ՈւԱԲ) գլխավոր հրամանատար[3]։ Ըստ մի շարք հետազոտողների, Ուկրաինայի արևմուտքում, որպես Ուկրաինայի ապստամբական բանակի անդամ, մասնակցություն է ունեցել շուրջ 100 000 լեհերի և հրեաների կոտորածներին[4][5]։
| Ռոման Շուխևիչ | |
|---|---|
| Роман Шухевич | |
 | |
| հունիսի 30, 1907[1][2] - մարտի 5, 1950[1][2] (42 տարեկան) | |
| Ծննդավայր | .svg){kind=small} Լեմբերգ, Ավստրո-Հունգարական կայսրություն |
| Մահվան վայր |  Բելոգորշչա, ՈւԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Զորատեսակ | ՈւՌԿ (1925–1929) ՈւԱԿ (1929–1940) ՈւԱԿ-Բ (1940–1950) Կարպատյան Ուկրաինա (1939) .svg){kind=small} Երրորդ Ռայխ (1941–1942) Ուկրաինայի պետական կառավարություն (1941)ՈւԱԳԽ (1944–1950) |
| Ծառայության տարիներ | 1928–1950 |
| Կոչում | Գեներալ |
| Զորամաս | Լեհաստանի ցամաքային ուժեր (1928–1929) Կարպատյան Սեչ (1938–1939) Նախտիգալ գումարտակ (1941) 201-րդ շուցմանշաֆթ գումարտակ (1941–1942) Ուկրաինայի ապստամբական բանակ (1943–1950) |
| Մարտեր/ պատերազմներ | Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ, Հունգարա-ուկրաինական պատերազմ (1939), Ապստամբություն Արևմտյան Ուկրաինայում և Frontier battles of Operation Barbarossa? |
| Կրթություն | «Լվովի պոլիտեխնիկա» ազգային համալսարան |
| Պարգևներ |   և  |
Մասնակցել է «Կարպատյան սեչի» ստեղծմանը` ստանձնելով շտաբի պետի պաշտոնը։ 1939-1942 թվականներին համագործակցել է նացիստական Գերմանիայի հետ. սովորել է գերմանական գլխավոր շտաբի հետախուզական ծառայության՝ Աբվերի գաղտնի դպրոցում, ծառայել Երրորդ Ռայխի զինված ստորաբաժանումներում, եղել Նախտիգալի հատուկ ստորաբաժանման հրամանատարի տեղակալ (հաուպտմանի կոչումով), իսկ 1941 թվականի նոյեմբերից՝ 201-րդ շուցմանշաֆթ գումարտակի հրամանատարի տեղակալ[6]։
Շուխևիչի մասին տեսակետները ծայրահեղ տարբեր են։ Որոշ քաղաքացիներ Շուխևիչին, Ստեպան Բանդերայի հետ միասին, նախևառաջ համարում են անկախ ուկրաինական պետության համար մղված ազգային-ազատագրական պայքարի խորհրդանիշ, իսկ որոշներն էլ նրան համարում են կոլաբորացիոնիստ, ով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հավատարիմ էր եղել նացիստական ուժերին, չդադարեցնելով զինված պայքարը նույնիսկ պատերազմի ավարտից հետո։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #119538695 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 SNAC — 2010.
- ↑ Ільюшин І. І. Волинська трагедія 1943—1944 рр. / Відп. редактор С. В. Кульчицький. НАН України. Інститут історії України; Київський славістичний університет. — К.: Ін-т історії України НАН України, 2003. — 313 с.
- ↑ Rudling, Anders (2016). «The Cult of Roman Shukhevych in Ukraine: Myth Making with Complications» (PDF). Fascism. 5 (1): 26–65. doi:10.1163/22116257-00501003.Rudling, Per A.The Cult of Roman Shukhevych in Ukraine//Fascism: Journal of Comparative Fascist Studies, p. 56
- ↑ Jared McBride. Peasants into Perpetrators: The OUN-UPA and the Ethnic Cleansing of Volhynia, 1943–1944. Slavic Reviews, Volume 75, Issue 3, Fall 2016, pp. 630-654. [1]
- ↑ Rudling, Per A.The Cult of Roman Shukhevych in Ukraine//Fascism: Journal of Comparative Fascist Studies
Արտաքին հղումներ
խմբագրել | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոման Շուխևիչ» հոդվածին։ |