Պտղոմեոս XIV
Պտղոմեոս XIV (հունարեն՝ Πτολεμαίος ΙΔ΄, Ptolemaĩos) կամ Պտղոմեոս XIV Թեոս Ֆիլոպատոր II, Եգիպտոսի փարավոն, որն ապրել է մ․թ․ա․ 60/59-44 թվականներին և Եգիպտոսը կառավարել մ․թ․ա․ 47-44 թվականներին։ Նա Պտղոմեոս XII Աուլետեսի որդին է և Պտղոմեոսյան հարստության ներկայացուցիչներից մեկը։
| Պտղոմեոս XIV հունարեն՝ Πτολεμαίος ΙΔ΄, Ptolemaĩos | ||
| ||
| Պտղոմեոս XIV-ի պատկերով մետաղադրամ | ||
| ||
|---|---|---|
| Մ․թ․ա․ 47-44 թվականներ | ||
| Նախորդող | Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XIII Թեոս Ֆիլոպատոր | |
| Հաջորդող | Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XV Կեսարիոն | |
| Մասնագիտություն՝ | գերիշխան | |
| Ազգություն | եգիպտացի | |
| Դավանանք | Եգիպտական բազմաստվածություն | |
| Ծննդյան օր | Մ․թ․ա․ 60/59 թվական | |
| Վախճանի օր | Մ․թ․ա․ 44 թվականի հուլիսի 26 | |
| Դինաստիա | Պտղոմեոսներ | |
| Քաղաքացիություն | Հին Եգիպտոս | |
| Հայր | Պտղոմեոս XII Աուլետես | |
| Մայր | անհայտ | |
| Ամուսին | Կլեոպատրա | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ավագ եղբոր՝ Պտղոմեոս XIII-ի մահից հետո՝ մ․թ․ա․ 47 թվականի հունվարի 13-ին, ըստ վերջինիս կտակի՝ Պտղոմեոս XIV-ը հռչակվել է Եգիպտոսի փարավոն և համակառավարիչ՝ իր ավագ քրոջ՝ Կլեոպատրայի հետ համատեղ[1][2]։ Նա մոտ 12 տարեկան էր, երբ ժառանգեց Եգիպտոսի գահը[3]։ Նա և իր ավագ քույրը՝ Կլեոպատրան, ամուսնացել են, սակայն Կլեոպատրան շարունակել է սիրային հարաբերությունների մեջ մնալ Հռոմի դիկտատոր Հուլիոս Կեսարի հետ։ Համարվում է, որ Պտղոմեոսը կառավարել է միայն ձևական, քանի որ դա էին ենթադրում եգիպտական սովորույթները, սակայն իրական իշխանությունը կենտրոնացված է եղել իր քույր Կլեոպատրայի ձեռքում[4]։
Մ․թ․ա․ 44 թվականի մարտի 15-ին մի շարք դավադիրների կողմից, որոնց թվում ամենանշանավորն էին Մարկոս Յունիոս Բրուտոսը և Գայոս Կասսիոս Լոնգինուսը, Հռոմում սպանվել է Կեսարը։ Շուտով սպանվում է նաև Պտղոմեոսը։ Նրա կենդանության մասին վերջին հիշատակությունը վերաբերվում է մ․թ․ա․ 44 թվականի հուլիսի 26-ին[5]։ Ենթադրվում, սակայն դեռևս անորոշ է մնում այն կարծիքը, որ Կլեոպատրան իր եղբորը թունավորել է ընձախոտով։ Դրանից հետո իր որդուն՝ Պտղոմեոս XV Կեսարիոնին, Կլեոպատրան մ․թ․ա․ 44 թվականի սեպտեմբերի 2-ին դարձնում է Եգիպտոսի փարավոն և համակառավարիչ[6][7]։
Տոհմածառ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Mahaffy, John Pentland (2014) [1895]. The Empire of the Ptolemies. Cambridge Library Collection (անգլերեն). Cambridge, England and New York: Cambridge University Press. էջեր xxiv. ISBN 9781108078658.
- ↑ Southern, Patricia (2012) [2010]. Antony & Cleopatra: The Doomed Love Affair That United Ancient Rome & Egypt (անգլերեն). Stroud, England: Amberley Publishing Limited. ISBN 9781445608877.
- ↑ Blackaby, Susan (2009). Cleopatra: Egypt's Last and Greatest Queen. Sterling Biographies (անգլերեն). New York and London: Sterling Publishing Company, Inc. էջեր 27. ISBN 9781402765407.
- ↑ Holbl, Gunther; Hölbl, Günther (2003) [2001]. A History of the Ptolemaic Empire (անգլերեն). Translated by Saavedra, Tina. London and New York: Routledge. էջ 237. ISBN 9780415201452.
- ↑ Burstein, Stanley Mayer (2007). The Reign of Cleopatra (անգլերեն). Norman, OK: University of Oklahoma Press. էջեր xiii. ISBN 9780806138718.
- ↑ Bevan, Edwyn (2014) [1927]. A History of Egypt under the Ptolemaic Dynasty. Routledge Revivals (անգլերեն). New York and London: Routledge. էջ 369. ISBN 9781317682257.
- ↑ Rice, E. E. (2006). Wilson, Nigel Guy (ed.). Encyclopedia of Ancient Greece (անգլերեն). New York and London: Routledge. էջ 172. ISBN 9780415973342.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ptolemy XIV Theos Philopator II entry in historical sourcebook by Mahlon H. Smith
| Նախորդող: Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XIII |
Եգիպտոսի փարավոն մ․թ․ա․ 47-44 համատեղ իշխող Կլեոպատրա |
Հաջորդող: Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XV Կեսարիոն |