Պտղոմեոս XIV

Եգիպտոսի փարավոն

Պտղոմեոս XIV (հունարեն՝ Πτολεμαίος ΙΔ΄, Ptolemaĩos) կամ Պտղոմեոս XIV Թեոս Ֆիլոպատոր II, Եգիպտոսի փարավոն, որն ապրել է մ․թ․ա․ 60/59-44 թվականներին և Եգիպտոսը կառավարել մ․թ․ա․ 47-44 թվականներին։ Նա Պտղոմեոս XII Աուլետեսի որդին է և Պտղոմեոսյան հարստության ներկայացուցիչներից մեկը։

Պտղոմեոս XIV
հունարեն՝ Πτολεμαίος ΙΔ΄, Ptolemaĩos
Ptolemy XIV.jpg
Պտղոմեոս XIV-ի պատկերով մետաղադրամ
Եգիպտոսի փարավոն
Մ․թ․ա․ 47-44 թվականներ
Նախորդող Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XIII Թեոս Ֆիլոպատոր
Հաջորդող Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XV Կեսարիոն
 
Մասնագիտություն՝ գերիշխան
Ազգություն եգիպտացի
Դավանանք Եգիպտական բազմաստվածություն
Ծննդյան օր Մ․թ․ա․ 60/59 թվական
Վախճանի օր Մ․թ․ա․ 44 թվականի հուլիսի 26
Դինաստիա Պտղոմեոսներ
Քաղաքացիություն Հին Եգիպտոս
Հայր Պտղոմեոս XII Աուլետես
Մայր անհայտ
Ամուսին Կլեոպատրա

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ավագ եղբոր՝ Պտղոմեոս XIII-ի մահից հետո՝ մ․թ․ա․ 47 թվականի հունվարի 13-ին, ըստ վերջինիս կտակի՝ Պտղոմեոս XIV-ը հռչակվել է Եգիպտոսի փարավոն և համակառավարիչ՝ իր ավագ քրոջ՝ Կլեոպատրայի հետ համատեղ[1][2]։ Նա մոտ 12 տարեկան էր, երբ ժառանգեց Եգիպտոսի գահը[3]։ Նա և իր ավագ քույրը՝ Կլեոպատրան, ամուսնացել են, սակայն Կլեոպատրան շարունակել է սիրային հարաբերությունների մեջ մնալ Հռոմի դիկտատոր Հուլիոս Կեսարի հետ։ Համարվում է, որ Պտղոմեոսը կառավարել է միայն ձևական, քանի որ դա էին ենթադրում եգիպտական սովորույթները, սակայն իրական իշխանությունը կենտրոնացված է եղել իր քույր Կլեոպատրայի ձեռքում[4]։

Մ․թ․ա․ 44 թվականի մարտի 15-ին մի շարք դավադիրների կողմից, որոնց թվում ամենանշանավորն էին Մարկոս Յունիոս Բրուտոսը և Գայոս Կասսիոս Լոնգինուսը, Հռոմում սպանվել է Կեսարը։ Շուտով սպանվում է նաև Պտղոմեոսը։ Նրա կենդանության մասին վերջին հիշատակությունը վերաբերվում է մ․թ․ա․ 44 թվականի հուլիսի 26-ին[5]։ Ենթադրվում, սակայն դեռևս անորոշ է մնում այն կարծիքը, որ Կլեոպատրան իր եղբորը թունավորել է ընձախոտով։ Դրանից հետո իր որդուն՝ Պտղոմեոս XV Կեսարիոնին, Կլեոպատրան մ․թ․ա․ 44 թվականի սեպտեմբերի 2-ին դարձնում է Եգիպտոսի փարավոն և համակառավարիչ[6][7]։

ՏոհմածառԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. Mahaffy John Pentland (2014) [1895]։ The Empire of the Ptolemies։ Cambridge Library Collection (անգլերեն)։ Cambridge, England and New York: Cambridge University Press։ էջեր xxiv։ ISBN 9781108078658 
  2. Southern Patricia (2012) [2010]։ Antony & Cleopatra: The Doomed Love Affair That United Ancient Rome & Egypt (անգլերեն)։ Stroud, England: Amberley Publishing Limited։ ISBN 9781445608877 
  3. Blackaby Susan (2009)։ Cleopatra: Egypt's Last and Greatest Queen։ Sterling Biographies (անգլերեն)։ New York and London: Sterling Publishing Company, Inc.։ էջեր 27։ ISBN 9781402765407 
  4. Holbl Gunther, Hölbl Günther (2003) [2001]։ A History of the Ptolemaic Empire (անգլերեն)։ London and New York: Routledge։ էջ 237։ ISBN 9780415201452 
  5. Burstein Stanley Mayer (2007)։ The Reign of Cleopatra (անգլերեն)։ Norman, OK: University of Oklahoma Press։ էջեր xiii։ ISBN 9780806138718 
  6. Bevan Edwyn (2014) [1927]։ A History of Egypt under the Ptolemaic Dynasty։ Routledge Revivals (անգլերեն)։ New York and London: Routledge։ էջ 369։ ISBN 9781317682257 
  7. Rice E. E. (2006)։ Wilson Nigel Guy, ed.։ Encyclopedia of Ancient Greece (անգլերեն)։ New York and London: Routledge։ էջ 172։ ISBN 9780415973342 

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Նախորդող:
Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XIII
Եգիպտոսի փարավոն
մ․թ․ա․ 47-44
համատեղ իշխող Կլեոպատրա
Հաջորդող:
Կլեոպատրա և Պտղոմեոս XV Կեսարիոն